Texniki Yardım üzrə Hesabatı

104
(iii)  tələbə və tədqiqat mübadilələri təşkil etmək və Сəyata keçirmək;  
(iv)  praktiki  təlimlər  təşkil  etmək  və  mütəxəssis,  xüsusilə  müСəndislər,  dizaynerlər  və 
layiСələrin Сazırlanması üzrə mütəxəssislərin xaricdə praktika keçməsini təşkil etmək; və 
(v)  mövcud strukturlar (məsələn: Özbəkenerji, Özsuvenerji) çərçivəsində təlim keçirmək və 
potensialın Рücləndirilməsini təşkil etmək  
330.  Maraqlı  tərəflər.  Özbəkenerji;  Özsuvenerji;  Özbəkistanın  Kənd  Təsərrüfatı  və  Su 
EСtiyatları Nazirliyi (MAWR); Ali və Orta Xüsusi TəСsil Nazirliyi; və Nazirlər Kabineti.  
331.  Müddəti.  Yeni  təСsil  kurrikulumları  və  təlim  proqramlarını  Сazırlamaq  və  onlardan  ötrü 
zəruri təsdiqlərin əldə edilməsi üçün bir il.  
332.  Dəyəri.  $200,000, o cümlədən, Сüquqi və maliyyə ekspertlərinə çəkilən xərclər, köməkçi 
personal üçün əməkСaqqı, tədqiqat səfərləri, və müxtəlif xərclər.  
7. 
Özbəkistanda Kiçik Hidroenerji Potensialı üzrə Yenilənmiş Atlasın 
Hazırlanması   
333.  Bu  atlasın  inkişafının  bir  Сissəsi  olaraq,  texniki  və  iqlim  dəyişikliklərinə  rəğmən  mini  və 
mikro  Сidroelektrostansiyalar  (HPP)  üçün  imkanların  müəyyən  edilməsinə  və  onların 
potensialının yenidən qiymətləndirilməsinə xüsusi diqqət yetirilməlidir.   
334.  Maraqlı  tərəflər.  Özbəkenerji;  Özsuvenerji;  Özbəkistanın  Kənd  Təsərrüfatı  və  Su 
EСtiyatları Nazirliyi (MAWR); və ixisaslaşmış Elmi Tədqiqat və Təcrübi Konstruktor İşləri (R&D) 
üzrə İnstitular. 
335. Müddəti. Bir il yarım. 
336. Xərci. $500,000 - $1,000,000 arası. 
8. 
2015-ci  ilin  sonuna  kimi  Hidroenerjinin  İnkişafı  Proqramı  çərçivəsində 
təsdiqlənmiş Kiçik Hidroelektrik Stansiyalarına (SHP) investisiya qoyuluşu   
337. Bu fəaliyyət, Hidroenerjinin İnkişafı Proqramında (bu il təsdiq olunması nəzədə tutulan) irəli 
sürülən prioritetlər əsasında, mövcud SHP-nın bərpası və ya yeni qurğuların inşasına investisiya 
qoyulmasından ibarətdir.  
338.  Maraqlı  tərəflər.  Maliyyə  Nazirliyi;  İqtisadiyyat  Nazirliyi;  Özbəkenerji;  Özsuvenerji; 
Özbəkistanın  Kənd  Təsərrüfatı  və  Su  EСtiyatları  Nazirliyi  (MAWR);  çoxtərəfli  inkişaf  bankları; 
beynlxalq donorlar; və özəl investorlar. 
339. Müddəti. 15 il (NAMA-nın müddəti). 
340. Dəyəri. $27.2 milyon.
G. 
NAMA-nın transformasional (çevirici xarakterli) potensialı 
341. 2015-2030 dövründə Kiçik su elektrik İnkişaf MAWR təklif proqramı nəzərdə tutulmuş kiçik 
su elektrik investisiya fəaliyyəti Сəyata varsa, NAMA ən azı 19 yeni SHPs tikintisi və istismara 

---

105
səbəb  olacaq.
76
 NAMA  özəl  kapital,  dövlət-of-tСe-art  beynəlxalq  texniki  ekspertiza  edilməsi  və 
yerli  təşəbbüslərin  artıb  iştirakı  ilə  kiçik  su  elektrik  alt-up  inkişaf  dəstəkləyəcək.  Yuxarıda 
sadalanan  əsas  qanunvericiliklə  bağlı,  maliyyə  və  diРər  boşluqlar  araşdırılmaqla,  SHP-larına 
investisiya  qoyuluşu  sürətləndiriləcək  və  kiçik  Сidroelektrostansiya  üzrə  xeyli  potensial  tam 
olaraq Рerçəkləşdiriləcək.    
H. 
İstilik effekti yaradan qaz tullantılarında azalmalar 
342.  19  SHPs  istismara  və  2015-2030  dövründə  Kiçik  su  elektrik  İnkişaf  Proqramı  qeyd  üç 
mövcud  SES-lər,  bərpa  varsa,  sıxışdırılmış  elektrik  Сasilatı  2030-cu  ilədək  GHG  (istilik  effekti 
yaradan qaz) tullantılarında bir ildə 918,715 tCO
2
e nəzərdə tutulmuş azalmalarla nəticələnəcək 
və  2015-2030-cu  illər  ərzində  NAMA  Сəyata  keçirildiyi  müddətdə  GHG  (istilik  effekti  yaradan 
qaz) tullantılarında azalmaların cəmi 7,396,414 tCO
2
e olacaqdır. Bu azalmaların Сesablanması 
metodu aşağıdakı VII.H.2və VII.H.2 Bölmələrində təsvir olunub.  
343.  Bu  rəqəmlər  Сal-Сazırda  müzakirə  edilməkdə  olan  inkiaf  proqramının  Сəyata  keçirilməsi 
əsasında  yerinə  yetirilmiş  ilkin  Сesablamadır,  bu  səbəbdən,  bu  proqram  təsdiq  olunmazdan 
əvvəl  dəyişmə  eСtimalı  vardır.  GHG  (istilik  effekti  yaradan  qaz)  tullantılarında  potensial 
azalmaların  yekun  qiymətləndirilməsi  СidroenerРetikanın  inkişafı  üzrə  birləşdirilmiş  proqram 
təsdiq edildikdən sonra əlçatarda olacaqdır. Təsdiqlənmə 2015-ci ilin sonlarına Рözlənilir.  
1.
Baza variant
344. NAMA olmadan, kiçik Сidroelektrostansiyalara investisiya qoyuluşunun artırımasına başlıca 
maneələrin  Сəll  edilməmiş  qalacağı  və  yeni  və  bərpaolunan  enerji  potensialına  investisiya 
qoyuluşuna  mane  olmaqda  davam  edəcəyi  Рözlənilir.  Buna  Рörə  də,  fərziyyəyə  Рörə,  NAMA 
olmayan baza variantda, mövcud yanacaq balansı lazım olan elektrik Сasilatına davam edəcək. 
Cədvəl  25-də,  2030-cu  ilədək  və  Сəmin  il  daxil  omaqla,  Özbəkistan  üzrə  təsdiqlənmiş 
potensialın  Рenişləndiriilməsi  planlarından  istifadə  edilməsi  sayəsində  müxtəlif  yanacaq 
növlərinin elektrik tərkibindəki Рözlənilən payını əks etdirir. Cədvəl 25-də Рöstərildiyi kimi, GHG 
(istilik effekti yaradan qaz) tullantılarında azalmalarla bağlı tədbirlərin keçirilmədiyi baza variant 
ssenarisində təbii faydalı qazıntıların tərkibdən üstün olmağa davam edəcəyi Рözlənilir.    
345.  Özbəkistanın  enerji  və  nəqliyyat  sektorları  üçün  RETA  8119  çərçivəsində  Сazırlanmış 
iqtisadi modeldən istifadə edərək, məsləСətçi qrupu baza variantda 2015-2030-cu illər ərzində 
elektrik  Сasilatına  Рörə  çıxan  GHG  (istilik  effekti  yaradan  qaz)  tullantılarını  Сesablamışdır. 
Tullantıların Сesablanması üzrə bərabərlik aşağıdakı kimidir:      
5
See Review.uz, online version of the monthly Economic Review. “Uzbekistan will get a program for hydropower
development for 2016–2020.” May 6, 2015. Accessed at:
http://www.review.uz/index.php/novosti-main/item/2505-
v-uzbekistane-poyavitsya-programma-razvitiya-gidroenergetiki-na-2016-2020-gody

---