SeyġDAĞa onullahġ

256 
 
441;  «Dəstur  əl-katib»,  II  cild,  səh.  254-255;  Rovzat-ül-cinan»,  səh.  714; 
Əbdüləli  Karəng.  Asare  bastani-ye  Azərbaycan,  I  cild,  səh.  261-282;  Hacı 
Hüseyn Naxçıvani. Çehel məqale, səh. 71-80; MəĢkur. Tarix-i Təbriz, səh. 205-
217. 
51.  Klavixo. Səfərname, səh. 159. 
52.  «Əhsən-ət-təvarix»,  Nəvainin  nəĢri,  səh.  465-466;  «Lubb-ət-təvarix», 
Tehran,  1314  Ģ.,  səh.  218;  «Tarix-i  cahan  aray»,  Tehran,  1963,  səh.  249; 
«Müzəffəriyyə  vəqfnaməsi»,  Bax:  MəĢkur.  Tarix-i  Təbriz,  səh.  652-671, 
«Tarix-i  aləm  aray-i  Abbasi»,  I  cild,  səh.  150;  «Tarix-i  Diyarbəkriyyə»,  II 
hissə, səh. 523; Diolafua. Göstərilən əsəri, səh. 53-54; ġarhen, II cild, səh. 405; 
«Övliya Çələbi səyahətnaməsi», II cild, səh. 248-249; Nadir Mirzə. Göstərilən 
əsəri, səh. 81; DaneĢməidane-Azərbaycan səh. 121; Ġsmayıl Dibac. Rahnuma-
ye asare tarixi-ye Azərbaycane ġərqi, Təbriz, 1334 Ģəmsi, səh. 18; Hacı Hüseyn 
Naxçıvani.  Çehel  məqale, səh. 5; L. S. Bretanitski. Göstərilən əsəri, səh. 261; 
Ə.  V.  Salamzadə.  Göstərilən  əsəri,  səh.  209;  S.  M.  Onullahi.  Göy  məscidin 
memarı kimdir?  «Qobustan» incəsənət toplusu, 1974, № 3, səh. 57. 
53.  Barbaro.  Səfərnameha-ye  veneziyan  dər  Ġran,  səh.  109-110;  «Tarix-i 
Diyarbəkriyyə»,  II  cild,  səh.  557-558;  «Əhsən-ət-təvarix»,  səh.  566;  «Tarix-i 
aləm aray-i Abbasi», səh. 153, 298; Katib Çələbi. Cahannuma. Azərb. SSR EA 
RƏF, Əlyazma nüsxəsi, inv. № D-199 vər. 381; ġarden, 2976 II cild, səh. 403. 
54.  Barbaro.  Səfərnameha-ye  veneziyan  dər  Ġran,  səh.  62;  Anonim  Venetsiya 
taciri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 388-392; «Rovzat-ül-cinan», I 
cild, səh. 59, 98, 117, 159; MəĢkir. Tarix-i Təbriz, səh. 746-751. 
55.  Ketabe Cami, səh. 40-41; «Rovzat-ül-cinan», I cild, səh. 59, 98, 117, 159. 
56.  «Övliya Çələbi səyahətnaməsi», II cild, səh. 250-251; ġarden, II cild, səh. 
403, 406; Katib Çələbi. Cahannüma, səh, 381; «Səfərname-ye Cemelli 
Karyeri,  səh. 31-33; Əbdüləli Karəng. Yek sənəde  tarixi,  səh. 352-353; Cəfər 
Qiyasi. Təbrizdən uzaqlarda. «Qobustan» incəsənət toplusu, 1974,№ 1, səh. 25-
31. 
57.  Cəfər Qiyasi. Göstərilən məqaləsi, səh. 31. 
Qeyd:  Təbrizdə  memarlıq  üslubu  o  qədər  inkiĢaf  etmiĢdi  ki,  hətta  orada  olan 
binalar üzündən layihələr çəkilib və həmin layihələr əsasında digər Ģəhərlərdə 
məscid, mədrəsə, bazar, xanəgah, seyidlər evi, hamam, çaharminar, karvansara 
tikdirirdilər.  Məsələn,  Əmir  ġəmsəddin  Qazi  Təbrizdəki  mədrəsə,  məscid, 
çaharminar,  seyidlər  evi,  xanəgah,  bazar,  hamamların  layihəsi  əsasında  Yəzd 
Ģəhərində  belə  binalar  tikdirir  və  h.  733  (1332-33)-cü  ildə  həmin  binaların 
tikiliĢi baĢa çatdırılır. Bax: Cəfər Cəfəri. Tarix-i Yəzd (XV əsr), Tehran, 1338 
Ģəmsi,  səh.  88.  Bundan  əlavə,  I  ġah  Abbas  da  Təbrizdəki  Qeysəriyyə  bazarı 
layihəsi əsasında Ġsfahanda Qeysəriyyə bazarı tikdirmiĢdir. 
58.  Ġbi  əl-Fövti.  Məcmə-ül-üləba  I  cild,  Bağdad,  1962,  səh.  66;  Dost 
Məhəmməd.  Halati  hünərvəran,  Lahur,  1938,  səh.  22;  «Rovzat-ül-cinan»,  I 

---

257 
 
cild,  səh.  158-159;  Б.  Денике.  Живопись  Ирана  (XIII-XVII  вв), 
Изд-во «Искусство», М., 1938,  
1938, səh. 41-45. 
59.  Dost Məhəmməd. Halati hünərvəran, səh. 24-28. 
Qeyd: Cild üzərində münəbbətkarlıq iĢini ustad Qəvaməddin ixtira etmiĢdir. 
60.  Dost  Məhəmməd.  Halati  hünərvəran,  səh.  24-26;  K.  Kamal.  Teymurilər 
sənətinə  aid  eski  bir  belgə.  Təbrizli  Səfərin  bir  ərzi.  Sənət  tarixi  yilliyi,  VI 
(1974-1975), Ġstambul, 1976, səh. 490-493 (türk dilində); Həm də bax: Topqapı 
sarayında  dörd  cüng.  Ġslam  tetkikleri  enstitusu  dergisi  1  (1-4),  1954,  sayı  74 
(türk dilində). 
61.  Anonim Venetsiya taciri. Səfərnameha-ye veneziyan dər Ġran, səh. 389. 
62.  Yenə orada. 
63.  Cəmaləddin Fəqih. Atropatekan və nehzəte ədəbi, səh. 49. 
64. Ərəb dilində. 
65.  «Name-yi  Pami»,  vər.  98a-b-99a-b.  «Gülistane-hünər»,  səh.  137,  73. 
Budaq Qəzvini.  Cəvahir-ül-əxbər, vər. 331-333. Əbülfəzl  Rəhimov. Behzadın 
təvəllüdü, Təbrizə kəlmə və vəfatı tarixi haqqında. «Azərb. SSR EA Xəbərləri» 
(ƏDĠ  seriyası),  1973,  №  1,  səh.  95-102;  K.  Kərimov.  «Təbriz  miniatur 
məktəbinin bəzi problemləri», «Ədəbiyyat və incəsənət» qəzeti, 24 may  1969-
cu il. 
66.  «Rovzat-ül-cinan», I cild, səh. 511. 
67.  «Tarix-i aləm aray-i Abbasi», I cild, səh. 174. 
68.  Fərmanın  mətni  haqqında  bax:  «Məcmue-ye  əsnad»,  Tərtib  dəhənde, 
Əbdülhüseyn Nəvai, Tehran, 1350 Ģəmsi, səh. 24-26. 
69. «Halati-hünərvəran», səh. 33-34. 
70.  «Tarix-i aləm aray-i Abbasi», II cild, səh. 724-725. 
71.  «Don Juane-Ġrani», səh. 227. 
72.  Mənsur Vərzi. Honər və sənəte qali dər Ġran, Tehran, 1350 Ģəmsi, səh. 64-
65.  
73. «Tarix-i Abbasi», vər. 99, 134. 
74.  «Tarix-i  aləm  aray-i  Abbasi»,  I  cild,  səh.  175;  «Gülüstane-  hünər»,  səh. 
254. 
75.  «Övliya Çələbi səyahətnaməsi», II cild, səh. 254. 
76.  X-XVII əsrlərdə Təbrizdə musiqi tarixi ilə ətraflı tanıĢ olmaq üçün bax: S. 
M.  Onullahi.  Təbrizin  mədəniyyət  tarixindən  (X-XVII  əsrlərdə  «Qobustan» 
incəsənət toplusu, 1974, № 3, səh. 54-56. 
 
 
 

---

258 
 
ĠXTĠSAR OLUNMUġ SÖZLƏR 
 
1. Elmi idarələr. 
 
ADU - AzərbayCan Dövlət Universiteti. 
АзФАН - Азербайджанский филиал Академии наук СССР. 
АН  АзССР  -  Академия  наук  Азербайджанской  ССР.  ИВАН  -  Институт 
востоковедения Академии наук СССР.  
ИВАН - Институт востоковедения Академии наук СССР.  
AEATĠEA  -  Azərbaycan  SSR  Elmlər  Akademiyası  Tarix  Ġnstitutunun  Elmi 
arxivi. 
LDÜK - Leninqrad Dövlət Ümumi kitabxanası. 
LDUKƏN - Leninqrad Dövlət Universiteti kitabxanası. Əlyazma Nüsxəsi. 
RƏF - Respublika Əlyazmaları Fondu. 
EA – Elmlər Akademiyası. 
 
1.
 
Elmi jurnallar və nəĢriyyatlar 
 
ВИ - Вопросы истории.  
ВДИ - Вестник древней истории.  
ВЛУ - Вестник Ленинградского Университета.  
ДАМ - Доклады Академии наук. 
Изв.АН Азерб. ССР. Известия Академии наук Азербайджанской ССР.  
ИАН  ООН  -  Известия  Академии  наук  СССР,  Отделение  общественных 
наук.  
ИМАИА  -  Сб.  «Исследования  и  материалы  по  архитектуре  и  искусству 
Азербайджана». 
КСИВ - Краткие сообщения Института востоковедения. 
MDƏOE – Məcəlle-ye daneĢgəde-ye ədəbiyyat və olume ensani-ye daneĢqahe 
Tehran. 
NDƏT – NəĢriyye-ye  daneĢgəde-ye ədəbiyyate Təbriz. 
NKMT - NəĢriyye-ye  ketabxane-ye melli-ye Təbriz. 
NƏOET - NəĢriyye-ye  ədəbiyyat və olume ensani-ye Təbriz. 
СВ - Советское востоковедение.  
ИЗАН - Исторические записки АН СССР.  
ССИА - Сборник статей по истории Азербайджана.  
ИФП - История, философия, право.  
ЛЯИ - Литература, язык, искусство.  
TFH – Tarix, fəlsəfə, hüquq. 
ƏDĠ – Ədəbiyyat, dil, incəsənət. 
ЛФП - Литература, философия, право. 

---