Sağlık Bakanlığı Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Yüklə 477,27 Kb. Pdf görüntüsü
|
8 veya artmıştır. Hipertiroidide ise total kolesterol, LDL kolesterol, HDL kolesterol, apolipoprotein B ve lipoprotein(a) düzeyi azalmıştır ( 26).
9-Kardiyovasküler sistem üzerine etkiler: Tiroid hormonları kardiyovasküler sistemin önemli bir regülatörüdür. Fizyolojik aktif form olan triiodotironin (T3), nükleer reseptör proteinlerine bağlandıktan sonra birkaç önemli kardiyak genin ekspresyonuna aracılık eder. Ayrıca alfa miyozin ağır zincir ve sarkoplazmik retikulum ATPaz geninin transkripsiyonunu arttırırken, beta miyozin ağır zinciri ve fosfolamban geninin transkripsiyonunu azaltır. T3 vasküler düz kasların gevşemesine yol açarak arteriyel direnci ve diyastolik kan basıncını azaltır. Hipertiroidide kardiyak kontraktilite ve kardiyak output artar, kardiyak hipertrofi gelişir, sistemik vasküler direnç düşer ve supraventriküler taşiaritmi (atriyal fibrilasyon) sıklığı artar. Hipotiroidide ise tam tersi durum söz konusudur (27).
HASHĐMOTO TĐROĐDĐTĐ Hashimoto tiroiditi otoimmun bir hastalık olup hipotiroidinin en sık sebebidir. Kronik lenfositik tiroidit veya otoimmun tiroidit olarak da isimlendirilen bu hastalık en sık orta yaş grubunda olmak üzere her yaş grubunda görülebilir. Genel populasyonun %2’sinden fazlasında görülen Hashimoto tiroiditi kadınlarda erkeklerden daha sıktır (28- 30). Tablo-1 Otoimmun tiroidit tipleri (31) Otoimmun tiroidit tipleri Hastalığın seyri Görünüm Guatröz (Hashimoto) tiroidit Kronik Büyümüş guatr Lenfositik infiltrasyon Tiroid hücre hiperplazisi Atrofik tiroidit (Pr. Miksödem) Kronik Atrofi
Fibrozis Juvenil tiroidit Kronik Lenfositik infiltrasyon Postpartum tiroidit Geçici
Kronik tiroidite dönüşebilir Küçük guatr Lenfositik infiltrasyon Sessiz tiroidit Geçici Küçük guatr Lenfositik infiltrasyon Fokal tiroidit Đlerleyebilir Otopside %20 oranında 9 Otoimmun tiroidit, Hashimoto hastalığından (guatrlı) atrofik lenfositik tiroidite kadar (guatrsız) uzanan geniş bir spektrumu içerir. Bu hastalıklar arasındaki farklılık değişik tipte antitiroid antikorların üretimine bağlıdır (32).
T hücre aracılı otoimmunite ile oluşan Hashimoto tiroiditinde, birçok genetik ve çevresel faktör etiyolojide önemli rol oynar (33).
Patolojik olarak hastalık tiroid bezinin lenfosit, plazma hücreleri ve nadiren multinükleer dev hücrelerin infiltrasyonu ile karakterizedir (34).
Etiyopatogenez: Bütün otoimmun hastalıklarda olduğu gibi Hashimoto tiroiditinin oluşmasında internal (genetik) ve eksternal (çevresel) faktörlerin zararlı bir etkileşimi söz konusudur. Ancak genetik komponent bu kompleks hastalığın oluşmasında daha ağır basmaktadır (33).
Hashimoto tiroiditinde supressör T hücrelerindeki genetik defekt sonucunda hücresel immunitenin bozulması söz konusudur. Bu defekt sonucu supressör T lenfositleri, yardımcı T lenfositlerini suprese edemez. Aktive olmuş yardımcı T lenfositleri B lenfositleri ile ilişkiye girer ve interferon-gama (INF-γ)’yı da içeren birçok sitokin salgılarlar. Bu sitokinler tirositleri uyararak MHC-II yüzey antijenlerinin oluşmasını sağlar. Ayrıca aktive olmuş B lenfositleri tiroid antijenleri ile reaksiyona giren antikorlar oluşturur (35).
Etiyolojide rol alması muhtemel çevresel faktörler arasında; diyetsel iyot alımı, bakteriyel ve viral enfeksiyonlar, sitokin tedavisi ve gebelik yer almaktadır (33).
Diyetsel iyodun rolü birçok epidemiyolojik çalışmada ve hayvan modellerinde gösterilmiş olup en önemli çevresel faktör gibi görünmektedir (36- 40). Đyot fazlalığı tiroglobulin (Tg) moleküllerini direkt olarak etkiler ve yeni epitoplar yaratır. Yapılan çalışmalarda yüksek iyotlu Tg moleküllerinin düşük iyotlu olanlara göre daha iyi bir immunojen olduğu gösterilmiştir (41- 43). Yüksek iyotlu Tg molekülü antijen uptake’ini uyarır. Ayrıca yüksek doz iyot direkt olarak makrofajları, dendritik hücreleri, B ve T lenfositlerini uyarır. Sonuçta makrofaj miyeloperoksidaz aktivitesinde artma,
dendritik hücre
maturasyonunda hızlanma, 10 sirkülasyondaki T lenfositlerin sayısında ve B lenfositlerden immunglobulin üretiminde artma meydana gelir (38).
Đmmun ve inflamatuar cevapların regülasyonunda esas rol oynayan sitokinlerin birçok çalışmada otoimmunitede, patojenik apoptotik proseslerde ve Hashimoto tiroiditinin gelişmesinde rolü olduğu gösterilmiştir (44, 45). GM-CSF ya da IL- 2 kullanımı geçici olarak tiroid otoantikorlarının gelişimini indükler ve hipotiroidi oluşturur. Bu bulgu hematopoetik büyüme faktörü ve sitokin kullanan hastaların hipotiroidi gelişimi açısından takibini gerektirir (33, 46, 47).
Hashimoto tiroiditi etiyopatogenezinde rol alan diğer moleküler mekanizma apopitozistir. Apopitozis (programlanmış hücre ölümü) masif tirosit yıkımında majör rol oynar. Fas reseptörünün Fas-L ligandı ile birleşmesi apopitozisi başlatır. Hashimoto tiroiditinde tirositlerde apopitozise yol açan Fas ve Fas L ligandının aşırı üretimi söz konusudur (48).
MHC (Major histocompatibility complex ) molekülleri Hashimoto tiroiditi ve otoimmun tiroid hastalıklarının gelişmesinde önemli rol oynar. Yapılan çalışmalarda Hashimoto tiroiditi ve Graves hastalarında tiroid epitelyal hücrelerinde HLA class II molekül ekspresyonunun arttığı saptandı (33). Genel populasyona göre bazı HLA tipleri örneğin HLA-DR5 Hashimoto tiroiditinde daha sık görülür. Primer miks ödemi olan hastalarda HLA-DR3 prevalansı artmışken (49), hem Graves hastalığı hem de Hashimoto tiroiditinde HLA-AW30 prevalansı artmıştır (50).
Sitotoksik T lenfosit antijen- 4 (CTLA- 4) geni; T hücre aracılı immun cevabı baskılayan ve periferal immunolojik self toleransın devamında esas rol oynayan bir kostimülatör molekül kodlar (51). CTLA- 4 geni Hashimoto tiroiditi, Graves hastalığı ve tip1 diabetes mellitus gibi otoimmun hastalıkların patogenezinde kritik rol oynamaktadır (52).
Autoimmun regulator gene ( AIRE 1)’nin; otoimmun poliendokrinopati- kandidiyazis- ektodermal distrofi (APACED)’nin patogenezine katkıda bulunduğu bilinmektedir. Nadiren tip1 diabetes mellitus, adrenal yetmezlik ve tiroid disfonksiyonu gibi otoimmun hastalıkların oluşmasında da rol alır (53).
Yüklə 477,27 Kb. Dostları ilə paylaş:
|