2022
№ 2
112
Kushan davlatidagi boshqa dinlar bilan birga hukm surgan bo‘lib,
bu yerdan to Xitoygacha
tarqalgan. Eramizning birinchi asrlarida Kichik Osiyodan bu yerga xristianlik dini kelib yetgan.
Arab xalifaligining qattiqqo‘l harbiy navkarlari VII asrda islom ta‘limotini olib kelganlar.
Savdogarlar va targ‘ibotchilarning o‘tkazgan yo‘llari bo‘ylab mo‘g‘ullar sahrolaridan Yevropa
tekisliklarigacha Chingizxon sahroyi bosqinchilari quyundek o‘tgan. Buyuk Ipak yo‘lining qoq
yuragi bo‘lgan Samarqand shahridan o‘rta asrlardagi Sharqning
buyuk sarkardasi Amir Temur
o‘z yurishlarini boshlab, zafar quchar edi.
Bundan tashqari, karvon yo‘llaridan asrlar bo‘yi
allomalar, tadqiqotchilar ham sayohat qilar edi.
XULOSA
Xitoy ruhoniysi Syuan Tszyan va venetsiyalik savdogar Marko Polo, arab sayohatchisi -
savdogar Ahmad ibn Fadlan va bavariyalik sarkor Shiltberger, vengriyalik tadqiqotchi Arminiy
Vamberi hamda shvetsiyalik geograf Sven Xedin, rus olimi Aleksey Fedchenko va frantsiyalik
jurnalist
ayoli Ella Mayyar, amerikalik geolog olim Rafael Pampelli va frantsiyalik sayohatchi
Jozef Martenlarning yo‘lda qayd etgan yozuvlari va ilmiy asarlaridan biz Buyuk Ipak yo‘li
bo‘ylab yotgan mamlakatlarda
yashagan xalqlarning tarixini, ularning urf-odatlari va
an‘analarini bilib oldik. Sharq va G‘arbni o‘zaro bog‘lagan bu beqiyos buyuk yo‘lni
bunyod
etgan xalqlarning tirik bir xotirasi qadimiy O‘zbekiston shaharlari Samarqand, Buxoro, Xiva,
Shahrisabz, Termiz, Toshkent shaharlari bo‘lib, ularning me‘morchilik yodgorliklari Buyuk Ipak
yo‘lining ko‘p asrlik tarixini o‘zida mujassam etadi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1.
OʻzME. Birinchi jild. Edvard Rtveladze. Toshkent, 2000-yil
2.
Ртвеладзе, Э., Великий шёлковый путь, Т., 1998.
3.
https://elib.buxdu.uz
4.
https://hozir.org
5.
O'zbekiston tarixi-R.H.Murtozoyev. Toshkent. 2005.
6.
Markaziy Osiyoning qadimgi yo'llari:shakllanishi va rivojlanishi bosqichlari O'.Mavlonov.
Toshkent. / Akademiya.2008.
7.
Tangday sichou chjilu yuy Chjungya lishi dili yanjyu(Qadimgi ipak yo'li va Markaziy Osiyo
Tarixiy geografiyasiga doir tadqiqotlar)-Shyuy Shyuan .Sian:2000
8.
Buyuk ipak yo'li-A.Xo'jayev.Toshkent.2007