Rəyçilər Ə. A. Sadıqov T.Ə. Sadıqov
ehtiyatlar» hesabının debetinə (işçinin əmək haqqısı üzrə) 533 saylı «Əməyin ödənişi
Yüklə 4,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
197 ehtiyatlar» hesabının debetinə (işçinin əmək haqqısı üzrə) 533 saylı «Əməyin ödənişi üzrə işçi heyətinə olan qısamüddətli kreditor borcları» hesabının kreditinə yazılır. Rəhbər işçilərin, mətəxəssislərin və qulluqçuların məzuniyyətinə hesablanmış əmək haqqı üçün ehtiyat yaradılmır və o əsas əmək haqqı kimi toplayıcı-bölüşdürücü və digər hesablara (cari aya aid edilən hissə) daxil edilir. Müvafiq sənaye sahəsində iş stajına görə işçilərə hesablanmış mükafat məbləği uçotda analoji qaydada əks etdirilir. Bir qayda olaraq bu mükafatlandırma sonrakı ilin əvvəlində bir il üçün ümumilikdə verilir. İl ərzində onların ehtiyatlandırılması 515 saylı «Digər qısamüddətli xərclər və ödəmələr üçün ehtiyatlar» hesabının kreditindən istehsal məsrəflərini uçota alan müvafiq hesabda əks etdirilir. İş stajına görə mükafatlandırma üçün veriləsi məbləğin hesablanması 533 saylı «Əməyin ödənişi üzrə işçi heyətinə olan qısamüddətli kreditor borcları» hesabının krediti ilə müxabirləşməklə 515 saylı «Digər qısamüddətli xərclər və ödəmələr üçün ehtiyatlar» hesabının debetində yazılır. Əməyin ödənişi üçün hesablanan məbləğdən vergi və pensiya fonduna zəruri tutulmalar edilir. Gəlir vergisinin tutulması 01 Yanvar 2001-ci ildən qüvvəyə minmiş Vergi Məcəlləsinə əsasən yerinə yetirilir. Gəlir vergisi əmək haqqı hesablanan zaman tutulur və həmin məbləğ 533 saylı «Əməyin ödənişi üzrə işçi heyətinə olan qısamüddətli kreditor borcları)) hesabının debetində 521 saylı «Vergi öhdəlikləri)) hesabının kreditində əks etdirilir. Gəlir vergisi büdcəyə köçürüldükdə isə 521 saylı «Vergi öhdəlikləri)) hesabının debetinə, 223 saylı «Bank hesablaşma hesablan)) hesabının kreditinə yazılır. Əmək haqqından nəyinki gəlir vergisi, digər növ ödənişlər də tutulur. Bu cür ödənişlərə icra vərəqəsinə əsasən tutulası alimenti aid etmək olar. Alimentin tutulmasında əsas sənəd kimi icra vərəqəsindən, alimentin könüllü ödənilməsi haqda vətəndaşın yazılı ərizəsindən və alimentin tutulması üçün zəruri olan digər sənədlərdən istifadə edilir. Alimentin tutulması üzrə hesablaşmaların uçotu üçün 533 saylı «Əməyin ödənişi üzrə işçi heyətinə olan qısamüddətli kreditor borcları)) hesabının debetinə, 538 saylı «Digər qısamüddətli kreditor borcları)) hesabının kreditinə yazılış verilir. Tutulan məbləğlər üzrə hüquqi və 198 fiziki şəxslərlə hesablaşmaları aparmaq üçün 538 saylı “Digər qısamüddətli kreditor borclan” hesabına ayrı «Tcra vərəqəsi üzrə tutulan məbləğlər» subhesabı açıla bilər. Əmək haqqından tutulmuş aliment məbləği əməyin ödənişi üçün bankdan pul alman anda öz təyinatına köçürülməlidir. Bu zaman bank 538 saylı «Digər qısamüddətli kreditor borclan» hesabının debetinə, 223 saylı «Bank hesablaşma hesablan» hesabının kreditinə yazılış verilir. Fiziki şəxslərlə hesablaşma nağd qaydada aparılan hallarda veriləsi aliment məbləği bankdan əmək haqqı ilə birlikdə alınır və alimentin kassadan verilməsi kassa məxaric orderi ilə rəsmiyyətə salınır. Kassadan fiziki şəxsə verilən aliment məbləği 538 saylı «Digər qısamüddətli kreditor borclan» hesabının debetinə, 221 saylı «Kassa» hesabının kreditinə yazılır. Aliment tutmaq üçün təşkilata daxil olan icra vərəqəsi ümumi şöbədə (dəftərxanada) qeydə alınır, sözü gedən hesablaşmanı aparan mühasibathğm məsul şəxsinə verilir. Mühasibatlıqda icra sənədi xüsusi jurnalda qeydə almır və qiymətli kağız kimi mühafizə edilir. İcra sənədi qeydə alındıqdan sonra təşkilat həmin sənədin daxil olması haqda məhkəmə icraçısına və aliment verən şəxsə məlumat verir. İşçi alimenti könüllü surətdə vermək arzusunda olan hallarda bu barədə ərizə yazmalıdır. Ərizədə alimenti ödəyənin və alanın ünvanı məlumatları ilə yanaşı saxlamaq üçün aliment alası uşaqların və başqa şəxslərin soyadı, adı və atasının adı, anadan olduqları gün və ay, alimentin miqdarı və s. zəruri informasiyalar göstərilməlidir. Tutulmuş aliment məbləği rabitə şöbəsi vasitəsilə köçürülən hallarda poçt xərcləri aliment alanın hesabına ödənilməlidir. Aliment alan tərəfin ünvanı məlum olmayan hallarda tutulmuş məbləğ təşkilatın yerləşdiyi yerdə xalq məhkəməsinin deponent hesabına köçürülməlidir. Kollektiv üzvlərinin təqsiri üzündən dəyərlilərin əskikgəlməsi müəyyən edilən hallarda mühasibatlıq müvafiq qaydada rəsmiyyətə salınmış sənədlərə əsasən aşağıdakı mühasibat yazılışları tərtib edir: - Əskikgəlmənin həqiqi maya dəyərinin silinməsi üçün: 731 saylı «Sair əməliyyat xərcləri» hesabının debeti 201 saylı «Material ehtiyatları» hesabının krediti - Bununla birlikdə alınmış material ehtiyatları üzrə ƏDV məbləği üçün: 731 saylı «Əməliyyat xərcləri» hesabının debeti Yüklə 4,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|