94
yönlerinin bilinmesi,
kültürel farkındalık için öne çıkan konulardır
(Multinational Experiment 6.0, 2010:18).
Kültürel farkındalık sağlayarak,
toplum
ların kabile yapısı, din,
dil, sosyal
gelenek, görenekler
i hakkında bilgi sahibi ol
mak ve toplumla
sağlıklı bir
iletiĢim kurmak mümkündür. Bu noktada kültürel farkındalığı
terörizm ile
mücadele
için bir kuvvet çarpanı
21
olarak görmek mümkündür (Lister [Web],
2011). Kültürel farkındalık, dini ve kültürel tansiyonların yükseldiği
, milliyetçilik
akımlarının arttığı bir dünyada daha önemli bir hal almıĢtır.
Arthur
Cebrowski
‟den aktaran Montgomery‟e
(2005:24) göre d
üĢmanın kültürü
hakkındaki bilgi, onun savaĢ düzeninden daha önemli
hale gelmiĢtir
.
Afganistan harekât alanı, kültürel farkındalık eksikliği açısından güzel
bir örnektir. Afganistan'da askerlerin
kültürel farkındalık eksikli
kleri, birçok
Afgan
lı
açısından
düĢman algısının pekiĢtirilmesine neden olmuĢtur
.
Örneğin; Taliban militanlarının di
z üstü çökertilerek secde vaziyeti
aldırılmaları,
ölü Taliban
militanlarının
ü
zerine tuvalet yapılması,
kutsal
kitabın yakılması ve bu olayların sosyal medyada paylaĢılması
22
yaratılan bu
algıyı pekiĢtirici hareketler olarak görülebilir.
Bu hareketlerin, A
BD‟nin yıllar
boyunca
uyguladığı
yumuĢak gücünün etkisini azaltıcı sonuçlar doğurduğunu
söylemek mümkündür.
Tarihte kültürel farkındalığın önemini ortaya koyan
örneklerden birisi
olarak Hindistan-
Kuzey Batı Sınırı‟nda görev yapan Ġngilizlerin faaliyetl
eri
gösterilebilir
. Ġngiliz askerleri bu bölgede yaĢayan PeĢtun asıllı halk ile birlikte
yaĢayarak yıllar
ca
bu halkın kültürünü ve davranıĢlarını gözlemlemiĢlerdir. Bu
gözlemlerini dokümanlaĢtıran Ġngilizler, daha sonra PeĢtunlara karĢı kültürel
harekât dü
zenlemiĢlerdir. 1808 yılında
Kabil‟e diplomatik görevli olarak
atanan ve Afganl
ıları
, Fran
sızlara karĢı örgütlemekle görevlendirilen Ġngiliz
Mounstuart Elphinstone, Afgan kabile kültürü ve kuralları hakkındaki
21
Kuvvet çarpanı, ilave edildiğinde, muharip güçlerin muharebe edebilme potansiyelini
artıran ve görevin baĢarısını daha mümkün kılan yeteneklerdir
(Joint Publication 3-05.1,
2007).
22
Ayrıntılı bilgi için bkz :
; guardian.co.uk/world/2012/mar/03/us-troops-disciplinary-quran-burning>, 25.10.2013.
95
mükemmel bilgisi ve farkındalığı ile görevini baĢarılı bir Ģekilde icra etmiĢtir
(Randall, 2010:92).
Sonuç olarak k
ültürel farkındalık
, dost kuvvetlerin hayatta kalma
sı
,
a
sker ve komutanların görevlerini daha etkin yapabilme
si, uzun dönemli
iliĢkileri
n
geliĢtiri
lmesi, sosyal bariyerleri
n azaltılması,
harekât maliyetlerinin
düĢürülmesi
ve
kayıpların minimum seviyede tutulması
açısından
ihtiyaç
duyulan
bir davranıĢ biçimidir
(Bonvillain, 2007).
(3) Kültürel
AnlayıĢ
23
Kültürel bilginin
bir üst seviyesidir. Kültürel farkındalık ile
karĢılaĢtırıldığında kültürel anlayıĢ
,
kültür hakkında daha derin ve daha
yüksek bir bilgi elde edilmesine imkân
sağlamaktadır.
H
arekât ortamına
intikal esnasında kilit roldeki personele ileri eğitimler verilerek sağlanmaktadır
(Wunderle, 2007:62).
Toplum kültürüne yönelik “neden” sorusunun cevabı
kültürel
anlayıĢ
ile verilebilmektedir (Multinational Experiment 6.0,2010:19).
Kültürel
anlayıĢ
,
grubun davranıĢları ve değerlerinden oluĢan algıları,
davranıĢları, düĢünce biçimleri ve inançlarına yönelik elde edilen bilgileri
içermektedir (Gavriel, 2010:78).
Harekât alanının karmaĢık olması nedeniyle
, bazen kültürel faktörlerin
boyutları birbirinden kolaylıkla ayırt edilememektedir. Kültürel farkındalık ile
her bir
faktör hakkında “ne, nasıl, nerede ve ne zaman” sorularının cevapları
bulunurken kültürel
anlayıĢ ile değiĢimler
in
“
neden
” olduğuna cevap
aranmaktadır. Bu yüzden harekât alanındaki kültürel dinamiklerin anlaĢılması
ve sebep-
sonuç iliĢkisinin anlaĢılmasına yönelik olarak
kültürel
anlayıĢ
kabiliyetinin kazanılmasına ihtiyaç duyulmaktadır
(Multinational Experiment
6.0, 2010:20).
23
Yabancı literatürde “Cultural Understanding”
olarak geçen kavram, “Kültürel AnlayıĢ”
Ģeklinde tercüme edilerek kullanılmıĢtır.
96
(4) Kültürel Yetkinlik
24
Kültürel yetkinlik, kültürü tanıma yeteneği
olup kültürel
bilginin en üst seviyesidir. Bir baĢka ifade
yle,
kültürel bilgi hakkında elde
edilen teorinin pratiğe dönüĢtürülmüĢ halidir. Askeri ve sivil unsurların
harekât alanına intikal etmeden önce kültürel konulara yönelik kazanmaları
gereken kabiliyet olarak tanımlanabilir. Kültürel yetkinlik, karĢı tarafın
motivasyonu, niyeti, isteği ve taktik metodlarından elde edilen bilginin
sonucudur. Kültürel yetkinlik kazanmak, intikalden çok önce baĢlamalıdır
(Wunderle,
2007).
Harekât alanında bulunan askerlerin harekâtı
destekleyebilmek için kültürel yetkin
liğe ihtiyaç duydukları söylenebilir
. Bu
sayede intikal edilen bölge hakkında, düĢmandan daha önce düĢünme ve
hareket etme yeteneği kazanılmaktadır.
Bununla birlikte karar verme
sürecinde kültürel yetkinliğin önemli bir payının olduğu değerlendirilmektedir
.
Kültürel yetkinli
ği harekât alanında bulunan karar vericilerin sahip olması
gereken önemli bir faktör olarak görmek mümkündür (Wunderle, 2007:62).
Kültürel yetkinlik iyi bir eğitim
i
le kazanılan bir kabiliyettir. Bu da yerel
dilin bilinmesi ve bölgede görev yapmak ile mümkün olabilmektedir. Kültürel
yetkinlik, sadece kültürel f
arkındalığın en üst seviyesi olmayıp aynı zamanda
harekâta etki eden ve ha
rekâta iliĢkin kültürün değiĢik bakıĢ açılarını anlama,
kendi ve karĢı tarafın kültürü üzerine etkisini tahmin etme kabiliyeti
olarak
görülebilir (Multinational Experiment 6.0, 2010:20).
ÇalıĢmanın konusunu
oluĢturan kültürel istihbaratı,
kültürel yetkinli
k kazanmanın
temel aktörü
olarak
değerlendirmek mümkündür
(Wunderle, 2007:62).
f.
Kültürlerarası ĠletiĢim
Kuramları
ĠletiĢim
,
günlük hayatımızın vazgeçilmez kavramlarından birisidir.
Hemen hemen her canlı
,
kendi arasında farklı Ģekillerde iletiĢim kurmaktadır.
Ġnsanlar arasındaki iletiĢim
;
sözlü, yazılı ve davranıĢsal özellikler
göstermektedir. SoydaĢ (2010:21) iletiĢimi
,
kiĢiler arası bilgi, veri ve anlayıĢ
aktarımı olarak tanımlamaktadır.
Samovar, Porter ve MacDaniel'e (2009:12)
göre kültürlerarası iletiĢim
, sembol ve
kültürel algıları farklı olan insanlar
24
Yabancı literatürde “Cultural Competence”
olarak geçen kavram, “Kültürel Yetkinlik”
Ģeklinde tercüme edilerek kullanılmıĢtır.
Dostları ilə paylaş: |