Ġsraġl elyazov elxan həSƏNLĠ leyla həSRƏtova

 
Cədvəl 7.14.
Rezin metallik zərbə-udma aparatlarının əsas parametrləri. 
Parametrlər 
Aparatların tipi 
ÖНИИ-
Н6 
P-2П 
P-4П 
P-5П 
Enerji tutumu, kC 
15-24 
20-25 
28 
40-50 
Tam gediĢ, mm 
70 
70 
72 
78 
Sıxma zamani müqa-
vimət qüvvəsi, MN 
1,5 
1,3 
1,8 
1,2 
Kinetik enerjinin 
udulma əmsalı 
0,7-0,75 
0,32-
0,38 
0,55 
0,31-
0,36 
Bryansk Nqliyyat MaĢinqayırma Ġnstitutu və ÜRETVĠ (Rusiya) 
tərəfindən sərniĢin vaqonu üçün hazırlanmıĢ P-4П tipli rezin-metallik 
zərbə-udma aparatının enerji tutumu 1,8 MN sıxma qüvvəsində 28 
kC-a bərabərdir. 
 
Bu aparatın qabarit ölçüləri 625×318 mm-ə bərabərdir. 

---

Hal-hazırda enerji tutumu 40-50 kC-a qədər olan yeni P-5П tipli 
zərbə-udma aparatları sərniĢin, refrijerator vaqonlarında və eləcə də 
elektrik-dizel qatarı vaqonlarında geniĢ istifadə olunur. 
Hidravliki zərbə-udma aparatları (HZUA) yaylı-friksion aparatlara 
nisbətən yüksək enerji tutumuna, stabil iĢləmə prinsipinə və kiçik
kutləyə malikdir. 
Bu aparatlarda iĢçi element kimi mayelərdən və ya qazlardan 
istifadə edilir. Zərbənin kinetik enerjisi, maye kiçik diametirli 
yuvadan keçərkən yaranan müqavimətin təsirindən dönmədən 
çevrilir. Bu aparatların iĢ prinsipi mayenin drossellənməsi prosesinə 
əsaslanıb.
Moskva Dəmiryol Muhəndisliyi Ġnstitutunun (indi Rusiya Dəmir-
yol Nəqliyyatı Akademiyası) alimləri tərəfindən gediĢi 70 mm ГА-
100M və gediĢi 120 mm olan ГА-500 hidroqaz zərbə-udma aparatları 
yaradılmıĢdır. ГА-100M aparatı 4-oxlu vaqonlarda, ГА-500 aparatı 
isə 1980-ci illərdən sonra konsturksiya edilən 4 və 8-oxlu yük 
vaqonlarında quraĢdırılır [6,13].