T. C. Kara harp okulu savunma bġLĠmlerġ enstġTÜSÜ GÜvenlġk bġLĠmlerġ anabġLĠm dali
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
140 Sonuç olarak, stratejik ve taktik sevi yede gerçekleĢtirilen yumuĢak güç uygulamalarının ve farklı kültürler arasında kurulan iletiĢimin temel unsurunun kültürel istihbarat olduğunu söylemek mümkündür . Sistem analizi yaklaĢımıyla elde edilebilecek olan kültürel istihbaratın, ayrı bir uzmanlı k alanı olarak Ġstihbarat disiplini içerisinde yer almasının uygun olacağı değerlendirilmektedir. 6. KÜLTÜREL ĠSTĠHBARAT UYGULAMA ÖRNEKLERĠ a. GiriĢ YumuĢak güç uygulamasının üç temel kaynağından birisi olan kültürün, geçmiĢten günümüze kadar uzanan bir süreçte, stratejik seviyede devletlerin, taktik seviyede ise orduların davranıĢlarını nasıl etkiled i ğini ortaya koyan örnekleri gözlemlemek mümkündür. Örneğin, askeri stratejist Niccolo Machiavelli, 1513 yılında yazdığı ancak 1532 yılında basılabilen ünlü eseri Prens‟te , halk desteğinden sıkça bahsetmiĢ, bir prensin baĢarılı olabilmesi için tüm gayretlerini halkın üzerine inĢa etmenin gerekliliğini vurgulamıĢtır (Machievelli, 2009:60). Ona göre güçlü bir prens, öncelikle halka ve sadakate güvenmelidir. Machievelli‟nin bu söylemi, yumuĢak güç yaklaĢımının ilk örneği sayılabilir. Kültürün savaĢın merkezinde yer aldığına iliĢkin görüĢler , Karl Von Clausewitz‟in çalıĢmalarında da vurgulanmaktadır. Prusya ordusunda görev yapan ve 1812- 13 yıllarında Fransızlara karĢı düzensiz bir savaĢ için Prusya ordusunu hazırlayan Clausewitz, Napolyon komutasındaki Fransızların savaĢ stratejileri üzerine önemli araĢtırmalar yapmıĢtır. Almanlar kadar iyi teçhiz edilmemiĢ ve eğitimli orduya sahip olmayan Fransızların en önemli geliĢme saha sının Fransız toplumu ve kültürü olduğunu tespit eden Clausewitz, Fransızların temel motive kaynağının milliyetçilik duygu su olduğunu gözlemlemiĢtir. Clausewitz„e göre bir düĢmanı tanımak için, klasik ask eri faktörlerin ötesinde, onun davranıĢını yönlendiren faktörleri de bilmek önemlidir. Bu faktörler, tarih, inançlar, ideolojiler, sosyal yapıdaki demo grafik değiĢimler ile çevresel ve fiziksel kaynaklar olarak sınıflandırılabilir . Clausewitz eserlerinde kültür kavramına açıkça yer vermese de, toplum, ordu 141 ve hükümet odaklı çalıĢmaların baĢarının sağlanması adına önemli olduğunu ileri sürmüĢtür (Salmoni ve Holmes -Eber, 2008:5-6). Bir baĢka ifadeyle Clausewitz‟in bu söylem lerinden akıllı gü ç kullanımını öngördüğü değerlendirilebilir. Kültürün öğrenilmesi ve bunun uygulamaya geçirilmesine iliĢkin, 1‟nci Dünya savaĢında Ġngiliz Albay T.E. Lawrence ‟in uygulamaları bir diğer örnek olarak gösterilebilir. Lawrence'i n Arap kültürünü en ince ayrıntısına kadar analiz ederek zafiyet noktalarını tespit ettiği ve bu sayede Arapları Osmanlı‟ya karĢı kıĢkırtma becerisini gösterdiği ifade e dilebilir. Lawrence tarafından gösterilen bu çabanın, Osmanlı Devleti açısından stratejik etkiler yarattığı söylenebilir. Lawrence, Arapların coğrafi, kabile yapısı, din, sosyal gelenekler, dil ve yaĢam standartları hakkında istihbarat elde etmiĢ ve bu istihbaratı Osmanlı‟ya karĢı kullanmıĢtır (McFate, 2009:107). Günümüzde kültürel istihbarat uygulamaları genel olarak ABD temelli ça lıĢmalar a dayanmaktadır. Soğuk savaĢ zamanında iki süper güç , birbirlerini askeri ve politik olarak tanımaya çalıĢmıĢ , tehdit algılamalarını bu yönde düzenlemiĢlerdir. ABD Ulusal Ġstihbarat Ajansı eski BaĢkanı Tümgeneral (E) Keith Alexander, ordu içerisind eki vizyon darlığına dikkat çekerek, askeri tedbirleri, düĢman olarak gördükleri Sovyetler Birliğine göre geliĢtirdiklerini, d üĢmanı ve bu düĢmana karĢı nasıl savaĢılması gerektiğini bildiklerini ifade etmiĢtir. Bununla birlikte kültürel istihbarat a olan ihtiyacı dikkate almayarak önemli bir hata yaptıklarını belirtmiĢtir (Anderson, 2004). Kültürel istihbarat ın elde edilmesi aĢamasında özel kuvvetlerin rolünün önemli olduğunu söylemek mümkündür. Özel kuvvetler, küçük gruplar halinde kültürel farkındalık konusunda eğitilerek Gayri Nizami harp içerisinde bu görevi baĢarıyla yerine getirebilecek imkan ve kabiliyete sahip birliklerdir. Afganistan‟a düzenlenen Sürekli Özgürlük Harekâtında özel kuvvetlerin kültürel istihbarat ı kullanarak ilk baĢarıyı eld e ettikleri söylenebilir (Spencer ve Balasevicius, 2009:41). Ancak ilk baĢarının ardından meydana gelen geliĢmeler , bu konudaki eksikliği ortaya çıkarmıĢtır. ABD özel kuvvetlerine ait birlikler, El Kaide ve Taliban‟a karĢı direnen güçler le yakın iĢbirliği içerisinde Kabil ve Kandahar‟ı ele geçirmiĢlerdir. Bu baĢarıyı elde edebilmek için askeri 142 istihbarat ın yanı sıra yerel halkı ve direniĢçilerin özelliklerini anlamaya yönelik etkin bir kültürel istihbarat a da ihtiyaç duymuĢlardır. Askeri operasyonların “kalpleri ve zihinleri kazanmak“ stratejisine odaklanması ile birlikte kültürel istihbarat ın daha fazla önem taĢıdığını söylemek mümkündür (Briceno, 2010:44). ABD‟den önce 1979 yılında Afganistan‟ı iĢgal e den Sovyet ordusunun, Afgan kültürünü tanımadan gerçekleĢtirdiği harekâtın ardından, Sovyet Tümgenerali Ruslan S. Aushev‟in Ģu sözleri kültürel faktörlere yönelik farkındalığın önemini açıkça ortaya koymaktadır : “ A fganistan‟a ilk girdiğimizde insanlar bizi büyük bir sevinçle karĢılamıĢlardı. Bir yıl sonra % 40‟ı, beĢ yıl sonra % 60‟ı , ç ekilmeye baĢladığımızda ise % 90‟ı bizden nefret ediyordu. Ve sonunda anladık ki biz insanlarla savaĢıyorduk“ (Hoffman, 2010:82). Kültürel istihbarat üretmeye yönelik çalıĢmalar ve bu yönde geliĢtirilen oluĢumlar , asimetrik savaĢların içerisinde sıklıkla yer al an ABD merkezli olmuĢtur. Belirtilen çalıĢmalar , daha çok ABD‟nin içerisinde yer aldığı Vietnam, Afganistan ve Irak gibi büyük çaplı harekâtlardan elde edilen geri beslemeler ve öğrenilmiĢ dersler dikkate alınarak gerçekleĢtirilmiĢtir . Kültürel istihbarat ın üretilmesine iliĢkin ABD tarafından gerçekleĢtirilen çalıĢmalar takip eden maddelerde açıklanmıĢtır. b. Sivil Operasyonlar ve Devrimci GeliĢtirme Desteği (Civilian Operations and Revolutionary Development Support (CORDS) 27 ABD, Vietnam'da geleneksel ve gayri nizami olmak üzere savaĢın iki yüzü ile karĢılaĢmıĢtır . Geleneksel askeri güce karĢı sağlanan baĢarı, ayaklananlara karĢı aynı oranda elde edilememiĢtir . ABD tarafından hem taktik hem de stratejik seviyede kültür el faktörlerin dikkate alınmaması, toplumu yönetme inisiyatifinin Viet Cong‟lar a geçmesine neden olmuĢtur. Bu durumun anlaĢılması üzerine Vietnam Askeri Yardım Komutanlığı (Military Assistance Command-Vietnam (MAC-V)) bünyesinde “Sivil Operasyonlar ve 27 Yabancı literatürde CORDS (Civilian Operations and Revolutionary Development Support) olarak geçen kavram, SODGD (Sivil Operasyonlar ve Devrimci GeliĢtirme Desteği) Ģeklinde tercüme edilerek kullanılmıĢtır. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|