Seçilmiş əsərləri
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
305 – Qan barədə bir söz deyə bilmərəm, əlahəzrət, ancaq əlahəzrət imperatorun və imperiyanın qarşısındakı borcun məsuliyyətini hiss edirəm. – Tale nədir? Tale hər bir insanın bu dünyadakı missiyasıdır. Sizin də missiyanız beləymiş, knyaz… Mən də sizə inanıram və siz mənim üçün də… – Imperatriçə sözünü davam etməyə, elə bil, bir az çətinlik çəkdi.– Mənim üçün də… əziz bir adamsız… Deyirlər, Qafqazda sıldırım dağlar çoxdur. Mən istəyirəm ki, siz o dağların arasında, o vəhşi diyarlarda… – Imperatriçə özü öz sözünü yarımçıq kəsdi.– Belə deməklə sizin qəlbinizə toxunmadım? Knyaz güldü: – Yox… Siz olan şeyi deyirsiz… Imperatriçə davam etdi: – Mən istəyirəm ki, siz o diyarlarda xatırlayasınız ki, uzaq Sankt-Peterburqda mənim simamda bir dostunuz var! Mən bilirəm ki, siz dediyiniz o borcu müqəddəs sayan bir insansız və inanıram ki, həmin borcu layiqincə yerinə yetirəcəksiniz! Məndən bir xahişiniz varmı, knyaz? – Var. Imperatriçə maraqla knyaz Pavel Sisianova baxdı: – Eşidirəm… – Deyirlər, Gəncə Qafqazın ən gözəl şəhəridir… Imperatriçə eyni maraqla: – Ola bilər…– dedi. – Icazə verin Gəncəni sizin şərəfinizə Yelizavettapol adlandıraq. Imperatriçə ani bir şaşqınlıqdan sonra gülümsədi: – Bunun üçün Gəncə imperiyanın bir parçası olmalıdır, knyaz… – Buna şübhəniz olmasın, əlahəzrət! – O zaman, elə bilin ki, icazəni aldınız… 3. Şuşa dağlarını duman bürümüşdü… Və o duman içindəki yaşıl yamacda iki atlı gedirdi… Ağabəyim Ağa qumral kəhərin belində yanpörtü oturmuşdu, bir az arxada isə ağ atın belində Saday bəy gəlirdi. Ağabəyim Ağa başını arxaya çevirib: – Nədi? – soruşdu. – Yenə ağzına su alıbsan? Saday bəy duman içində boz-yaşıl kölgə kimi güclə sezilən dağlara baxdı, ayaqlarını üzəngiyə basıb, elə bil, başqa nələr də görəcəkmiş kimi, atın belində dikələrək ətrafa boylandı və: – Vallah, – dedi, – belə vaxtlarda sənnən danışmağa qıymıram… Istəyirəm ki, elə eyzən o dağlara baxasan… Bu sözlər açıq-aşkar Ağabəyim Ağanın ürəyinə yayıldı və qız: – Bəsdi, sən Allah…– dedi. – Amma o gözəl sözlərin sevdasını heç cürə gizlədə bilmədi. Qumral kəhərlə ağ at duman içindəki o yaşıl yamacda bir müddət də eləcə addımladı. 306 Ağabəyim Ağa bu dəfə başını arxaya çevirmədən – elə bil, sözlərini qarşıdakı dumanlı dağlara deyirdi – bir az da şıltaqlıqla: – Həmişə deyirsən ki, məni çox istəyirsən… – dedi.– Bəs mənnən çox istədiyin bir şey yoxdu? Saday bəy cavab vermədi. Ağabəyim Ağa: – Nə oldu, qoşunbaşı?– soruşdu.– Düzünü deməkdən qorxursan? – Mən heç nədən qorxmuram! – Onda de! Var, ya yox? Saday bəy: – Var…– dedi. Bu dəfə ikisi də susdu. Bəlkə bu söz, Saday bəyin bu təsdiqi Ağabəyim Ağa üçün gözlənilməz oldu? Və o sükutu Saday bəy pozdu: – Qarabağ!– dedi. Ağabəyim Ağa aşkar bir qısqanclıqla: – Pah!..– dedi.– Yaman özündən razısan! – Sən soruşdun, mən də dedim! – Onda çap, Cıdır düzünə! Görək sənin ağ atın nə deyir, mənim kəhərim nə deyir!? – Belə dumanda Cıdır düzündə cıdıra çıxmazlar, a xan qızı! Bir də görərsən ki, sıldırımdan qopub Daşaltının dibinə düşübsən! Ağabəyim Ağa bərkdən gülüb: – Ay ağ at!..– dedi.– Gör, sənin belindəki bu qoçaq sənin barəndə nə fikirdədi ey!.. Saday bəy: – Indi ki, belə oldu, onda gəl, görüm, xan qızı!– dedi və irəli çapdı. Ağabəyim Ağa: – Baxaq, qoşunbaşı!– dedi və o atlıların ikisi də çapıb Şuşa dağlarının dumanı içində görünməz oldu. 4. Şuşanın Bazar başı şəhərin sakinləri ilə dolu idi… … Xan carçısı misgər dükanının qənşərində yoğun bir kötüyün üstünə qalxıb gur səslə car çəkirdi: – Camaat!.. Əlahəzrət hökmdarımız Ibrahimxəlil xan taxt səltənətin ildönümü münasibətilə xalqa əfvi–ümumi əta eləyib! Zindandakı məhbusların azadlığı barədə sərəncam verib! Camaat!.. … Bu xəbər Bazar başında alış-verişlə məşqul olan adamların arasına bir çaxnaşma saldı… … Xəbəri evə tez çatdırmaq üçün biri dükanı bağladı… … O biri aldığı arşın malı yarımçıq piştaxtanın üstünə atıb qaçdı… … Bir başqası atın belinə sıçradı… … O biri eşşəyi dartdı... … Və bazar əhli xana dua edirdi: 307 – Allah xanın ömrünü uzun eləsin!.. – Allah xanı həmişə öz taxt-səltənətində bərqərar eləsin! – Allah Pənah xana rəhmət eləsin!.. 5. Dağlar arası əyri-üyrü uzanıb gedən dolanbac Molla Nəsrəddin yolu ilə üzüyuxarı – Şuşa qalasına doğru karvan qalxırdı və o karvan dəvələrinin aram-aram atdıqları addımlar, elə bil, o Şuşa dağlarının təmkininin davamı idi… Qala divarının qarşısında oynaşan bir dəstə uşaq aşağıdan qalxan o karvanı görüb çığır-bağır saldı: – Karvan gəlir!.. – Karvana bax!.. – Bizimkilər deyil!.. – Tehran karvanıdı!.. – Irandan gəlir!.. 6. Ibrahim xan Şuşa iqamətgahında Axund Mirmöhsün ağa ilə bərabər nargilə çəkirdi və hiss olunurdu ki, xan fikirli, qayğılıdır. Xan nargilədən dərin bir qüllab vurub: – Bir qara qəpiklik zəmanə deyil, Mirmöhsün ağa…– dedi. Axund Mirmöhsün ağa gülümsədi: – Zəmanə nə vaxt yaxşı olub ki?.. Bu vaxt qapıçı içəri girdi. Xan açıq-aşkar bir nigarançılıqla: – Nə xəbərlə gəlmisən?– soruşdu. Qapıçı: – Karvan yerbəyer olundu. Dəvələr… Xan onun sözünü kəsdi: – Bunları bildik, sonra? Qapıçı əlindəki iki bürmə kağızın ikisini də irəli uzatdı: – Biri hədiyyələrin siyahısıdı... Xan təəccüblə: – Nə hədiyyələr? – soruşdu.– Fətəli şah mənə hədiyyə göndərib? Qapıçı: – Bəli.– dedi.– Bu da Fətəli şahdan sizə namədir... Xan maraqla qapıçının əlindəki kağıza baxdı. – Ver ağaya. Qapıçı hər iki kağızı Axund Mirmöhsün ağaya verdi. Xan: – Karvanla gələnlərə yaxşı qulluq edin,– dedi.– Gedə bilərsən.– Və qapıçı eşiyə çıxan kimi, üzünü Axunda tutdu:– Naməni oxu, Mirmöhsün ağa, görək, nə məsələdi? Mirmöhsün ağa namə bükməsini aça-aça: Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|