278
otağa dolub oboyların çiçəklərini də elə bil doğrudan
çırtdatmışdı... Kofe də isti idi, çörək də isti və təzəydi,
qayğanaq da ləzzətliydi, Təhminə də sadə melodiyanı hey
zümzümə edirdi və bütün bunlar elə cavab idi də…
***
Səhərlər Təhminənin səliqəli mətbəxində yemək yeyərkən
bəzən öz evlərini yada salardı. Təhminənin mətbəxi həmişə
tərtəmiz olardı, döşəməsi qara-yaşıl kvadratla döşənmişdi,
masanın üstündə də dördkünc Vyetnam salfetləri düzülmüşdü,
elə bil pəncərələrdən düşən işıq da dəqiq kvadratlara
bölünmüşdü. Bu mətbəxin səliqəsi-sahmanı nədənsə Zaurun
xəyalında anasının mətbəxini canlandırırdı. Evlərində mətbəx
masasının üstü həmişə qalaq-qalaq çirkli qabla dolu olardı və
Zaur səhər yeməyini yemək istəyəndə bu çirkli-yağlı
boşqabları aralayıb masanın üstündə kiçicik bir yer açardı,
çayını-çörəyini orda yerləşdirib, birtəhər yeyərdi. Tələsik
yeyərdi, çünki ətrafdakı yağloçalara, illah da hardansa gəlib bu
boşqabların arasına düşmüş anasının iri darağına baxanda ödü
ağzına gələrdi. Darağın üstündə də həmişə bir çəngə tük
olardı...
—Mətbəxin, evin, üst-başının təmizliyinə, səliqəsinə
Təhminə o qədər vaxt sərf edərdi ki, Zaur, hətta, təəccüblənirdi
də. Təhminə: "Bəs necə, — deyərdi, — evdə təmizlik ən vacib
şərtdir, adamın kefi-əhvalı da, özünü necə hiss eləməsi də
hamısı bundan başlanır. Evin təmizliyini gərək uşaqdan-
böyüyə hamı gözləsin. Özü də lap körpəlikdən tərbiyə etmək
lazımdır bu hissi".
Uşaqların tərbiyəsi haqqında saatlarla danışa bilərdi... oğlu
olsaydı onu necə tərbiyə etməsindən (idmanla məşğul olardı
mütləq, ən kiçik yaşından üzmək öyrənərdi), qızı olsa onu necə
böyütməsindən (gəlin kimi geyindirib bəzəndirərdim onu, üç
yaşından balet məktəbinə verərdim ki, bədəni mütənasib olsun)
elə hey söz açardı və deyərdi ki, onun uşaqları dünyada ən
279
səliqəli və ən gözəl uşaqlar olardı yəqin.
Amma bəzən tamam başqa şeylər deyirdi... İstərdim ki,
deyirdi, çoxlu uşağım olsun, hamısı da səliqəsiz, murdarçı,
bütün bu mənzili çirkləndirib batırsınlar və həm də bu uşaqlar
Zaurun uşaqları olsun. Hər ikisi-Zaur da, Təhminə də — bütün
günü onların çirklərini, zibillərini təmizləsinlər, his-paslarını
yusunlar, dallarıycan zibillərini təmizləsinlər, yorulub əldən
düşsunlər, amma bütün bunlara baxmayaraq yenə də bir-birini
sevsinlər. Bütün günü uşaqlarla əlləşib axır ki, onları yatırsınlar
və onları yatırandan sonra yenə də bir-birlərinə qovuşsunlar —
bax əsl məhəbbət bu olardı — məişətin, gündəlik həyatın hər
çür xırda-para qayğılarından, əzab-əziyyətlərindən, çirkindən,
hisindən-pasından keçib, əvvəlki çılğınlıqda qalan məhəbbət
doğruçu məhəbbətdir, yoxsa ki, elə-belə "quru-quru qurbanın
olumun" nə qiyməti var?
—Sən heç bilirdin, Zaur, demə uşaqlar ana bətnində yuxu
görürlərmiş... Bircə biləydim nə görürlər yuxularında, axı hələ
dünyadan xəbərsizdirlər, nə xəyalları, nə təsəvvürləri ola bilər
ki, onu da görsünlər yuxuda. Amma elmi, tibbi surətdə təsdiq
olunub ki, ana bətnində yatıb dururlar, yuxu görürlər, özləri də
bilirsən nə cür yuxuya gedirlər — ana ürəyinin döyüntüsü
altında... yəqin orada... bu səs təbil səsi kimi gəlir. Belə bir
eksperiment eləyiblər: ana ürəyinin döyüntüsünü maqnitofona
yazıblar və yenicə dünyaya gəlmiş uşağın qulağının dibində
səsləndiriblər, o saat yuxuya gedib uşaq... Eh, Zaurik, heyf ki,
mən ana ola bilməyəcəyəm heç vaxt.
—Nə əcəb bəs uşaq götürmürsən? — dedi Zaur.
"Götürmürük" yox, məhz "götürmürsən". Bu barədə hər ikisi
— Zaur da, Təhminə də eyni anda fikirləşdi...
Təhminə bir qədər susduqdan sonra:
—Bilirsən, — dedi, — mənim də ağlıma gəlib. Amma
qərara gəldim ki, heç bir vaxt eləməyim bu işi. Axı, Zaurik,
mən dəliyəm, xasiyyətimi bilirsən necədir, üç günə, bir həftəyə,
bir aya o uşağa elə bağlanardım ki, doğma balamdan da artıq
280
istərdim. Amma hər an, hər dəqiqə onu da düşünərdim ki,
mənimki deyil. Qorxudan ürək-göbəyimi yeyərdim, birdən
uşağın əsl ata-anası çıxdı və nə cürsə tanıdılar uşağı —
nağıllardakı kimi, məsələn, kürəyindəki bir xala görə. Yaxud
lap elə ata-anası olmasın, hər halda kimsə bir mərdimazar bir
gün həqiqəti açıb deyəcək uşağa. Tutalım oğlan olsun, bir vaxt
evlənəcək, o zaman arvadı mütləq açacaq bu sirri ona — sənin
anan doğma deyil ki, deyəcək... Ya arvadı olmasın, başqa adam
olsun, nə çoxdur belə "xeyirxahlar", mənim o qədər
istəməyənlərim, düşmənlərim var ki, biri elə tutalım sənin anan
— Zaur qızardı, — başqası, məni yandırmaqçün, məndən
intiqam almaqçün mütləq açacaqlar həqiqəti uşağa. Təsəvvür
eləyirsən, deməli, mən bütün ömrümü gərək iynə üstündə
oturam, hər dəqiqə, hər gün qorxam ki, bu gün, ya sabah uşaq
həqiqəti biləcək… Deməli, o tam mənimki olmayacaq. Mən isə
istəyirəm ki, kim isə tam mənasında mənim olsun, ancaq
mənim... — Yenə bir müddət susdu, sonra qətiyyətlə əlavə
etdi:
—Yox, özgə uşağı elə özgə uşağıdır. Mənimki deyil... Sənin
kimi Zaurik... axı sən də mənimki deyilsən... Gec-tez itirəcəm
səni... bilirəm axı...
Bu söhbət Zaurun Təhminənin yanına köçdüyü lap ilk
günlərdə olmuşdu. Zaurun haradasa ürəyinin lap
dərinliklərində gizlətdiyi bir hissin, ürəyinə dammış bir
duyğunun Təhminə tərəfindən belə dəqiq ifadə olunması qəribə
idi. Mat-məəttəl qalasıydı... Onlar ikilikdə içki içəndə belə
Təhminə həmişə stolun üstünə üçüncü bir qədəh də qoyurdu:
bu sənin, bu mənim, bu da bizim ayrılığımızın... Görüşlərinin
ilk günündən gələcək ayrılıqları da onlarla birgə yaşayırdı,
gündən-günə böyüyərək gündən-günə onlara yaxınlaşırdı.
***
Söhbət tamam kənar məsələdən düşmüşdü — həqiqi və
yalançı kübarlıqdan. Həqiqi kübarlıq — nə bilim, babanın
Dostları ilə paylaş: |