2.
Strukturalashganlik.
Bunda psixolog konsultatsiya jarayonida barqarorlik hamda o’zaro
uyg’unlikka eriasha olishi muhim. Ya’ni psixologik masalahat chog’ida mijoz boshqa mavzularga o’tib
ketmasligi hamda psixolog bilan o’zaro uyg’unlikda ish olib borilishini ta’moinlay olishi
darkor.Barqaror ( uyg’unlik)
3.
Refleksivlik (tasdiqlash).
Psixologik maslahatning eng muhim hamda mas’uliyatli
shartlaridan sanaladi. Bunda psixolog konsultatnt mijoz muammosini mustaqil anglashi hamda o’zi hal
qila olish darajasiga olib chiqa olishiga erishishi talab etiladi. Psixologik maslahatlar texnikasi deganda,
psixolog maslahatchi maslahatning u yoki bu amallari doirasida harakat qilib, psixologik maslahat har
bir bosqichlarida mana shu amallarni bajarish uchun foydalanadigan maxsus uslublari tushuniladi. Bu
texnika psixologik maslahatlar barcha bosqichlarida bir hilda muvaffaqiyat bilan qo'llaniladigan
universal, psixologik
maslahatning u yoki bu, xususan bir bosqichi uchun mos keladigan o'ziga xos
texnikasi bo'lishi mumkin.
Psixolog-maslahatchi taklif etayotgan maslahat va tavsiyalari mijozga to'la tushunarli bo'lishi
hamda mijoz ulardan muvaffaqiyatli foydalanishi, istalgan natijaga
erishishi uchun maslahat va
tavsiyalarni ifoda etishda psixolog-maslahatchi quyidagi qoidalarga amal qilishi kerak:
1-qoida
Mijozning muammosini amaliy hal etish bo'yicha maslahat va tavsiyalarni ifoda
etishda dardini tushuntirishda bo'lgani kabi unga yagona bir emas, balki iloji boricha turli maslahat va
tavsiyalar berishi kerak. Bu bir muammoni
hal etish turli usullari, shartlarni bajarish va har xil
harakatlarni amalga oshirishni talab etishi bilan bog'liqdir. Ulardan ba'zilari turli sabablarga ko'ra mijoz
bajara olmaydigan bo'lishi mumkin. Bu esa kerakli tavsiyalarning amaliy ta'siri
samarasini ancha
pasaytiradi. Misol uchun psixolog-maslahatchi mijozga katta iroda kuchi va boshqa qator shaxsiy
sifatlarni talab etuvchi xulq usulini tavsiya etishi mumkin. Bu sifatlar esa ushbu mijozda nisbatan bo'sh
rivojlangan bo'lishi mumkin. Shunday holatda unga berilgan maslahat tavsiyalar amaliy foyda keltirishi
va yetarlicha samara keltirishi qiyin bo'ladi. Yoki boshqa bir misol. Psixolog-maslahatchining mijozga
bergan maslahati unda ko'p bo'sh vaqt bo'lishini talab etadi. Mijozda esa bo'sh vaqt bo'lmaydi. Umumiy
holatda
mijozga taklif etilayotgan, uning muammosini hal etish turli usullari soni ikki yoki uchta
bo'lishi va bu barcha usullar mijozning
mavjud hayot sharoitlarini, uning imkoniyatlarini hamda
individual psixologik xususiyatlarini hisobga olishi kerak. Muammoni hal
etish taklif etilayotgan
usullari soni mijoz ulardan o'zini qoniqtirmaydigan va unga to'la mos k eladiganini tanlay oladigan
bo'lishi kerak. Mana shu sababli psixolog-maslahatchi mijozga tavsiyalarni
taklif etishni boshlashidan
oldin, shaxs sifatida mijozni yaxshi bilib olishi lozim. Mana shu holatlar uchun ham mijoz bilan amaliy
ishlar olib borish jarayonida psixolog-maslahatchiga mijoz shaxsini umumiy psixologik diagnostika
qilishga yordam beradigan qo'shimcha maslahatlarni berib o'tamiz.
Mijozning shaxsi va uning psixologik holati to'g'risida quyidagi belgilari bo'yicha fikr yuritish
mumkin:
Dostları ilə paylaş: