Savollar va javoblar

Panja-kaft yuzasidagi muskullar 3 guruhga bo‘linib joylashgan.
Bosh barmoq do‘mbog‘i (thenor) bosh barmoqni uzoqlashtiruvchi kalta muskul, bosh barmoqni bukuvchi kalta muskul, bosh barmoqni boshqa barmoqlarga qarshi qo‘yuvchi va yaqinlashtiruvchi muskullar hosil qiladi.
Thenor muskullari. I. Bosh barmoqni uzoqlashtiruvchi kalta muskul (m. abductor pollicis brevis) yuza joylashgan retinaculum flexorum (yozuvchi muskul ushlagichi) va qayiqsimon suyak g‘adir-buduridan boshlanib, bosh barmoqning I falanga suyagi tashqi yuzasiga yopishadi.
F u n k s i y a s i. Bosh barmoqni uzoqlashtiradi.
I n n e r v a t s i a s i: n. medianus (C_V–th_I) dan.
Q o n t o m i r l a r i: r. palmaris superficialis, a. radialis.
II. Bosh barmoqni bukuvchi kalta muskul (m. flexor pollicis brevis) –retinaculum flexorum (bukuvchi muskul ushlagichi) dan (yuza qismi) va katta-kichik trapetsiyasimon hamda boshli suyaklardan (chuqur qismi) boshlanib, bosh barmoq I falangasining asosiga yopishadi.
F u n k s i y a s i. Bosh barmoqni bukadi va boshqa barmoqlarga yaqinlashtiradi.
I n n e r v a t s i a s i: n. ulnaris (C_VIII–th_I) dan.
Q o n t o m i r l a r i: r.palmaris profundus, a. ulnaris
31.Artrosindesmologiya bo'limi nimani o'rganadi
. JAVOB

Artrosyndesmologia (lot. arthrosyndesmologia, qadimgi yunoncha ἄrthrón — boʻgʻim, sōndesmos — boʻgʻim, lós “oʻrgatish, fan” [1]) — anatomiyaning suyaklar bogʻlanishini oʻrganuvchi boʻlimi. Suyak bo'g'imlari tayanch-harakat tizimining bir qismidir, ular suyaklarni bir-biriga bog'lab turadi va turli harakatlar paytida ko'proq yoki kamroq harakat qilish imkonini beradi. Sindesmologiyada ikkita bo'lim mavjud: umumiy va maxsus. Umuman olganda, suyak birikmalarining uchta asosiy turi ko'rib chiqiladi: sinartroz[4]; bo'g'imlar yoki diartroz[5], shuningdek, bo'g'imlarning oraliq shakli - simfizlar yoki hemiartroz ham mavjud bo'lib, ular ham bo'g'im va doimiy bo'g'imning ayrim belgilariga ega[6]. Umumiy sindesmologiya filo- va ontogenezda suyak bo'g'imlari turlarining shakllanishini tavsiflaydi, ularning morfofunksional xususiyatlarini beradi va bo'g'inlar biomexanikasining elementlarini o'rganadi. Maxsus sindesmologiya har bir bo'g'inning yoki boshqa turdagi bo'g'imlarning tuzilishi va funktsiyasini bo'limlar bo'yicha o'rganadi. Shunday qilib, ular bosh suyagi, umurtqa pog'onasi, ko'krak va boshqalar suyaklarining bog'lanishini o'rganadilar

32.Sinartroz birlashuv nima va turlarini misollar bilan tushuntiring

33.Sinostoz birlashuv nima, turlarini misollar bilan ayting
34.Diartroz birlashuv nima va shartlari qanday
. JAVOB

D iartroz (diarthrosis) yoki b o 'g 'im lar (articulatio) suyaklam ing birbiriga yaqinlashm asdan o 'rtad a bo'shliq qoldirib qo'shilishidan vujudga keladi. B o 'g 'im quyidagi holatlarda hosil b o ia d i: 1. B o 'g lm hosil qilishda ishtirok etuvchi suyaklarning bir-biriga myuzalari (facies articulares) b o lish i shart. Jum ladan, bir suyak uchi yum aloq shaklda b o 'lsa (b o 'g lm boshchasi), ikkinchisining uchi shunga yarasha botiq (b o ‘g 'im yuzasi) b o lish i lozim. A gar suyaklarning b o 'g ’im yuzalari shakl jihatidan m oslashm agan bo'lsa, b o 'g 'im harakatiga xalaqit beradi.

35.Sinarkoz birlashuv nima
35.JAVOB
Syndesmologia — suyaklarning o`zaro birikishiini o`rganadigan bo`lim. Quyi tabaqali umurtqali hayvonlarda — asosan suvda yashovchilarda, skelet suyaklari o`zaro biriktiruvchi to`qimalar vositasida birlashadi. Boshqa guruh hayvonlarda suyaklar o`zaro tog`ay moddasi bilan qo`shilgan bo`ladi.Albatta, bunday suyaklarning biriktiruvchi to`qima yoki tog`ay moddalari bilan birlashuvi I suyaklarning o`zaro harakatini cheklab qo`yadi va bu uzluksiz birlashuv deyiladi. Suvda yashovchi hayvonlarning quruqlikka chiqishi yangi birikish shakllarini keltirib chiqardi. Suyaklar richaglar vositasida, harakatchan, bo`g`imlar hosil qilib uzlukli birikish holatiga o`tadi. Demak filogenezda suyaklar o`zaro uzluksiz va uzlukli birikish holatlarida uchraydi.
36.Umurtqa pog'onasining birlashuvlarini tushuntiring
.JAVOB
odam va umurtqali hayvonlar skeletinint asosiy qismi. Ontogenezda togʻayli yoki suyakli umurtqa tanasi rivojlanib, embriondagi xordaning dastlab bir oz qismi, keyinchalik hammasini egallagan. Toʻgarak ogʻizlilar, ikki xil nafas oluvchilar, yaxlit boshlilar, osyotrsimonlarning voyaga yetgan individlarida Umurtqa pogʻonasi yoʻq, juft yoylar esa yaxshi rivojlangan xordaga joylashgan. Suvdagi umurtqali hayvonlarning quruqlikda yashashga oʻtishi Umurtqa pogʻonasining tayanch rolini oshirdi. Umurtqa pogʻonasi orqa miya ham taʼsirlardan himoya qiladi.
Umurtqa pogʻonasi ahamiyatiga koʻra qator qismlarga boʻlinadi. Baliklar Umurtqa pogʻonasi qovurgʻali tana va dum, qurukliqdagi umurtqali hayvonlarniki boʻyin, koʻkrak, bel (baʼzi guruh vakillarida yoʻq), dumgʻaza va dum qismlaridan iborat. Boshni atrofga harakatlantirish zarurati boʻyin qismining paydo boʻlishiga olib kelgan. Amfibiyalarda bitta, sudralib yuruvchilarda 4—9 (baʼzilarida koʻp), qushlarda 11—25, sut emizuvchilarda 7—10 ta boʻyin umurtqasi bor. Umurtqa pogʻonasining koʻkrak qismida qovurgʻalar boʻlib, koʻpchiligi toʻsh suyagi bilan birikib koʻkrak qafasinn (amfibiyalarda yoʻq) hosil qiladi. Bel qismda (amfibiyalar va sudralib yuruvchilarda yoʻq) rudimentar qovurgʻalar mavjud. Dumgʻaza umurtqalari (amfibiyalarda bitta, sudralib yuruvchilarda 2, sut emizuvchilarda 1 —10 ta va h.k.) chanoq suyagi bilan koʻrinishi oʻzgargan qovurgʻalar yordamida tutashgan.
37.Qovurg'alarning birlashuvlarini tushuntiring
.JAVOB
Bu simmetrik shakllanishlar ko’krak umurtqalari bilan juft bo’lib bog’langan. Inson qovurg'alari uzunroq suyak qismi va oldingi, qisqaroq, xaftaga tushadigan qismini o'z ichiga oladi. Hammasi bo'lib o'n ikki juft plastinka mavjud. I dan VII gacha bo'lgan yuqori qismi xaftaga tushadigan elementlar yordamida sternumga biriktirilgan. Bu inson qovurg'alari haqiqiy deb ataladi. Kıkırdak VIII-X juftlari ustki plastinka bilan bog'langan. Ushbu elementlar noto'g'ri deb ataladi. Insonning XI va XII qovurg'alari qisqa xaftaga tushadigan qismlarga ega bo'lib, ular qorin devorining mushaklarida tugaydi. Ushbu plitalar eskirganism chayqalmoqda
38.O'mrov suyagining birlashuvlarini tushuntiring
.JAVOB
Art. sternoclavicularis - to'sh-o'mrov bo'g'imini hosil qilishda, o'mrov suyagining medial uchidagi bo'g'im yuzasi bilan, to'sh suyagidagi o'mrov o'ymasi qatnashadi. Bo'g'im ichida joylashgan tog'ay - discus articularis bo'g'im bo'shlig'ini ikkiga bo'lib turadi. Bo'g'im tashqi tarafdan: ligg.sternoclavicularis anterius, ligg.sternoclavicularis posterior, ligg.costoclaviculare boylamlari bilan mustahkamlanadi. To'sh suyagining bo'yinturuq o'ymasi ustidan ikki o'mrov suyagini birlashtiruvchi - lig.interclaviculare boylam tutamlari yo'naladi.
__ Art.acromioclavicularis - o'mrov suyagining orqa uchidagi bo'g'im yuzasi bilan, kurak suyagining akromial o'simtasidagi bo'g'im yuzalari orasida hosil bo'lib, bo'g'im bo'shlig'ining ichida tog'ay plastinka - discus articularis bo'ladi. Bo'g'im kapsulasining tashqi yuzasida - lig.acromioclaviculare boylami joylashgan bo'ladi. Kurak suyagining tumshuqsimon o'simtasi bilan, o'mrov suyagi orasida lig. coracoclaviculare boylami bo'ladi. Bu boylamlar tutamlarning yo'nalishi bo'yicha:lig.trapezoideum va lig.conoideum qismlariga bo'linadi.
KURAK SUYAGIDAGI BOYLAMLAR
__ lig.coracoacromiale - kurak suyagining tumshuqsimon va akromial o'simtalari orasida joylashgan bo'ladi;
__ lig.transversum scapulae superius - kurak suyagining o'ymasi ustidan
yo'naladi va bu o'yma sohasida teshik hosil bo'ladi
39.To'sh suyagining birlashuvlarini tushuntiring
.JAVOB
Toʻsh suyagi choʻzinchoq yassi suyak boʻlib, uch qismdan iborat: tutqich, tana va xifoid oʻsimta.
Birinchisi tutqich yoki tutqich. O'z-o'zidan, u juda qalin. Yuqori qismida bo'yinbog'ning chuqurchasi joylashgan. Yon tomonlarda sternumni klavikulyar suyaklar bilan bog'lash uchun xizmat qiluvchi kesiklar joylashgan.
To'sh suyagini ushlab turishToʻsh suyagining dastasi uning eng keng qismidir. Yon tarafdagi klavikulyar tirqishlar ostida uning xaftaga bilan birlashgan birinchi qovurg'aning keshi joylashgan. Uning ostida kichik tushkunlik bor - ikkinchi qovurg'aning biriktirilish nuqtasining yuqori qismi.Sternumning bu qismi tutqichdan deyarli uch baravar uzunroq, lekin eni torroq. Bu ayollar uchun erkaklarnikiga qaraganda qisqaroq.Qiziqarli fakt: old tomonda joylashgan sternum yuzasida embrion rivojlanish davrida uning qismlari bog'langanidan keyin qolgan izlar bor. To'g'ri, ular juda zaif ifodalangan va sayoz ko'ndalang chiziqlarga o'xshaydi.

40.Qo'l panja birlashuvlarini tushuntiring

.JAVOB