S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova
Yüklə 3,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
çatışmazlığı əlamətlərinin proqressivləşməsi ilə səciyyələnir. Latent və uzanmış ləng revmokardit, həm də aparılan müalicəyə pis məruz qalır. Leykositoz, EÇS- nin artması, C-reaktiv zülalın meydana çıxması, antistreptokok antitell ər titrlərinin yüksəlməsi, klinik əlamətlərlə, xüsusil ə dekompensasiya ilə birlikdə, revmatizmin kəskinləşməsindən x əbər verir. Revmatizmin diaqnostikası üçün Cons meyarlarından istifadə olunur. Burada revmatizmin böyük v ə kiçik diaqnostik meyarları ayırd edilir. Böyük meyarlara kardit, poliartrit, xoreya, annullyar eritema v ə d ərialtı aponevroz düyünləri aiddir. Artralgiya, qızdırma, laborator d əyişikliklər, EKQ-də P-Q intervalının uzanması, ExoKQ-də mitral və/və ya aortal requrgitasiya, antistreptokok antitell ər titrlərinin yüksəlməsi, əsnəkdəngötürülmüş yaxmanın nəticəsi, angina, kardialgiyalar, burun qanaxmala rı kiçik meyarlar sayılır. Hesab olunur ki, 2-3 böyük meyarın v ə ya 1 böyük və 2-3 kiçik meyarın müsbət anamnez məlumatı və antistreptokok antitell ər titrlərinin yüksəkliyi ilə birlikdə mövcudluğu revmatizm diaqnozunu əsaslandırmağa imkan verir. Revmatizmin müxt əlif klinik variantlarının diaqnostikasında kardit, artrit, xoreya, eritema v ə düyünlərin mövcudluğu, anamnez, laborator dəyişikliklər əsas rol oynayır. Fransız klinisisti Laseqin dediyi kimi “revmatizm oynaqları yalayır, ür əyi dişləyir”. Kəskin revmatik qızdırmanın törətdiyi ən ciddi və t əhlükəli zədələnmə ürəyin iltihabı olan karditdir. Küy, requrgitasiya, valvulit, kardiomeqaliya, ür ək çatışmazlığı, perikarditin olması, karditin mövcudluğunu göstərir. Xəstələrdə taxikardiya, qızdırma, çapma ritmi (III v ə ya IV tonlar), AV keçiriciliyinin ləngiməsi, ritm pozğunluqları, valvulit, mitral, trikuspidal, aortal qapaq requrgitasiyasıyaları, ziyilli endokardit, ziyilli valvulit, mitral stenozun formalaşması karditin mövcudluğunu göstərir. Revmatizm üçün miqrasiyaedici poliartritin olması, özü də iri oynaqların iltihabı səciyyəvidir. Oynaqların ekssudativ iltihabı, ödem, ağrı, hiperemiya, hərəkət və palpasiya zamanı ağrının güclənməsi, oynaq funksiyasının pozulması xarakterikdir. Bəzən, yalnız artralgiya qeyd edilir. Revmatik proses oynaqdan oynağa keçir və orta hesabla 2-3 həftə ərzində deformasiyasız və digər izlərsiz çəkilib gedir. O, asanlıqla iltihaba qarşı dərmanların və salisilatların təsirinə məruz qalır. Yeri g əlmişkən qeyd edək ki, digər, yəni qeyri-revmatik artritlər kardit, xoreya il ə müşayiət olunmur və həm də qeyri-steroid iltihab əleyhinə preparatların təsirinə məruz qalmırlar. Daha sonra, revmatizm üçün xoreya, üzükvari eritema, d ərialtı- aponevrozüstü düyünl ər səciyyəvidir. 102 Revmatik xoreya (kiçik xoreya, Sidenqam xoreyası) təsadüflərin 20%-d ə, özü də çox vaxt qızlarda rast gəlinir. Xoreya streptokok infeksiyasından 1-6 ay sonra və həmişə kardit və artritdən sonra meydana çıxır. Burada patologiya subtalamik qanqliylərin, beyinciyin, quyruqcuqlu cismin autoimmun prosesl ə zədələnməsi nəticəsində baş verir. Xoreya üçün üz v ə ətraflarda hiperkinezlər, əzələ hipotoniyası, h ərəkətlərin statik və koordinativ pozulmaları, psixikanın pozulması (emossional labillik, ağlağanlıq, şıltaqlıq və s), nitq pozğunluqları xarakterikdir. B əzən, revmatizm yalnız xoreya ilə özünü biruzə verir və bel ə halda onun diaqnostikası xeyli çətinləşir. Streptokok mənşəli tonzillo- farinqeal infeksiyanın nəticəsində kardit, valvulit olmadan baş ver ən neyropsixik pozğunluqlar, revmatizmdən müşahidələr əsasında ayırd edilir (PANDAS sindromu). Üzükvari eritema v ə dərialtı düyünlər təsadüflərin 4-7%-də qeyd edilir. H əlqəvari eritema dəri üzərində mərkəzi solğun qalmaqla üzükvari şəkildə qalınlaşmış, təzyiq altında solğunlaşan, qaşınmayan dəri qalınlaşmalarıdır. Onlar üzdə olmurlar, ətraflarda görünür, miqrasiya edir, bir neç ə gündən sonra izsiz qeyb olurlar. Revmatik düyünlər dəri altında, çox vaxt aponevrozların üstündə tapılır, bərk və ağrısız, hərəki olurlar; ad ətən oynaq səthlərinin üzərində, ənsə dərisi altında, fəqərə çıxıntılarının üzərində meydana çıxır və 1-2 həftə ərzində reqressiyaya uğrayıb itirlər. Revmatizmi v ə ya revmatık qızdırmanı infeksiya mənşəli və ya septik endokarditl ə, digər etiologiyalı miokarditlərlə, mitral qapağın idiopatik prolapsı ilə, qırmızı qurd eşənəyi mənşəli və ya Libman-Saaks endokarditi il ə, poststreptokok reaktiv artritlə, revmatoid artritlə, PANDAS sindromu il ə, gənə mənşəli miqrasiyaedici eritema ilə diferensiasiya etm ək lazım gəlir. Revmatizm, revmatik qızdırma və ya revmatik (ziyilli endokardit) endokarditd ən fərqli olaraq, infeksiya mənşəli endokardit (septik endokardit v ə ya xoralı endokardit) zamanı qanda streptokok, stafilokok, qramm ənfi mikroblar tapılır (hemokültüra); revmatizmdə olduğu kimi burada yalnız qeyri-steroid iltihab əleyhinə preparatların təsiri altında qızdırma keçib getmir; septik endokardit zamanı üşütmə-qızdırma- t ərləmə-halsızlıq tutmaları, arıqlama, anoreksiya qabarıq şəkildə qeyd edilir; aortal qapağın xoralı destruksiyası, ürək çatışmazlığı ön plana çıxır. Qeyri-revmatik miokarditl ər, çox vaxt virus etiologiyalı olur, valvulit v ə artritsiz, artralgiyalarsız inkişaf edir; revmatik meyarlar təsdiq edilmir, antirevmatik müalic ə effektsiz qalır. Mitral qapağın idiopatik prolapsı birləşdirici toxumanın anadang əlmə displaziyası, onurğa sütunun döş hissəsinin skoliozu, 103 Yüklə 3,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|