Tarix o’qitish metodikasi

Oksiart, Xorien degan mahalliy aslzodalar uning tomoniga o'tadi. Iskandarning
Oksiartning go'zal qizi Raxshanak (Roksana)ga uylanishi esa qarindoshlik 
aloqalarining kuchayishiga xizmat qiladi. U xalq qaxramoni Spitamenni qo'lga
tushirib, uni jismonan yo'q qilishda ham mahalliy zodagonlar xizmatidan 
foydalanadi.
Spitamenning tez orada o'ldirilib, uning boshi Yunon podshohiga tortiq 
qilinganligi fakti ham qo'zg'olonchi kuchlar o'rtasida birlikning bo'lmaganligi
alomatidir. Shunga qaramay ajnabiy bosqinchilarga qarshi xalq g'alayonlari 327 
yil boshlariga qadar davom etdi. Garchand Spitamen boshchiligidagi keng
ommaviy xalq harakati oxir-oqibatda mag'lubiyatga uchragan bo'lsada, u ulug' 
ajdodlarimizning mardlik jasoratini, elu-yurt hurligi, ozodligi yo'lidagi
fidoyiligini yorqin namoyon etdi. 
Shunday qilib, muttasil uch yil davom etgan shiddatli janggu jadallardan
so'ng Iskandar Baqtriya, Sug'diyona va Ustrushonaning faqat bir qisminigina 
itoat ettirib, bu hududlarga o'z ishonchli odamlarini, o'ziga sodiq sug'dlik
Oropiyni Sug'diyona hokimi etib tayinlab, o'zi mil. av. 327 yilda Hindiston 
tomon qo'shin tortadi.
Yunon-Makedon qo'shinlari O'rta Osiyo erlarida shu qadar holdan toyib, 
o'zining jangovorlik qobiliyatini yo'qotdiki, buning oqibatida ular shimoliy Hind
erlariga arang kirib bordilar. Bu holatni tan olgan Iskandar tez orada 
Hindistondagi urush mavsumini tugatib, ortga, ikki daryo oralig'idagi Bobil
shahriga qaytib ketishga buyruq beradi. Antik dunyo olimlarining yakdil 
ta'kidlashicha, Yunonlar podshosining bu buyrug'i ruhan cho'kkan uning butun
qo'shinida katta qoniqish bilan qarshi olingan ekan. 
Shunday qilib, butun er yuzini egallab, dunyo hukmdori bo'lishga da'vo
qilgan Iskandarning sharqiy yurishlari oxir - oqibatda ko'zlangan yuksak 

---

11

natijalarsiz tugadi. Uning o'zi mil. av. 323 yilda Bobilda hayotdan ko'z yumadi.
Ayniqsa uning ko'p sonli lashkarlarining Vatanimiz sarhadlarida mislsiz xalq 
qarshiligiga duch kelib, son-sanoqsiz qurbonlar berishi pirovardida uning
jahongirlik da'vosini puchga chiqardi. 
O'zgalar yurtini zo'rlik bilan egallash evaziga qudratli saltanat qurish,
boshqalarga o'z irodasini majburlash yoxud zulm-asoratni kuchaytirish pirovard 
natijada qanday xunuk oqibatlarga olib kelishini Iskandar Zulqarnayn timsoli
yaqqol isbot etadi. Tarixning bu achchiq sabog'ini hech mahal unutmaslik kerak 
bo'ladi. Iskandar Zulqarnaynning so’ngi taqdiriga kelsak, u miloddan avvalgi
327- yili Hindiston ustiga qo’shin tortdi va mamlakatni shimoli-g’arbiy qismini 
bosib oldi. U Yangi yurishlarga tayyorgarlik ko’rish asnosida bezgak kasaliga
chalinadi va miloddan avvalgi 323-yilning iyunida 33 yoshida vafot etdi. 

---

12
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. 

1. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo'q. T. 1998 y. 

2. Asqarov A. 0'zbekiston tarixi (eng qadimgi davrlardan eramizning V

asrigacha) 115-119, 148-191 b. 
3. Asqarov A. O'zbekiston xalqlaji tarixi. I - jild. T. 1992 y.
4.Axmedov B. O'zbekiston xalqlari tarixi manbalari. T., 0'qituvchi» , 1991 y. 
5.Karimov SH.. SHamsiddinov R. Vatan tarixi. T.1997 y,. 6.Kvint Kurtsiy
Ruf. Istoriya A. Makedonskogo.M. 1963 g. 

http://fayllar.org