T. C. Kara harp okulu savunma bġLĠmlerġ enstġTÜSÜ GÜvenlġk bġLĠmlerġ anabġLĠm dali
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
91 değerler ile kültürel farklılıkların anlaĢılmasına iliĢkin eğitilmesi (Kok Yee ve diğerleri, 2005). Toplum merkezli harekâtların baĢarısının , hem asker hem de sivil kayıplarının en az seviyede gerçekleĢmesi ile ölçülebildiğini söylemek mümkündür. Bu kapsamda, y ukarıda belirtilen konuların harekâta katıla cak askerler tarafından ayrıntılı bilinmesi, kendi hayatlarının devamı kadar içinde bulundukları sivil halkın kayıplarının önlenmesi adına büyük öne m taĢımaktadır. Zira farklı bir bölgeye/ülkeye gerçekleĢtirilen harekâtta yaĢanan bilinmezlerin , askerler üzerinde kültürel Ģok olarak tanımlanan etkiyi yarattığı söylenebilir. ÇalıĢmanın bundan sonraki kısmında kültüre iliĢkin; "kültürel Ģok, kültürel farkındalık, kültürel anlayıĢ ve kültürel yetkinlik" kavramlar ı tartıĢılarak kültürel istihbarata giden süreç tanımlanmıĢtır. (1) Kültürel ġok Bir insanın farklı bir ülkeye gittiğinde karĢılaĢtığı farklı sosyal iliĢkiler, iĢaretler, semboller vb. kültürel faktörler karĢısında duyduğu endiĢe duygusu, “kültürel Ģok” olarak tanımlanmaktadır (SoydaĢ, 2010:140-141). Kültürel Ģok , hem günlük hayatta hem de askeri alanda görülen bir davranıĢ Ģeklidir . U zun bir süre için alıĢılmıĢın dıĢında bir kültür ile karĢılaĢan bireyler, büyük oranda kültürel Ģoku yaĢamaktadırlar. Özellikle ilk günlerde, alıĢ a mama, geri dönme isteği, her Ģeyden duyulan rahatsızlık, karĢı kültüre karĢı yaĢanan soğukluk, küçük görme, aĢağılama duygusu veya tam tersi olarak, karĢı kültürü ulaĢılmaz görme, çekingenlik, aĢağılık duygusu vb. tüm duygular kültürel Ģokun temel belirtileridir (SoydaĢ, 2010) . Kültürel Ģok iki yönlü olarak tanımlanabilir. Birincisi insanların bir baĢka ülkeye gittiklerinde, ikincisi ise kendi ülkelerine döndükleri zaman yaĢanan durumdur . Ġkinci yaĢanan Ģok, ters kültür Ģoku olarak adlandırılmaktadır . Bu durum, özellikle ülkesinden farklı nedenlerle ayrılmıĢ, uzun süre diğer ülkede yaĢamıĢ ve sonunda yeniden kendi ülkesine dönüĢ yapanlar için geçerlidir (SoydaĢ, 2010:140 -141). Türkiye‟den çalıĢmak maksadıyla Almanya‟ya giden 92 ve yıllar sonra yeniden Türkiye‟ye dönen insanların yaĢadığı durum , ters kültür Ģoku nun belirgin bir örne ği olarak gösterilebilir. Kültürel Ģok un silahlı kuvvetlerin icra edeceği harekâtların baĢarısı açısından önemli bir konu olduğunu söylemek mümkündür. Günümüz harekâtları, genellikle bir baĢka ülkede, halkın içerisinde gerçekleĢtirilmektedir. Bir baĢka ifade yle, farklı kültürler ile karĢılaĢılmaktadır. Özellikle terörizm ile mücadele için bir ülkeye intikal edi ldiğinde, kültürel Ģok durumunun en çok terör örgütlerinin iĢine yarayacağı söylenebilir. Zira kültürün anlaĢılamaması ve kültüre karĢı saygısızlık, halkı n terör örgütüne yaklaĢmasını mümkün kılmaktadır. Bu durumun en belirgin örne ği , Afganistan harekât ında gözlemlenmiĢtir . Afgan kültürü hakkında bilgisi olmayan NATO veya Koalisyon gücü askerleri, kendi kültüre l davranıĢlarını uygulamak istemeleri nedeniyle halk arasında "yabancı asker düĢmandır" algısı yaratmıĢlardır. Kültürel Ģoku kısa sürede atlatmak veya hiç yaĢamamak için alınacak en birincil önlem, o bölgeye iliĢkin detaylı bilgi edinmek ve kültürel farkındalık sağlamaktır. Bunun en kolay ve ulaĢılabilir yolu nun , kültüre iliĢkin alınacak detaylı bir eğitimden geçtiğini söylemek mümkündür. (2) Kültürel Farkındalık 20 Farkındalık , insanoğlunun çevresinde olup biten hakkında bilgi sahibi olma kabiliyeti olarak tanımlanmaktadır. Bu durum, insanoğlunun dıĢ dünya ile ilgili algılarını yöneten fiziksel ve zihinsel faaliyetler olarak da düĢünülebilir. K ültürel farkındalık; kültürel değerler, inançlar ve algıların farkında olunması, kültürel konularda bilgi sahibi olunması, kültürün etkisinin ve öneminin kavranmasıdır (Multinational Experiment 6.0, 2010:18). Kültürel farkındalığı , kültürler arası iletiĢim de yanlıĢ anlaĢılmanın önüne geçmek için gereken ilk adım olarak görmek mümkündür (Gaub, 2010:94). Kalpleri ve zihinleri kazanma becerisi, yerel kültürün anlaĢılması ve farkındalığı ile mümkün olmaktadır (Duyvesteyn , 2011b:450). ABD‟nin Irak‟ta 20 Yabancı literatürde “Cultural Awareness” olarak geçen kavram, “Kültürel Farkındalık” Ģeklinde tercüme edilerek kullanılmıĢtır. 93 konuĢlu 3‟ncü Piyade Tümen i eski komutanı tarafından , karĢılaĢtıkları durumu açıklamak için söylenen “teknik istihbaratımız sayesinde mükemmel bir du rumsal farkındalığa sahibiz. Ancak e ksik olan kültürel farkındalık” (Scales, 2004; Wunderle, 2007) söylemi , kültüre iliĢkin farkındalığın önemini açıkça ortaya koymaktadır. Her türlü teknolojik imkâna ve anlık istihbarata sahip silahlı kuvvetlerin , Afganistan harekât alanında karĢılaĢtığı sorun sahalarından birisinin, o bölgenin kültürü ve değerleri hakkında farkındalık eksikliği olduğu söylenebilir. Kültürel farkındalık, diğerlerinin kültürünü kendi kültürümüzden farklı kılan nedir sorusunun cevabını ortaya koymaktadır. Kültürel farkındalık ile toplumun din, dil, tarih, ekonomi ve kültüre yönelik yapılması/yapılmaması gereken hususlar açığa kavuĢmaktadır. Her seviyede verilecek eğitimler, kültürel farkındalığı artırmaktadır. Öncelikle en alt seviyede b ulunan personele bu düĢünce kazandırılarak komutanların doğru kararlar almaları sağlanabilmektedir (ġekil -6). ġekil - 6 : Kültürel Farkındalık Süreci (Eldridge, 2008:20; Wunderle, 2007) Kültürel farkındalığın daha iyi anlaĢılabilmesi için karĢı tarafın olduğu kadar kendi kültürümüzün de tanınması önemlidir. Bu kapsamda , d eğerlerimiz, inançlarımız ve algılarımızın neler olduğu, bu değerlere, inançlara ve algılara sahip olma nedenimiz, kendi kültürümüzün önemi ve ayrıcalığının farkındalığı ve k endi kültürümüzün diğerlerinden ayrılan Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|