www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
16
- Təzə leytenanta nə lazımdı başa sal, kömək eylə. Bax, pəncərənin üstündə tavanda hörümçək torunu
görürsən? Təmizləmə-yiblər, fikir ver! Hər yerə, hər şeyə gərək fikir verəsən. Yaxşı, həkim, qeydlərini götür
gedək.
Gələnləri yola saldıqdan sonra Cəbrayıl otağında canı yükdən azad olub dincəlirmiş kimi çarpayıya
uzandı:
- Hə qardaş, bu günlük bunları belə yola verdik, sonrasına da Allah kömək olsun, baş-beynimizə yazığı
gəlsin…
***
Cəbrayılın otağının qapısı karvansara qapısına dönmüşdü. Tez-tez məhkumlar, bəzən də işçilər otağa
get-gəl edir, Cəbrayıla səhərdən qabağına qoyduğu yazını tamamlamağa imkan vermirdilər. Bir çox
məhkumlar qapıdan içəri boylanıb Şəfini görcək söz demə-dən kənarlaşırdılar. Cəbrayıl da Şəfidən
çəkindiklərinə görə bəziləri-nin ardınca dəhlizə çıxır, bəzilərinə içə heç əhəmiyyət belə vermirdi. Bütün bunları
seyr edən Şəfi narahatlıqla Cəbrayıla dedi:
- Müvəqqəti də olsa, görürəm sənin işinə mane oluram. Lazım gələndə mənə işarə et, çölə çıxım.
- Heç bir maneçiliyin yoxdu. Əksinə tək olanda baş-beynimi lap çox aparırlar. O ki, qaldı mənə lazım
olanları, onları əldən burax-mıram, qardaşın elə oğlan deyil. Gəlib baxıb gedənlərin bəziləri isə bizə nəzarət
edənlərdir.
- Başa düşmədim, - Şəfi təəccübləndi, - məhkum bizə nəzarət edə bilər?
- Bəli. Onlar təkcə öz məhkum yoldaşlarından deyil, bizim bütün işlərimizdən, otaqda yatmağımızdan,
ən adi görünən xırda məsələlərədək rəisə və əməliyyat şöbəsinə çatdırırlar. Bir şeyi daim yadından çıxartma ki,
az qala bütün iş günü “efirdəsən”, sənə hər tərəf-dən göz qoyurlar və Əliməmməd kabinetində oturub “ekranda”
sənə baxır. O “stukaç”ların demək olar ki, çoxusunu tanıyıram. İşləyə-işləyə sən də tanıyacaqsan.
- Mən belə baxıram, burada işləmək təhlükəsizlik xidmətində işləməkdən çətindir.
- Bəs nə bilmişdin?
Cəbrayıl qəhqəhə ilə güldü:
- Gör sənə necə böyük etimad göstərib belə şərəfli yerə işləməyə göndəriblər, - sağ əlini Şəfinin
kürəyinə vurdu. – Yeri gəlmişkən, xərci bir otaqlı mənzilin qiymətinə yaxın olan işinin qədrini bil...
Şəfi onun nəyə eyham vurduğunu başa düşdü:
-Bilmirəm inanacaqsan, yoxsa inanmayacaqsan, mənim bu işə düzəlməyib üçün xərcim olmayıb.
- Onda belə çıxır ki, güclü “dayın” var. Düzdümü? – Şəfi susdu. – Burada hamının “dayısı” var. Fərqi
yalnız böyük və ya balaca olmalarındadır...
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
17
***
Cəbrayıl əlinin yazısını saxlayıb təşvişlə Şəfidən soruşdu:
- Saat neçədir?
- Bir tamam.
- Dur, dur, tez elə, tez elə, gecikdik, - hövlank yerindən durub, furajkasını aradı.
- Hara?
- Obedə, nahara gecikdik, yeməkxanaya getmək lazımdı. Get-məyəndə, ya da gecikəndə rəisə çatdırırlar.
O da iclasda adamın başını xarab edir.
Onlar tələm-tələsik əvvəl otaqdan, sonra binadan həyətin o biri başındakı yeməkxanaya tərəf
addımladılar.
Yeməkxananın qapısı təzəcə açılmışdı. İçəri doluşmuş məh-kumlar geniş bir pəncərənin qarşısında sıra
ilə növbəyə düzülmüşdü-lər. Rəisin növbətçi köməkçisi və bir neçə əməliyyatçı xörək və çörək paylayanlara
nəzarət edir, göstərişlər verirdilər. Qapının yaxın-lığında dəstə rəisləri yığışıb nəyi isə müzakirə edir, o baş bu
başa var-gəl edirdilər. Dəstə rəislərindən ikisi yox idi, haradasa ləngiyir-dilər. Həmişə onlara söz atıb məzələnən
rejim Nurəddin adətinə xilaf çıxmadı:
- Bir vəzifədən ki, səkkiz dənə ola, o vəzifənin adını çəkməyə dəyməz, işləmək bir yana qalsın…
Dəstə rəislərindən yaşlısı onu cavabsız buraxmadı:
- Ə, sən, get kəkil ölçməyinlə məşğul ol.
Zalda üç cərgə dar uzun stullar və stol boyunca sağ və solda oturacaqlar düzülmüşdü. Bir stolun ətrafına
on nəfər yerləşirdi.
Balandanın ağır iyi yeməkxanaya dolmuşdu. Alüminiumdan düzəlmiş ağ boşqab-miskiləri, tomatlı suda
üzən bir neçə kartof və kələm parçasından ibarət xörəklə doldurub, oturacaqlarda əyləşən məhkumlar
tələsmədən nahar edirdilər. Düzünə qalsaydı belə xörəklə doymaq mümkün deyildi. Odur ki, onlardan beş-on
nəfəri çəkinmə-dən ikinci və hətta üçüncü dəfə növbəyə durub balanda alırdılar.
Az keçməmiş rəisin müavinləri də yeməkxanaya gəldilər. Onların gəldiyini görən çöldə dayanan zabitlər
də içəri daxil olub zal boyunca nizamla düzüldülər.
Balandanın iyindən içəridə çox dayana bilməyən müavinlər yeməkxananın hər tərəfinə göz gəzdirib çölə
çıxdılar.
Cəbrayıl qapının qarşısında əlində balanda ilə dolu miski tutan məhkumun qarşısını kəsmişdi:
- Qaytar, qaytar geriyə. Baraka yemək aparmaq olmaz, rəis tapşırıb.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
18
- Cəbrayıl müəllim, kəndçimçin aparıram, xəstədir, gələ bilmir.
- Xəstədir, getsin sançasta. Ya da get növbətçidən icazə al, sonra apar. Sən bilirsən ki, yeməkxanadan
yemək daşımağa ancaq üzdəniraqlara icazə verilib. Sən, üzdəniraq deyilsən?
- Cəbrayıl müəllim, bu nə sözdür, - məhkum incidi, - nə olar qoymayın, Allah canınıza dəyməsin, -
miskini stollardan birinin üstü-nə qoyub, burnunda mızıldanıb çölə çıxdı.
Cəbrayıl zala daxil olandan hər şeyə nəzər yetirən Şəfiyə məsləhət verdi:
- Bax, belələrini görəndə, sən də qarşısını al. Səni daha da tez tanıyarlar.
- Bəlkə, doğrudan xəstə olanı var?
- Xəstələri biz tanıyırıq, kim xəstədir. Bu xörək daşıyanların çoxu şusturyaklık edir. Başdanxarabın birisi
oturur barakda, belələri-ni göndərir ki, get mənimçün balanda gətir.
- Yeməyə hamı gəlmir?
- Xeyir. Əvvəllər on faizi gələrdi, indi çöldə yaşayış çətin-ləşdiyi üçün yarıya qədəri gəlir.
Bayaqdan bütün zal boyu var-gəl edən dəstə rəisi mayor Nuru müəllim onların bərabərinə çatanda
Şəfiyə dedi:
- Məsəl var, atı atın yanına bağlarsan həmrəng olmasa da, həmxasiyyət olar. İndi nəbadə bunun
xasiyyətlərini öyrənəsən, - Cəb-rayılı göstərirdi, - işini öyrən, amma xasiyyətini yox.
- Xasiyyətim nə qədər təhlükəli olsa da, ayağı sürüşkənlikdə sizə çatmaram.
- Gördün? - Nuru Şəfiyə sual etdi, - bu hələ mədəni forması-dır.
- “Körpə” hardadır, gözə görünmür, - Cəbrayıl maraqlandı.
- Sən bilərsən. Gül kimi uşağı korladın, vələdüzna etdin. İndi nə bilim, kim qucağına alıb?
- Indi şəbədə edirsən, vaxt gələcək rəis olacaq, yalmanacaq-san. Niyə də olmasın? Yuxarıda adamı da
var, yetərincə pulu da var, nə olsun ki, özəl universitet bitirib...
- “Körpə” kimdi? - Şəfi soruşdu.
- “Körpə” səhər iclasda gördüyün uzun, arıq leytenant var idi ha, - Cəbrayıl eyni zamanda onun yerişini
yamsıladı, - Rahib, hə onun aya-masıdı. Bir ildir işləyir. Təzə gələndə ona da mən hamilik etdim, fırıl-dağın biridir,
“körpə” olmasına baxmayaraq. Hə, qardaş burda hamının ayaması var. Darıxma, bir-iki günə sənə də ayama
tapacaqlar, - ətrafdakı rəislərə işarə edib sadaladı, - alkaş, qaqaş, bozdar, masya, zır-zır. Nuru da ki, xəbərin olsun,
obşakdır. Bizim obşakımız. Amma, ağlına başqa qafiyəli söz gəlməsin ha...
Nuru tez cibindən iri bir təsbeh çıxarıb onun kürəyinə zərblə çırpdı:
- Ay səni, “çort”...
Dostları ilə paylaş: |