– inson psixikasining
individual o„ziga xosliklaridan, u yashayotgan ijtimoiy-tarixiy Sharoitlar bilan bog„liqlikda
hayotiy tajribalarni oshib borishi va uning yoshi bilan aloqadorlikdagi intellektual
faoliyatidan kelib chiqadigan miqdoriy va sifat o„zgarishlarining murakkab dinamik
tizimi. Insoniyat tajribasini qanchalik o„zlashtirganlik aqliy rivojlanishda hal qiluvchi omil
sifatida aks etadi.
Amaliy bilimlar zahirasi
aqliy rivojlanishning tuzilishiga kiruvchi tarkibiy
qismlardan biri sifatida qaralishi kerak.
Amaliy bilimlar zahirasi bilan bir qatorda aqliy rivojlanishning tuzilishida ta‟lim
olganlik o„z aksini topadi.
Ta’lim olganlik
– bu aql sifatini Shakllantiruvchi Shaxs
intellektual xususiyatlarining tizimi.
Aqlning teranligi
inson yangi materialni egallashda mavhumlashtira olishi mumkin
bo„lgan belgilarning muhimligi bosqichi va ularni umumlashganligi darajasida namoyon
bo„ladi.
Aqlning sustligi
qarama-qarshilikda: bir qoliplikka, fikrlashdagi odatiylikka
moyillikda, bir harakatdar tizimidan boshqasiga o„tishdagi qiyinchilikda namoyon bo„ladi.
Fikrning moslashuvchanligi
maqsadga muvofiq o„zgaruvchanlikni talab etadi.
Aqlning barqarorligi
insonga vazifalarni fikriy hal etish, ularning butun belgilarini
xotirada eslab qolishga imkon beradi. Bu sifat tasniflashga oid biror vazifani hal etishda
aniq ko„rinadi.
Fikriy faoliyatning anglanganligi
– uning mahsuli sifatida so„zda ifoda etish
imkoniyatida aks etadigan aqlning sifati.
Aqlning mustaqilligi
– yangi bilimlarni, vazifalarni hal etishning yangi yo„llarini faol
Dostları ilə paylaş: |