T. C. Kara harp okulu savunma bġLĠmlerġ enstġTÜSÜ GÜvenlġk bġLĠmlerġ anabġLĠm dali
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
xiv NAFTA : North American Free Trade Agreement (Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret AntlaĢması) NATO : North Atlantic Treaty Organization (Kuzey Atlantik AntlaĢması Örgütü) OECD : Organization for Economic Co-operation and Development (Ġktisadi ĠĢbirliği ve GeliĢme TeĢkilatı) OEF : Operation Enduring Freedom (Sonsuz Özgürlük Operasyonu) ORHA : Office of Reconstruction and Humanitarian Asistance (Yeniden Yapılandırma ve Ġnsani Yardım Ofisi) PNAC : Project for the New American Century (Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi) RAND : Research and Development (AraĢtırma ve GeliĢtirme) SSCB : Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği TAL : Transitional Administrative Law (Geçici An ayasa) UAEA : Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı UN : United Nations (BirleĢmiĢ Milletler) UNMOVIC : United Nations Monitoring, Verification and Inspection Commission (BirleĢmiĢ Milletler Ġzleme Değerlendirme ve Denetleme Komisyonu) UNSCOM : United Nations Special Commission (BirleĢmiĢ Milletler Özel Komisyonu) UNSCOP : United Nations Special Committee on Paletsine (BirleĢmiĢ Milletler Filistin Özel Komitesi) xv UNDP : United Nations Development Programme ( BirleĢmiĢ Milletler Kalkınma Programı) U.S. : United States (BirleĢik Devletler) WTO : World Trade Organization (Dünya Ticaret Örgütü) ZOA : Zionist Organization of America (Amerika Siyonist Örgütü) xvi ÖN SÖZ Orta Doğu doğası gereği Dünyanın her tarafında araĢtırmacıların ilgi gösterdiği, bu sebeple bakıĢ açılarına göre son derece çeĢitli ve zengin bir literatürün bulunduğu bir çalıĢma alanıdır. Bölge ile ilgili çok miktarda akademik yabancı kaynağa rastlanmasına rağmen Türkiye‟ye bakıldığında, yapılan çalıĢmalar son dönemde artıĢ gösterse de, Türkiye‟nin dıĢ politikasının gerektirdiği boyutlara ulaĢabilmiĢ değildir. Literatürde Ġsrail ve ABD‟nin Orta Doğu Politikaları ile ilgili çalıĢmalar incelendiğinde, önemli miktarda sahip olunan siyasi görüĢ ya da eğilim doğrultusunda yazılmıĢ, objektiflikten uzak kaynak bulunduğu göze çarpmaktadır. ÇalıĢmaya baĢlanırken bütün ön yargılardan uzak, objektif ve bilimsel bir çalıĢma ortaya koymak amaçlanmıĢtır. Ülkemiz politikalarına ıĢık tutması ve Dünya barıĢına katkıda bulun ması ümidiyle… 1 GĠRĠġ Ġsrail, bağımsızlığını ilan ettiği 14 Mayıs 1948 tarihinden itibaren dıĢ politikasını, güvenlik ve beka üzerine oluĢturmuĢtur. Ġsrail tarihi bulunduğu bölgede komĢuları ve diğer Arap Devletleri ile sürekli mücadele içinde geçmiĢtir. Bu durum, Ġsrail‟in adeta bir paranoya içerisinde hareket etmesine ve dıĢ politikasını bu politik psikoloji içinde oluĢturmasına neden olmuĢtur. Ġsrail devletini kuruluĢundan hemen sonra tanıyan ABD, Orta Doğu ile ilgili planlarında önemli bir müttefik olarak gördüğü Ġsrail‟e büyük önem vermiĢtir. Ġsrail‟in güvenliği ve varlığını sürdürmesi, ABD dıĢ politikasının birincil öncelikli konuları arasındadır. ÇalıĢmada bu durumun nedenlerine farklı boyutları ile yer verilmiĢtir. Irak, Ġsrail‟i diğer pek çok Arap ülkesi gibi halen tanımamıĢtır. Bu sebeple Irak ve Ġsrail arasında doğrudan diplomatik iliĢki kurulmamıĢtır. Ġsrail, 1. Arap Ġsrail SavaĢı‟na katılanlar arasında yer alan Irak ile savaĢ sonrasında ateĢkes antlaĢması imzalamamıĢtır. Bu anlamda iki devlet arasındaki savaĢ durumu halen sona ermemiĢtir. Ġsrail Irak‟ı özellikle 2003 Irak SavaĢı öncesinde ciddi bir tehdit olarak görmüĢ ve Orta Doğu politikalarını buna göre oluĢturmuĢtur. ÇalıĢmada, Ġsrail‟in Irak SavaĢı‟ndaki politikaları ve savaĢ kararı alınmasındaki rolüne yer verilmiĢtir. Irak‟a yönelik operasyonun ilan edilen gerekçeleri arasında, Irak‟ta bulunan kitle imha silahlarının yok edilmesi ve üretim kapasitesinin sonlandırılması, Irak‟ın teröre verdiği desteğin kesilmesi ve Irak halkının özgürleĢtirilmesi bulunuyordu. ÇalıĢmada, bu gerekçelerin geçerlilikleri tartıĢılmıĢ ayrıca savaĢın arka planında yer alabilecek farklı gerekçelere değinilmiĢtir. 2 Irak SavaĢı‟nda Ġsrail‟in politikalarını analiz edebilmek amacıyla Irak SavaĢı sonrasında Ġsrail‟in güvenlik politikalarına ve bölge ülkeleri ile iliĢkilerine yer verilmiĢtir. Bu noktada son dönemde Orta Doğu‟da Arap Baharı olarak da nitelendirilen geliĢmeler de değerlendirilmiĢ; söz konusu geliĢmelerin Ġsrail‟in politikalarına etkisi incelenmiĢtir. ÇalıĢmaya katkı sağlamak amacıyla çalıĢmanı ekinde bir de mülakat bölümü oluĢturulmuĢtur. Bu amaçla Bilkent Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Norman STONE ve Ahi Evran Üniversitesi öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Serhat ERKMEN ile yüz yüze görüĢme yöntemi ile Kudüs Ġbrani Üniversitesi öğretim üyelerinden Dr. Piki Ish -Shalom ile de e-posta yoluyla mülakatlar yapılmıĢtır. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|