onda özündə qəzəb, nifrət, paxıllıq, hərislik və qisas
hisslərinə qalib gələ bilmir, böyüyərək tədricən başqasını
öldürməyə qadir olur. Buna görə də valideynlər ən erkən
illərdən uşaqlarda adamlara və heyvanlara şəfqət hissi
tərbiyələndirməlidirlər. Heyvanlara əziyyət verməyə
vərdiş edən uşaq böyüyüb alicənablıq hisslərindən
məhrum, «ürəksiz» insan olur və onun zalımlığı tez
yaxud gec insanlara, həmçinin öz valideynlərinə qarşı
təcavüzdə üzə çıxacaq.
Evtanaziya («şəfqət» səbəbli qətl) Allaha qarşı ağır
günahdır. Allah hər bir insana həyat verir və onu Öz xilas
planı ilə təmin edir. «Evtanaziya niyyət və vasitələrdən
asılı olmadan bundan ibarətdir ki, əlilin, xəstənin yaxud
ölüm ayağında olan insanın həyatına kənardan son
qoyurlar. Evtanaziya mənəvi cəhətdən qəbuledilməzdir»
(KKK 2277). Eləcə də əzab çəkənlərin özləri ölüm
diləyəndə evtanaziya yolverilməzdir. Məsihçi imanı
öyrədir ki, əzab çəkənlərin yanında olaraq dua və əbədi
həyat barədə iman sözü ilə onları dəstəkləmək lazımdır.
Onlara əzablarını öz şəxsi və dünyanın günahlarına görə
cəza kimi qəbul etməyə vadar etmək, öz əzablarını İsa
Məsihin çarmıxdakı əzabları ilə birləşdirməyi nəsihət
etmək lazımdır.
Müqəddəs Yazı döyüş zamanı yaralanan, sağ ikən
əsirliyə düşmək istəməyən, özünü öldürməyi qərara alan
ilk yəhudi padşahı Şaul barədə bəhs edir. Amma o dərhal
ölmədi və Amaleqli bir adamdan onu öldürüb qurtarmağı
xahiş etdi, o da bunu etdi, sonra padşahın tacını və
qolbağını Davuda gətirdi və buna görə müəyyən bir
mükafat yaxud üstünlük almağı arzulayırdı. Saleh qəzəbə
~ 449 ~
449
bürünmüş Davud ölümcül yaralı insanı öldürdüyünə görə
onu yerindəcə cazalandırmaq əmrini verdi.
İntihar ağır günahdır. «İntihar insanın öz həyatını
qorumaq və davam etdirmək kimi təbii meyllərinin
əleyhinədir. İntihar insanın özünə olan qanuni
məhəbbətinə tamamilə ziddir. İntihar insanın yaxınına
olan məhəbbətini təhqir edir. İntihar Var Olan Allaha
münasibətdə məhəbbətə ziddir» (KKK 2281). Bir vaxtlar
bütpərəstlər özünü qurban verməyi mədh edirdilər, onu
cəsarətin əlaməti adlandırırdılar. İsa Məsih buna düzgün
münasibəti qaytardı. İntihar – insanın təbiətə qarşı (heç
bir heyvan özünü öldürmür), özünə və başqa insanlara
qarşı, ən əsası isə həyat verən Rəbb Allaha qarşı
günahdır.
İntihar əzablardan, utancaqlıq yaxud çətin
öhdəliklərdən və sınaqlardan qaçma cəhdidir. İnsanlar
müvəqqəti olan hisslərin (məyusluq) təsiri ilə özünü
öldürürlər. Bu günahın səbəbi şəxsiyyətin mənəvi
tənəzzülü, imanın itirilməsi yaxud «həyatdan bezmə» də
ola bilər. İntihar çarmıxını daşımaqdan, Allahın iradəsini
yerinə yetirməkdən qaçmaq cəhdidir. Buna görə də
intihar insana layiq olmayan əməldir.
Bir müəllim parkda hərəkətlərindən böyük həyəcan
keçirdiyi görünən bir insana rast gəldi. Müəllim ona
yaxınlaşdı və onunla söhbət etmək istədi. O sərt cavab
verdi. Lakin ağıllı müəllim incimədi, çünki bu insanın
qeyri-adi həyəcan vəziyyətində olduğunu hiss edirdi. Hər
halda müəllim söhbəti başlaya bildi və o adam intihar
etmək istədiyini etiraf etdi. Müəllim soruşdu: «Bunun
~ 451 ~
451
faydası olacaqmı?» Bu sözlər zavallını sarsıtdı və o özünə
gəldi. Həqiqətən, özünü öldürmək nə fayda verəcək? Bu
dünyanın əzablarından qaçıb iblis və rədd olunmuşlarla
birgə cəhənnəmdə əbədi əzab vəziyyətinə düşməyə
gətirib çıxaracaq.
Müqəddəs Yazı intiharı çox dəhşətli bir şey kimi təsvir
edir. Padşah Şaul qılıncın üstünə atılır. Bundan əvvəl o,
məsləhət almaq üçün falçıya müraciət edərək Allaha öz
nankorluğunu və sədaqətsizliyini göstərmişdi. Xain
Axitofel atası padşah Davuda qarşı üsyan edən Avşalom
onun məsləhətinə qulaq asmayanda özünü asır. Öz
müəllimini 30 gümüş pula satan Yəhudanın özünü
öldürməsinin təsviri insanı dəhşətə gətirir. İntihar
satqınların xəyanəti və günahıdır. Onlar Allaha, özlərinə
və yaxınlarına xəyanət edirlər.
Maddi ehtiyac üzündən bir ailədə ata özünü asdı və
arvadını altı övladla tək qoydu. Qadın məyus olmadı,
böyük çətinliklərlə mübarizə edərək övladlarına tərbiyə
verdi və onları böyüdüb xeyirxah adam etdi. Burada
həqiqi qəhrəman kimdir: məyusluq hisslərinə uyan, öz
ailəsinə və Allaha xainlik edən kişi yaxud sadiq Allaha, öz
vicdanına və öz uşaqlarına sadiq qalan qadın?
Bir neçə onillik bundan əvvəl Neapolda nikahdan
əvvəlki gecə öz otağında knyaz Pinyaletti özünü güllələdi.
O bunu yazı masasının yanında etdi; həmin masanın
üstündə məsihçi imanının və mənəviyyatının məşhur
əleyhdarı Nitşenin kitabını açıq qoymuşdu. Hamı bir
təfsilata diqqət yetirmişdi: zavallının masasının üstündə
divarda Allah Anasının ikonası asılmışdı; özünü
~ 453 ~
453
öldürməzdən əvvəl o, ikonanı divara tərəf çevirmişdi.
Allah Anasının baxışını hiss edərək o öz xəcalətli
hərəkətini edə bilmirdi.
Hamiləliyin ləğvi Allahdan qisas üçün fəryad edən
günahlarla bir sıradadır. Müqəddəs Yazı iddia edir ki,
Allah ana bətnindəki hər bir insanın həyatından
xəbərdardır: «Mən sənə ananın bətnində surət
verməzdən əvvəl səni tanıdım, doğulmazdan əvvəl səni
təqdis etdim» (Yer 1, 5), – deyə Rəbb bildirir. «İnsan
həyatına döllənmə anından tam hörmət göstərilməlidir
və o müdafiə olunmalıdır. Mövcudluğunun birinci anından
insan bütün insan şəxsiyyətinin hüquqlarına malik
olmalıdır, bunların arasında hər bir günahsız məxluqun
yaşamaq üçün pozulmaz hüququ da var» (KKK 2270).
Katolik Kilsəsi öz başlanğıcından hələ dünyaya
gəlməmiş uşaqların həyatını müdafiə edir: insanın dölü
inkişafının birinci fazasında artıq insandır. Dölün ləğvi
ananın bətnində öz mövcudluğunu başlayan insanın
qətlidir. «Didaxe» kitabında (On iki Həvarinin təlimi)
oxuyuruq: «Ananın bətnində dölü, həmçinin təzə
doğulmuş körpəni öldürməyəcəksən». İkinci Vatikan
Məclisi deyir: «Hamiləliyin ləğvi və uşaqların qətli
dəhşətli cinayətlərdir». Döllənmiş həyat barədə Katolik
Kilsəsinin təlimi həmişə dəyişməz olaraq qalır: hansı
yolla icra edilməsindən asılı olmayaraq, mənəvi qanuna
qarşı olduğuna görə bilavasitə məqsəd yaxud vasitə olan
hamiləliyin ləğvi dözülməzdir. Yəni dölün yetkinliyinin (bir
neçə həftə, bir ay, üç yaxud daha çox ay, çünki insanın
həyatı döllənmə anında başlayır), həmçinin hamiləliyin
ləğvinin hansı yolla olmasının (requlyasiya, «spiral», həb
yaxud iynə vurma vasitəsilə icra edilən abort)
~ 455 ~
455
Dostları ilə paylaş: |