xv
SACEUR
:
The Supreme Allied Commander Europe (Avrupa
Müttefik Yüksek Komutanlığı)
SAĠB
:
Sivil
Asker ĠĢbirliği
SFOR
:
Stabilization Force
(Ġstikrar Gücü)
SHAPE
:
Supreme Headquarters Allied Power Europe (Avrupa
Müttefik
Kuvvetleri Yüksek Karargâhı)
SIGINT
:
Signal Intelligence
(Sinyal Ġstihbaratı)
SĠNĠS
:
Sinyal Ġstihbaratı
SODGD
:
Sivil Operasyonlar ve Devrimci GeliĢtirme Desteği
SSCB
:
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği
SWOT
:
Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats
TECHINT
:
Technical Intelligence
(Teknik Ġstihbarat)
TEKĠS
:
Teknik Ġstihbarat
TMMM
:
Terörizmle Mücadele Mükemmelliyet Merkezi
UNDPKO
:
The United Nations Department of Peacekeeping
Operations
(BirleĢmiĢ Milletler BarıĢı Koruma
Harekâtları Departmanı)
UNODC
:
United Nations Office on Drugs and Crime
(BirleĢmiĢ
Milletler Suç ve UyuĢturucu Ofisi)
xvi
ÖN SÖZ
Kültürel istihbarat ile ilgili bir çalıĢma yapma
ya,
2004 yılında
görev için
gittiğim Afganistan'da karar vermiĢtim.
Görev öncesinde eğitim aldım ancak
Afganistan harekât alanına vardığımda aslında birçok konuyu bilmediğimi
fark
ettim.
Görev yapacağım bölgeyi tanımıyordum, bölge dilini
konuĢamıyordum ve karĢılaĢacağım insanların nasıl bir davranıĢ tarzına
sahip olduklar
ını bilmiyordum. Bana öğretilen, nereye gideceğim ve hangi
görevi icra edeceğimdi.
Afganistan/
Kabil'e ayak bastığımda ilk dikkatimi çeken, halkın
farklı
giyim tarz
ıydı. DeğiĢik etnik grupların olduğunu biliyordum ancak özellikle
erkeklerin giyim kuĢamlarının bu denli ayırt edici olabileceğini
düĢünmemiĢtim. Ġlerleyen
zamanda,
halkın
kendilerini Afgan olarak
değil a
it
oldukları etnik kökene göre tanımladıklarını fark
ettim ve her birinin kendine
özgü
bir kültürü olduğunu gördüm.
Bu noktada
PeĢtun halka olan yaklaĢım ile
Tacik halka olan yaklaĢımın aynı olmaması gerektiği
anlayıĢını kazandım.
Bu
anlayıĢ
bende, hem askeri hem de akademik alanda kültüre iliĢkin bir çalıĢma
yapmanın önemli bir ihtiyaç olduğu düĢüncesini geliĢtirdi
. Tez konusunu bu
düĢünceler doğrultusunda önerdim ve
bu
çerçevede
çalıĢmamı
Ģekillendir
meyi hedefledim.
ÇalıĢmadaki baĢlangıç noktam, kültürel farkındalığı
hangi faktörlerin
sağlayabileceğini belirlemekti. Bu doğrultuda,
"
bilinmeyeni bilinir kılan
"
kavram olarak tanımlanan istihbaratın, kültürel faktörlerin anlaĢılması
ve
kültürel farkındalığın sağlanmasında faydalı olacağını
öngördüm. Var olan
sınırlı sayıdaki çalıĢmaların (ABD
tarafından
Afganistan harekâtı sonrası
yazılmıĢ) kültürel istihbarat kavramını dolaylı olarak ortaya koyduğunu ancak
doğrudan bir tanımlama yapmadıklarını, bu konuda bir eksikliğin var
olduğunu ve bu eksikliğin giderilmesinin literatüre olumlu katkıda
bulunacağını düĢündüm.
ÇalıĢma
da;
kültürel istihbarat kavramı, literatü
rde var olan "güç",
"istihbarat" ve "kültür" kavramları temelinde tanımlanmıĢ, NATO bakıĢ açısı
ve Afgan kültürünün analizi ile ilgili örnek uygulama
çalıĢması
xvii
gerçekleĢtirilmiĢtir. Tanımı desteklemek maksadıyla
toplam 45 kiĢiden oluĢan
uzman grup ile
görüĢmeler yapılmıĢ,
elde edilen bulgular yorumla
nmıĢtır.
Bu
çalıĢmalar sonunda temel olarak savaĢtan barıĢı korumaya kadar değiĢen
harekât ortamlarında hedefe ulaĢmak için kültürel istihbarata ihtiyaç
duyulduğu tespiti yapılmıĢtır. Bununla birlikte, kültürel istihbaratın,
Ulu
slararası ĠliĢkiler disiplinindeki güç çeĢitlerinden birisi olan yumuĢak güç
altında bir alt baĢlık olarak ele alınmasının ve Ġstihbarat disiplini içerisinde
sosyal istihbarattan farklı bir uzmanlık dalı olarak değerlendirilmesinin gerekli
olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır.
ÇalıĢma aĢamalarında; kaynak taraması, uygu
l
ama çalıĢması ve nitel
araĢtırma yöntemlerinden görüĢme metodu
kullanılmıĢtır. Kaynak taraması
esnasında baĢta Kara Harp Okulu olmak üzere diğer üniversiteleri
n
kütüphanelerinden ve Ġnternet veri tabanlarından faydalanılmıĢtır. GörüĢme
yap
ılan kiĢilerin
seçiminde,
kültürel farkındalıklarla ilgili ihtiyaçları tespit
edebilme kapasitesine sahip uzman personelden oluĢmasına dikkat
e
dilmiĢtir.
G
erçekleĢtir
ilen
bu araĢtırmanın Ġstihbarat ve Uluslararası ĠliĢkiler
literatürüne önemli bir katkı sağlayacağını umuyorum. Ayrıca,
benimsenen
kuramsal yaklaĢım, örnek
uygulama
çalıĢması ve kullanılan yöntemden elde
edilen sonuçların, alanda çalıĢacak diğer araĢtırmacılara rehberlik
yapacağına inanıyorum.
Dostları ilə paylaş: |