X-O'tilganlarni takrorlash:
1. Son deb qanday so‘zlarga aytiladi?
2. Miqdor
va tartib
sonlaiga misollar keltiring va ulaming o‘zaro farqini ayting.
XI-Yangi mavzu bayoni:
Topshiriq.
Quyida berilgan gapda
и
so‘zi qaysi so‘z o ‘mida almashinib
kelayotganim ayting.
Uyga qaytayotganimizda u mendan xafa boidi.
(N. Fozilov)
Ot, sifat, son va boshqa so‘zlar o6rnida qo‘llanib, ularga
ishora qiluvchi so‘z!ar olmosh hisoblanadi.
Olmoshlar qaysi so‘z o‘rnida qo41 ansa, o‘sha so‘zning
so^og^ga javob bo‘ladi.
Men, sen kishilik olmoshlariga qaratqich va tushum
kelishigi qo‘shimchalari hamda -niki qo‘shimchasi qo‘shilsa,
bir n undoshi tushib qoladi: Men+ning—mening, sen+niki—
senikL
U, bu, shu, o*sha olmoshlariga jo ‘nalish, o ‘rin-payt,
chiqish kelishigi qo‘shimchalari hamda -ga, -dek, -day
qo(shimchalari qo‘shilsa, n undoshi orttiriladi: unga,
shunda, bunda, shunday.
17
*260-mashq. Gaplardan awal ot, keyin sifat, so‘ng son o‘rnida
qoilangan olmoshlarni aniqlang.
1. U o‘ymakor eshikni qiya. ochib ichkari kirdi. (X. Sultonov)
2. 0 ‘rtog‘ing yugurishda birinchi ekan, sen-chi, nechanchi o‘rindasan?
3. Cholning chapdast, chaqqon o‘g‘li bor ekan, mening ham shunday
farzandim bo‘lsa edi.
(Ertakdan)
4. Men ham shunday o‘ydaman, fikr-u
yodim undadir, gar o‘zim har joydaman. (Yoldosh Sulaymon) 5. Bu
ish uchun senga qancha vaqt kerak?
Dostları ilə paylaş: |
