Yaşar Əhmədov AzərHətəmov
miyyəti dövlət səviyyəsində dünya ictimaiyyətinin diqqətinə
çatdmldı.
-
Bu da bəyan edildi ki, sivilizasiyalann qovuşuğunda
yerləşən Azərbaycamn zəngin mədəni-mənəvi irsə və tolerantlıq
ənənələrinə malik olması beynəlxalq aləmdə etiraf edilən
həqiqətlərdəndir.
-
Mövcud milli - mədəni müxtəliflik və etnik-dini
dözümlülük mühiti onu çoxmillətli, çoxkonfessiyalı diyar kimi
dünya miqyasında mədəniyyətlərarası dialoqun bənzərsiz məkanı
etmişdir,
-
Multikulturalizm düşüncəsi dünya tərəfindən dəstəklənir,
son zamanlar bu sahədə bir sıra ciddi layihələr həyata keçirilmiş,
konvensiyalar qəbul edilmişdir:
*
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət
Təşkilatının Baş Konfransı 3-21 oktyabr 2005-ci il tarixində Paris
şəhərində keçirilən 3 3-cü sessiyasında mədəni müxtəlifliyin
bəşəriyyətin fərqləndirici xüsusiyyəti olduğunu təsdiqləyərək,
“Mədəni özünüifadə müxtəlifliyinin qonmması və təşviqi
haqqında” konvensiya qəbul etmişdir.
-
Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin yaradılması
haqqında
fərmanın
məqsədləri
“Mədəni
özünüifadə
müxtəlifliyinin qorunması və təşviqi haqqında” konvensiyanın
əsas müddəalarım da özündə ehtiva edir.
-
Həm YUNESKO-nun bu Konvensiyasında, həm də
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanında “mədəni
müxtəliflik” fenomeninə verilən qiymət bəşəri mahiyyət kəsb
edir:
*
“mədəni müxtəliflik” dedikdə, ayrı - ayn qrupiann və
cəmiyyətlərin mədəniyyətlərinin öz ifadəsini tapdığı müxtəlif
formalar nəzərdə tutulur;
*
bu özünüifadə formaları qruplar və cəmiyyətlər arasında və
onlann daxilində ötürülür.
-
Mədəni müxtəliflik təkcə bəşəriyyətin mədəni irsinin ifadə
olunduğu, artırıldığı və ötürüldüyü müxtəlif mədəni özünüifadə
vasitələrinin tətbiqi ilə deyil, həmçinin hansı vəsaitlərdən
354
Multikulturalizm - fəlsəfi lüğət
və texnologiyalardan istifadə edilməsindən asılı olmayaraq, bədii
yaradıcılığın
müxtəlif
növlərinin,
mədəni
özünüifadə
məhsullarının istehsalının, yayılmasının, paylaşılmasının və
onlara yiyələnmənin köməyi ilə meydana gəlir.
-
Azərbaycan Respublikasında bu gün həmin mədəni, linq-
vistik, etnik rəngarəngliyin qorunmasına yönəldilən və uğurla
həyata keçirilən dövlət siyasəti multikulturalizm sahəsində
əsrlərdən bəri toplanmış böyük tarixi təcrübənin xüsusi qayğı ilə
əhatə
olumuasmı,
zənginləşdirilməsini,
cəmiyyətdə
bu
istiqamətdə qazanılmış unikal nailiyyətlərin beynəlxalq aləmdə
təbliğinin gücləndirilməsini zəruri edir.
-
Humanitar beynəlxalq təşkilatlar da bəyan edir ki, fərqli
dünyagörüşünə və həyat tərzinə malik olan insanların bir arada
yaşamaq imkanları tənzimlənməsə, sabit yaşayışa da nail olmaq
mümkün deyildir.
-
Elmi və mədəni toplantılarda daha çox səsləndirilən
kulturoloji terminlərdən biri də multikulturalizmdir.
-
Multikulturalizm fenomeni getdikcə daha çox elmi
araşdırmaların tədqiqat obyektinə çevrilməkdədir.
-
Bəzən “multikulturalizm iflasa uğramışdır, onun gələcəyi
yoxdur’ kimi təzadlı fikirlər də səsləndirilsə də, rəylərin
əksəriyyəti bəşəriyj'ətin xoş gələcəyi baxımından nikbin və
xoşməramlı təsir bağışlayır.
-
Azərbaycan multikulturalizmi obyektiv milli-tarixi,
sosial-mədəni reallıqlara söykənir və dünyaya, xüsusilə də
birgəyaşayış qaydalannm tənzimlənməsində ciddİ problemlər
yaşayan ölkələrə tolerantlıq nümunəsi göstərir.
-
..Azərbaycanda multikulturalizmiə bağlı keçirilən və artıq
ənənəyə çevrilmiş beynəlxalq mədəniyyət tədbirləri bəşər
sivilizasiyasının problemləri vo perspektivlərinə dair mədəni
dünya təmsilçilərinin fikir və düşüncələrinin oxşar və fərqli
cəhətlərini ortaya qoyur.
-
Azərbaycanda multikulturalizm nümunəsinin müzakirəsi
belə bir həqiqəti bir daha təsdiqləyir ki, bəşəriyyətin kulturoloji
355
Yaşar Əhmadov AzərHətəmov
irsinin öyrənilməsi, mühafizəsi və təbliği məsələləri dünya
ictimaiyyətini getdikcə daha çox düşündürür.
-
Bakı Prosesi çərçivəsində keçirilən tədbirlərdə dünya belə
bir gerçəkliyə əmin oldu ki:
* “Azərbaycan əsrlər boyu mədəniyyətlərin qovuşduğu bir
diyar olmuşdur. Əsrlər boyu müxtəlif xalqların, dinlərin
nümayəndələri Azərbaycanda bir ailə kimi, sülh, əmin - amanlıq,
qarşılıqlı anlaşma şəraitində yaşamışlar. Bu müsbət meyllər bu
gün də davam edir. Bu meyllər gələcəkdə daha da gücləndiriləcək
və Azərbaycan uğurla inkişafım davam edəcəkdir”.
-
Nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlann, kütləvi informasiya
vasitələrinin rəhbərlərinin, dünyanın tamnmış ictimai-siyasi,
mədəniyyət və incəsənət xadimlərinin Bakıda təşkil edilmiş
tədbirlərdə iştirakı mədəniyyətlərarası münasibətlərin nə qədər
aktual bir məsələ olduğunu ortaya qoydu.
-
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin bu tədbirlərdəki
çıxışları bəşəriyyətin gələcəyi baxımından multikulturalizm
fenomeninin nə qədər mühüm bir amil olduğunu bir daha dünya
ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırdı.
-
Multikulturalizm
sahəsində
dünyanın
aparıcı
mütəxəssislərinin, görkəmli ictimai və siyasi xadimlərinin Bakıda
beynəbcalq səviyyədə belə bir mərkəzin açılmasım son dərəcə
yüksək qiymətləndirmələri, məhz Azərbaycamn bu gün dünya
multikulturalizminin mərkəzinə çevrilməsi reallığım aydın
şəkildə nümayiş etdirir.
-
Azərbaycan rəhbərliyinin təşəbbüsü ilə ölkəmizdə keçirilən
beynəlxalq tədbirlər bütün dünyanı humanizm dəyərlərinə
sədaqətli olmağa səsləyir.
-
Azərbaycan ilk dəfə 2004-cü ildə katolik İspaniya
tərəfindən təklif edilmiş və müsəlman Türkiyəsi tərəfindən
dəstəklənmiş sivilizasiyaların növbəti forumunun təşkilini öz
üzərinə götürüb.
356
Dostları ilə paylaş: |