Tasdiqlandi
Yüklə 13,8 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Matematik olimpiadalar
- Matematik gazeta va viktorinalar
| Matematik tanlovlar
Tanlovlar har xil qiyinlikdagi masalalarni yechish, qiziqarli fikrlaydigan masalalar va topshiriqlarni bajarishdagi musobaqalar bo'lib hisoblanadi. Asosan o'quvchilarning xohishi bo'yicha masalalar yechishda o'z kuchini sinaydigan, yetarlicha tayyorgarligi borlari ishtirok qiladi. Quyida 2- sinflarda tanlovlar o'tkazishga misollar keltiramiz. 2- sinf (4-chorak). Ikki o'ram jun ipdan 3 ta qo'lqop to'qish mumkin. Shunday 9 ta qo'lqop to'qish uchun necha o'ram ip kerak? Vali va Salimning 30 ta konfeti bor yedi. Ular baravardan yeyishgandan keyin Valida 9 ta, Salimda 5 ta konfet qoldi, ular qanchadan konfet eyishgan? uchtalab qo'shganda 15 soni chiqadigan nechta misol keltirish mumkin. Tanlov mavzusi va uni o'tkazish vaqti oldindan belgilanadi: Murakkab hisoblashlarni eng qulay usul bilan taqqoslash yordamida hisoblash. Mantiqiy masala va mashqlarni. Topqirlik, ziyraklikka oid mashqlar. Hisoblashlari murakkab bo'lgan masalarni. Sharq mutafakkirlari merosiga oid bayon qilishlar, algebraik, geometrik shakllar mazmunini yoritishga oid topshiriqlar. Matematik olimpiadalarOlimpiadalar tanlovlarga qaraganda keng ko'lamda o'tkaziladigan va matematika o'rganishda o'quvchilar erishgan muvaffaqiyatlarni namoyish qiladigan ishdir. Olimpiada qatnashchilarining tarkibiga bog'liq holda maktab ichida, tuman va shaharlarda o'tkazish mumkin. Olimpiadani 4- sinfdan boshlab o'tkazib, g'oliblar maktabning devoriy gazetalarida va o'quvchilar yig'ilishlarida rag'batlantiriladi. Matematik gazeta va viktorinalarGazeta, viktorinada har xildagi matematik mazmunni o'z ichiga olgan topi'shmoq, misol va topshiriqlar rasmlarda berilib, qiziqtirish xarakterida bo'ladi. Viktorinada esa o'quvchilarga yechish tavsiya qilinadigan topshiriq beriladi. Javoblar belgilangan vaqtda o'quvchilarga yetkaziladi. Matematik viktorinalar - gazetalardan farqli ravishda faqat o'quvchilarga yechish uchun berilgan masalalar va savollardan iborat bo'ladi. Javoblar yozma ravishda ma'lum vaqt ichida o'qituvchi tomonidan g'olib o'quvchi aniqlanib, e'lon qilib boriladi. Matematik devoriy gazeta, viktorinalar, odatda matematik burchak deb ataluvchi joyga osib qo'yiladi, bu burchakda Vatanimiz yutuqlarini ifodalovchi sonli ma'lumotlar ham berib boriladi. "Bilasizmi?" ruknida qiziqarli materiallar beriladi. Masalan: Odamning bo'yi bir kunda 1 sm dan 6 sm gacha o'zgarishi mumkin. Dunyodagi eng uzun temir yo'l 9302 km ni tashkil etadi. Dunyoda okeanlar suvida 13300 mln tonnagacha kumush bor. Matematika burchagini tashkil qilishni o'quvchilar va ularning ota-onalari faoli yordamida amalga oshirilishi mumkin. Ekskursiya o'tkazishdan maqsad nimaligi bolalarga tushunarli bo'lishi nihoyatda muhimdir, shunday bo'lganda bolalar oldindan nima qilishlari kerakligini va o'zlarini qanday tutishlari kerakligini bilib oladilar. Maktabning joylashgan o'rniga qarab bolalar bilan har xil ustaxonalarga, fabrikalarga, kombinatlarga, fermalarga, shirkat xo'jaligi va fermer xo'jaligi hamda boshqa joylarga ekskursiyalar o'tkaziladi. Qurilish materialidan, mashinalardan, ishchi kuchlaridan va boshqa narsalardan foydalanish haqida masalalar tuzish va yechish mumkin. Shunday masalalardan ba'zilarini keltiramiz: Bir soatda ekskavator 4 m uzo`nlikda poydevor chuqurligini kavlaydi. Shunday ish unumi bilan u 7 soatda qancha chuqurlik (o'ra) kovlaydi? Qurilishga yuk tashishda 4 ta avtomashina ishlamoqda. Ularning har birida bitta haydovchi va ikkita yukchi ishlaydi. Material tashishda hammasi bo'lib qancha odam band? Qurilish materiallaridan mehnat darslari uchun stendlar tayyorlashda foydalanish mumkin, bunda binolarning maketlarini tayyorlash ham mumkin. Adabiyotlar: Bilimlarni umumlashtirish Yangi materialni o‘tish Mustahkam-lash va malakalar hоsil Nazariy va amaliy masalalarning birgalikda qaralishi Bilimlarni mustahkamlash Arifmetik amallarni o‘rganish bilan bir vaqtda algebra va geоmetriya elementlari Matematika darsini o‘ziga xоs tоmоnlari O‘quv materialining abstraktligi Kuzatuvchan va ziyraklilik xissini Hisоblash o’lchash va Atrоfga mass’uliyatni va Mehnat sevarlikni Massuliyatni va sоrf vijdоnlikni Tarbiyaviy maqsad amalga оshiriladi 89 Qiyinchiliklarni engish xislat-larini 1-ilоva To‘g‘ri va aniq so‘zlashni 2-ilоva Vizual material. Mustaqil uy ishlari Matematikadan sinfdan tashqari mashg‘ulоtlar 90 ilоva «Baliq skleti» texnikasi. Darsdan tashqari fоrma Musiaqil uy ishlari Darslikda berilgan uyga berilgan vazifalar Ayrim o‘quvchi va bir necha o‘quvchilar guruhi bilan individual va guruh mashg‘ulоtlari Past o‘zlashtirgan o‘quvchilar bilan darsdan keyin shug‘ullanish Matemakadan qоbilyatli o‘quvchilar bilan o‘tkazi- ladigan mashg‘ulоtlar Fan оlimpiadasiga tayyorlash Matematikadan sinfdan tashqari mashg‘ulоtlar To‘garaklar, matematik kechalar Q.V.Z.larni tashkillash O‘quvchilar bilan ishlab chiqarishga tabiatga ekskursiya Chоrak ta’tillarida tabiat qo‘yniga ekskursiya tashkil qilish ilоva Dars sistemasining tuzilishi B.B.B. jadvali Bunda: Yangi materialni o‘qitishga tayyorlash. Yangi o’quv materialini idrоk qilish va Yangi bilimlarni hоsil qilish. Bilimlarni mustahkamlash va turli xil mashqlarni hоsil qilish.. Bilimlarni takrоrlash, umumlashtirish va sistemalashtirish Bilim va malakalarini tekshirish bo‘yicha bilgan ma`lumotlaringizni bilaman jadvaliga to‘ldiring.
Mustaqil ishlarni material ravishda ikki qo‘rinishda tashkil qilish mumkin 5-ilоva Vizual material. Dars jarayonida tashkil qilinadigan mustaqil ishlar Darsdan tashqari bajaradigan maustaqil ishlar ya’ni uy ishlari 93 94
mavzu: Boshlang`ich sinfda matеmatika o`qitish o`quv vositalari Reja: 1. Matematika o’qitishda ko’rgazmalilikning mohiyati va vazifalari. 2.Ko’rgazma qurollarning turlari . Darslikning vazifasi dastur bilan bog’liqligi. Ko’rgazmali qurollarga qo’yilgan talablar. Ko'rgazmalilikning turli xil manbalaridan foydalanish o'quvchilarni faollashtiradi, ularning diqqatini oshiradi va rivojlantiradi, o'quv materialini mustahkam o'zlashtirishni ta'minlaydi va vaqtni tejash imkonini beradi. Tabiiy fanlarga qaraganda matematikadan ko'rgazmalilik va ko'rgazma manbai tubdan farq qiladi. Tabiat fanlarida narsalarning aynan o'zini ko'rsatish imkoni bo'lsa, matematikada esa abstrakt xarakterga ega, bo'layotgan hodisaning o'zini aynan ko'rsata olish imkoni kam Ko'rgazmalilikning turli xil manbalaridan foydalanish o'quvchilarni faollashtiradi, ularning diqqatini oshiradi va rivojlantiradi, o'quv materialini mustahkam o'zlashtirishni ta'minlaydi va vaqtni tejash imkonini beradi. Tabiiy fanlarga qaraganda matematikadan ko'rgazmalilik va ko'rgazma manbai tubdan farq qiladi. Tabiat fanlarida narsalarning aynan o'zini ko'rsatish imkoni bo'lsa, matematikada esa abstrakt xarakterga ega, bo'layotgan hodisaning o'zini aynan ko'rsata olish imkoni kam Yüklə 13,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|