308
/ Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
nispeten daha fazla bilgi bulunan Bayat boyunu çalıĢtığımız için kendimizi
daha Ģanslı görmekteyiz.
Bayatlar Ortadoğu'daki Türkmen ve dolayısıyla Türk varlığının hem
kültürel hem de siyasi bakımdan en önemli kısmını oluĢturdukları
görülmektedir. Etkinlik gösterdikleri Irak, Ġran, Suriye, Azerbaycan, Anadolu
coğrafyasında sırasıyla HarezmĢahlar, Selçuklular, Celayırlılar, Karakoyunlular,
Akkoyunlular, Safaviler ve Osmanlılar dönemlerinde, içerisinden birçok bilim
erbabı, sanatçı ve idareciler çıkaran bu boyun Türk tarihindeki kadim yerinin
daha detaylı incelenmesi gerektiği kanaatindeyiz.
KAYNAKLAR
A. Konstantin d‟Ohsson, Moğol Tarihi, çev. Bahadır Apaydın, Nesnel Yayınları,
Ġstanbul, 2008.
A. Zeki Velidî Togan, Oğuz Destanı (ReĢideddinOğuznâmesi, Tercüme ve
Tahlili), Enderun Kitapevi, Ġstanbul, 1982.
A. Zeki Velidî Togan, Umumî Türk Tarihi‟ne GiriĢ, Enderun Kitapevi, Ġstanbul,
1981.
Alaaddin Ata Melik Cüveynî, Tarih-i Cihan GüĢa, çev. Mürsel Öztürk, Tarih
Kurumu Yayınları, Ankara, 2013.
Ebu'l-Gazi Bahadır Han, Türk ġeceresi Türk'ün Soy Ağacı, çev. Rıza Nur, sad.
Yunus Yiğit, Ġlgi Kültür Sanat Yayınları, Ġstanbul, 2010.
F. W. Hasluck, ChristianityandIslamunderTheSultans, Oxford Press, Cilt:II,
1929.
Faruk Sümer, Oğuzlar (Türkmenler), Türk Dünyası AraĢtırmaları Vakfı,
Ġstanbul, 1999.
Fîrûzâbâdî,Kâmûsu'l-Muhît, trc.Mütercim Âsım Efendi, haz. Mustafa Koç-
Eyüp Tanrıverdi, Türkiye Yazma Eserler Kurumu BaĢkanlığı, Cilt:1, Ġstanbul, 2013.
Habib Hürmüzlü ve Ekrem Pamukçu, Irak‟ta Türkmen Boy ve Oymakları,
Global Strateji Enstitüsü Yayınları, Ankara, 2005.
M. Fuad Köprülü, Tarih AraĢtırmaları I, yay. haz. Yahya Kemal TaĢtan, Akçağ
Yayınları, Ankara, 2006.
Mahmûd el-KâĢgarî, DîvanüLügâti't Türk, çev. Serap Tuba Yurtsever ve Seçkin
Erdi, Kabalcı Yayınevi, Ġstanbul, 2007.
Mehmet Aydın, Bayat- Bayat Boyu ve Oğuzların Tarihi, Hatiboğlu Yayınları,
Ankara, 1984.
Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
/ 309
Muhammed b. Ahmed en-Nesevî, Siret es-Sultan CelaleddinMengüberti, nĢr.
Hafız Ahmed Hamdi, Dar el-Fikr el-Arabi, Kahire, 1953.
Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul, 2003.
S. G. Agacanov, Oğuzlar, çev. Ekber N. Necef ve Ahmet Annaberdiyev,
Selenge Yayınları, Ġstanbul, 2013.
Sencer Divitçioğlu, Oğuz‟dan Selçuklu‟ya Boy, Kanat ve Devlet, Ġmge Kitapevi,
Ankara, 2005.
Suphi Saatçi, Irak Türkmen Boyları, Oymakları ve YerleĢme Bölgeleri, Kerkük
Vakfı Yayınları, Ġstanbul, 2009.
Suphi Saatçi, Tarihi GeliĢim içinde Irak‟ta Türk Varlığı, Tarihi AraĢtırmalar ve
Dokümantasyon Merkezleri Kurma ve GeliĢtirme Vakfı Yayınları, Ġstanbul, 1996.
ġakir Sabır Zabit, Bayat Oymağı Hakkında Tarihi AraĢtırma, Türkmen KardeĢlik
Kulübü Yayınları, Bağdat, (trz).
Yusuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig, Haz. KürĢat Efe, Genç Yayıncılık, Ankara,
2006.
312
/ Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
ORTADOĞU KÖKENLĠ EMĠRDAĞ TÜRKMENLERĠNDEN
DERLEME SÖZLÜĞÜ'NE KATKILAR
Can ÖZGÜR*
ÖZET
Bu araĢtırmada Afyon‟a bağlı Emirdağ ilçesinden derlenen mahallî kelimeler
bir araya getirilmiĢtir. Emirdağ ilçesi genellikle Türkmen (Karabağlı), Türkmen,
Yörük, Muhacir Türk topluluklarının yaĢadığı bir yöredir. Emirdağ Türkmenleri‟nin
tarihî belgelerde Orta Doğu‟dan batıya göç eden bir kavim olduğu belirtilmiĢtir.
Burada Emirdağ Türkmenleri üzerinde durulmuĢtur. Emirdağ Türkmenlerinden
derlenen mahallî kelimeler derleme sözlüğünde bulunmayan kelimeler, Derleme
Sözlüğü‟nde bulunup farklı ve yakın anlamda bulunan kelimeler baĢlıkları altında
Derleme Sözlüğü ile karĢılaĢtırmalı olarak alınıp incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Derleme Sözlüğü, Afyon-Emirdağ, mahalli kelimeler
CONTRIBUTIONS OF THE MIDDLE EAST ORIGIN EMĠRDAĞ
TURKMENS TO THE COMPILATION DICTIONARY
ABSTRACT
In this study, some local words are combined which compiled from the
town of Afyon Emirdag. Emirdag district is an area which usually live Turkmen
(Karabagli), Turkmen, Yoruk, Muhacir Turks. In historical documents of Emirdağ
were implied that they were migrated from the Middle East to the West. In this
work is focused on Emirdağ Turkmens. The local words which compiled from the
region, words that are not in the Compilation Dictionary, words have different and
*
Doç. Dr., EskiĢehir Osmangazi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi.
kipcakistan1@hotmail.com