Tarmoqlarning tasniflanishi va ularni qo’llash xususiyatlar

I.BOB. AXBOROT VA AXBOROT TIZIMI HAQIDA TUSHUNCHA. AXBOROTNI JAMIYAT RIVOJIDA TUTGAN O’RNI.
1.1.Axborot texnologiyalarining ijtimoiy o’zgarishlarga ko’rsatadigan ta’sirlari
Axborot-tarbiyaviy faoliyat. Ta’lim muammosini globalizasiyalashtirish seminarlar o‘tkazishdan tortib terrorizm va diniy ekstremizim mohiyatini ochib berishgacha-elektron tarmoqlar axborot-tarbiyaviy imkoniyatlarini ahamiyatini oshiradi. Yangi axborot texnologiyalari fan va ta’limni to‘plangan bilimlarni yetkazish, ularni to‘ldirish va qayta baholash kabi yanada yaqin va samarali kanallari bilan bog‘lashga imkon beradi. Bugungi kunda fan – bu ta’lim tizimini rivojlantirish asosiy, ustun turuvchi vositasidir. Bu har doim ham bo‘lmagan, ilg‘or axborot texnologiyasi ta’lim tizimida fanning ahamiyatini o‘zgartirdi. Jamiyat faqat fanning o‘zi rivojlanishi bilan emas, balki ta’lim va o‘qitish tizimi bilan ham bog‘liq yangi ilmiy tuzilishni yaratadi. Ta’limning kelajagi. Hozirgi kunda Internetda taxminan 2,5 mlrd noyob barcha foydalanadigan veb-sahifalar mavjud bo‘lib har kuni ular qatoriga yana 7,3 mln yangilari qo‘shilmoqda.
Bugungi kunda Internetga simsiz ulanishni ta’minlovchi, shu jumladan, mobil telefonlar soni Internetga ulanadigan shaxsiy kompyuterlar sonidan ortib ketdi. Hozirgi kunda elektron savdo jahondagi hajmi 233 mlrd. dollarni tashkil etadi. foydalanuvchilar soni ko‘payib borishi bilan axborot texnologiyalari faqat inson tasavvuri imkoniyatlari bilangina chegaralanadi. Barkamol, har tomoonlama rivojlangan shaxsni tarbiyalash muammosi ta’lim tizimidan yosh avloddan faqat milliy madaniyat yutuqlarini emas, balki umuminsoniy dunyo madaniyati yutuqlarini ham egallab olishga intilishni shakllantirishni talab etadi. Barkamol shaxsni tarbiyalash g‘oyasi milliy mustaqillikning ustuvor g‘oyalaridan biri hisoblanadi.
Ta’lim sifatini, ma’naviy-g‘oyaviy tarbiyasi darajasini oshirish vazifasi hisoblanadi. Kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirish so‘zsiz yangi axborot texnologiyalariga asoslanishi zarur. Ta’lim tizimini rag‘batlantirmay turib, fuqarolik jamiyatini qurib bo‘lmaydi. Ta’lim tizimi yopiq nuqtai nazarlar, qarashlar statik tizimi emas, bir uzluksiz jarayondan iborat bo‘lishi kerak. Mustaqil Respublikamizning rivojlanishini kafolatlash uchun ta’lim tizimi dinamik, mukammal bo‘lishi kerak.
Gumanitar ta’lim tizimi – bu shaxsiy fikrlashini qayta anglab yetish, yangi o‘quv dasturlarini ishlab chiqish, doimiy fikr almashish doimiy jarayonidir. Hozirgi paytda kompyuter tarmoqlari davrida yangi texnologiyalarni yaratish va tarqatish xususiyatlari o‘zgarmoqda hamda bu quyidagi yo‘nalishlarda sodir bo‘lmoqda: birinchidan, yuksak raqobatchilik hukm surishi bilan ajralib turadigan zamonaviy global bozorda ko‘nikmalar har qachongidan ham katta ahamiyatga ega. Texnologiyalarni uzatish va tarqatish juda murakkab jarayon. Ikkinchidan, texnologiyalar qimmatliligini tan olinishini aks ettiruvchi yangi global normalarni ishlab chiqish ham katta ahamiyatga ega bo‘lmoqda.
Axborot texnologiyalari ijtimoiy o'zgarishlarga katta ta'sir ko'rsatdi. Quyidagi yo'llarda bu ta'sir ko'rsatilgan:
Kommunikatsiya: Axborot texnologiyalari, ijtimoiy tarmoqlar va elektron pochta orqali odamlar o'zaro aloqalarni oson va tezlik bilan o'rnatishlari mumkin bo'ldi. Bu, odamlar o'z fikrlarini, tajribalarini va xabarlarini boshqa odamlarga o'z vaqtida yetkazishlari va ularga kirishlari uchun katta imkoniyatlar yaratdi. Ijtimoiy tarmoqlar hamkorlik va hamkorlikning o'sishini rag'batlantirish, yangi aloqalar va do'stlar topishga yordam berdi.
Yangiliklar va ma'lumotlar olish: Axborot texnologiyalari, yangiliklar va ma'lumotlarga yetishishni tez va oson qilishga imkon berdi. Internet orqali insonlar dunyoning har bir qismidagi yangiliklarga va ma'lumotlarga tezroq va osonlik bilan kirishishlari mumkin bo'ldi. Bu, ijtimoiy o'zgarishlarni o'rganganlik, bilim va texnologiyalardagi yangiliklardan xabardorlik va o'z fikrini ifoda qilishga imkon berdi.
Ijtimoiy tarmoqlar va o'zaro almashish: Axborot texnologiyalari ijtimoiy tarmoqlarning o'sishi va ularning o'zaro almashishlarini kuchaytirdi. Ijtimoiy tarmoqlar orqali odamlar o'z fikrlarini, tajribalarini va xabarlarini boshqa odamlar bilan o'zaro almashishadi. Bu, global muloqotning yangi shakllarini o'rnatib, odamlarni o'zaro bog'liq bo'lib, aloqalarini yanada oshirishga imkon berdi.
Ijtimoiy harakatlanishlar va kampaniyalar: Axborot texnologiyalari ijtimoiy harakatlanishlarni va kampaniyalarni tashkil etishga imkon berdi. Ijtimoiy tarmoqlar orqali odamlar o'z fikrlarini ko'rsatish, siyosiy fikrlar va g'alaba qozonishlarga qatnashish, inson huquqlarini himoya qilish va ijtimoiy muammolarga e'tibor qaratish uchun o'zaro hamkorlik qilishlari mumkin bo'ldi. Bu, ijtimoiy o'zgarishlarni rag'batlantirish, yangi ideyalar va g'oyalar o'rnatishga imkon berdi.
Ijtimoiy tadbirlar va madaniy o'zgarishlar: Axborot texnologiyalari ijtimoiy tadbirlarning tashkili va madaniy o'zgarishlarning kengayishi uchun katta ahamiyatga ega bo'ldi. Ijtimoiy tarmoqlar, onlayn platformalar va tashqi saytlar orqali odamlar o'zaro bog'liq bo'lishlari, guruhlar va jamoalar o'rnatishlari, madaniy tadbirlarga qatnashishlari va ijtimoiy jamiyatning rivojlanishida muhim ahamiyatga ega bo'ldi.
Shu sabablarga qo'shimcha ravishda, axborot texnologiyalari ijtimoiy tadbirlarni kuzatish, ma'lumotlar analitikasini amalga oshirish, yaxshiroq xizmat ko'rsatish va turli sohalardagi innovatsiyalarni o'rnatishda muhim ahamiyatga ega bo'ldi. Bu, ijtimoiy o'zgarishlarni rag'batlantirish, tadbirlarni optimallashtirish va jamiyatning o'sishi va rivojlanishini ta'minlashga yordam berdi.
Axborot texnologiyalari ijtimoiy tarmoqlar orqali fikr almashishga katta imkoniyatlar beradi. Forumlar va guruhlar: Ijtimoiy tarmoqlar, turli mavzularda forumlar va guruhlar orqali fikr almashish imkonini beradi. Odamlar o'z fikrlarini taqdim etish, savollar berish va javoblar olish, tajribalarini boshqalar bilan ulashish imkoniyatiga ega bo'ladi. Bu usul fikrlarni o'zaro almashish va bir-biriga yordam berish, muammolarni yechish va yangiliklarni baholash uchun katta imkoniyatlar yaratadi.
Bloklar va veb-saytlar: Boshqalar bilan fikr almashish imkoniyatini berish uchun o'z bloklar va veb-saytlarni yaratish va boshlash mumkin. Bu, insonlarga o'z fikrlarini yozish, o'z tajribalarini yuborish va boshqalar bilan fikr almashish uchun asosiy platformalar bo'lib xizmat qiladi. Boshqalar o'z fikrlarini izlash, ularga sharhlar qoldirish va o'z fikrini ifoda qilish uchun bu saytlardan foydalanishlari mumkin.
So'nggi yangiliklar va maqolalar: Ijtimoiy tarmoqlar, so'nggi yangiliklar va maqolalar bilan fikr almashish imkonini beradi. Yangiliklar, ilmiy maqolalar, blog yozuvlari va boshqa ma'lumotlar o'qilishi, ularga sharhlar qoldirish va ulardan foydalanish uchun ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish imkonini beradi. Bu usul insonlarni yangiliklarga e'tibor qaratish, yangi g'oyalar olish va ulardan o'z fikrini ifodalashga rag'batlantiradi.
Virtual konferensiyalar va veb-darslar: Axborot texnologiyalari, virtual konferensiyalar va veb-darslar orqali fikr almashish imkonini beradi. Odamlar bir-biriga uzaktan qatnashish orqali tajribalarini, fikrlarini va yangiliklarini o'zaro almashishlari mumkin. Bu usul, ilmiy va so'zlashuv tadbirlarida fikr almashishni osonlashtiradi va jamiyatning qiziqishlarini qo'llab-quvvatlaydi.
Sotsial media platformalari: Sotsial media platformalari fikr almashish imkonini kengaytiradi. Odamlar o'z fikrlarini, xabarlarini, rasmlarini va videolarini o'z profilida yuborish, ularga sharhlar qoldirish va ulardan foydalanish imkonini beradi. Bu usul, bir-biriga qiziqishlarni, fikrlarni va tajribalarni ulashish, hamkorlik va tadbirlarda ishtirok etish imkoniyatlarini yaratadi.
Shu sabablar bilan, axborot texnologiyalari ijtimoiy tarmoqlar orqali fikr almashish imkoniyatlarini kengaytiradi. Bu imkoniyatlar odamlarni o'z fikrlarini ifoda qilishga, boshqalar bilan bog'liq bo'lishga va o'zgarishlarni rag'batlantirishga yo'l qo'yadi.Axborot texnologiyalari ijtimoiy o'zgarishlarni qanday ravishda rag'batlantirishi quyidagi yo'llarda ko'rinadi:Kommunikatsiyani osonlashtirish: Axborot texnologiyalari, ijtimoiy tarmoqlar va elektron pochta orqali odamlar o'zaro aloqalarni oson va tezlik bilan o'rnatishlari mumkin bo'ldi. Bu imkoniyatlar odamlarni axborot almashishga rag'batlantiradi va ularga yangi do'stlar topish, guruhlarga qo'shilish va o'z fikrlarini keng doirada ifoda qilish imkonini beradi.
Ma'lumotlarga oson va tezroq kirish: Axborot texnologiyalari, internet va elektronik platformalar orqali ma'lumotlarga oson va tezroq kirish imkonini berdi. Bu, odamlarni yangiliklar, ilmiy maqolalar, kitoblar, videolar va boshqa ma'lumotlar bilan tez-tez tanishishga rag'batlantiradi. Bu imkoniyatlar insonlarning bilim va tajribalarini yanada oshirishga yordam beradi.
Ijtimoiy tarmoqlar orqali o'zaro aloqalar: Axborot texnologiyalari, ijtimoiy tarmoqlar orqali odamlarning o'zaro aloqalarini kuchaytiradi. Ijtimoiy tarmoqlar, boshqalar bilan fikr almashish, fikrlarni taqsimlash va ko'rish imkonini beradi. Bu imkoniyatlar odamlarni o'z fikrlarini ifoda qilish, yangi ideyalar olish va o'zgarishlarni rag'batlantirishga yo'l qo'yadi.
Onlayn platformalar va tadbirlar: Axborot texnologiyalari, onlayn platformalar orqali ijtimoiy tadbirlarni tashkil etishni osonlashtiradi. Bu, virtual konferensiyalar, web-darslar, onlayn seminarlar va g'oyalar o'tkazish imkoniyatlarini beradi. Onlayn platformalar, o'zgarishlarni rag'batlantirish, fikr almashish va hamkorlikni oshirishga yordam beradi.
E-pochta va elektronik xizmatlar: Axborot texnologiyalari, elektron pochta va boshqa elektronik xizmatlar orqali kommunikatsiyani osonlashtiradi. E-pochta yordamida odamlar ish bilan bog'liq xabarlar almashish, hujjatlar almashish va boshqa ofis va tijorat ishlarini osonlashtirishadi. Bu imkoniyatlar insonlarning vaqt va energiyasini tejamkor foydalanishga imkon beradi.
Shu sabablar bilan, axborot texnologiyalari ijtimoiy o'zgarishlarni rag'batlantiradi, tadbirlarni osonlashtiradi, kommunikatsiyani kuchaytiradi va odamlarni ma'lumotlarga tez va osonlik bilan kirishga imkon beradi. Bu, jamiyatning o'sishi, innovatsiyalar va hamkorlikni oshirishga yo'l qo'yadi.