| 5. Orta qrupda zamana bələdlik anlayışının formalaşması.
Körpə yaşlılar qrupunda olduğu kimi, uşaqların zamana görə səmtləşməsi əsasən gündəlik həyati şəraitdə inkişaf edir. Mühüm cəhət odur ki, bu səmtləşmə möhkəm konkret bünövrəyə əsaslansın.
Tərbiyəçi sutkanın hissələri haqqında uşaqların təsəvvürünü, onların adlarını, uşaqların və onlara yaxın olan böyüklərin səhər, gündüz, axşam, gecə fəaliyyətləri ilə əlaqələndirərək dəqiqləşdirir.
Uşaqlarla onların sutkanın hissələri haqqında təsəvvürlərini dəqiqləşdirmək məqsədilə söhbət aparılır. Söhbət təxminən belə qurula bilər: Əvvəlcə tərbiyəçi uşaqlardan başçaya gələnə qədər nə etdiklərini, bağçaya necə gəldiklərini, səhər bağçada hə etdiklərini, gündüz başçada nə edirlər vəs. haqqında danışmağı xahiş edir.O, sutkanın hər bir hissəsində uşaqların gördükləri işləri dəqiqləşdirir və ümumiləşdirir. Nəticədə isə deyir ki, səhər, gündüz, axşam, gecə sutkanın hissələridir. Bu vaxt yaxşı olar ki, tərbiyəçi uşaqların fəaliyyətini əks etdirən şəkillərdən istifadə etsin.
“Dünən”, “bu gün”, “sabah” zaman anlayışları nisbi xarakter daşıyır. Uşaqlara onu mənimsəmək çətindir. Buna görə də bu gün, sabah, dünən sözlərini tez-tez işlətməyi uşaqlara sövq etmək lazımdır. Tərbiyəçi daima uşaqlara belə suallarla müraciət edir: “Biz nəvaxt şəkil çəkmişik?, Biz bu gün (dünən) nə gördük?, Sabah hara gedəcəyik?”
Cəld-yavaş sözlərinin mənası konkret misallar üzərində açılır. Tərbiyəçi uşaqların diqqətini oyunlardakı hərəkətlərinin cəldlik dərəcəsinə cəlb edir. (“Qatar yavaş, getdikcə isə tez gedir”). Tərbiyəçi paltarlarını tez geyinən uşaqları tərifləyir, gecikənləri məzəmmət edir, gəzintiyə çıxan zaman piyadaların, avtomobillərin və velosipedçinin surətlərini müqayisə edir.
Dostları ilə paylaş: |
