Tofiq Huseynzade--seir--kitab 1111. indd
Yüklə 21,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 158
Yenə, dağ döşündə açıldı güllər, Tutdu başqa həvəs göy səmasını. Arzu təzələndi, il təzələndi, Min bir arzu ilə döyündü ürək. Şair! Bax, bu gələn təzə gəlindi, Bahar! Xoş qədəmin daim mübarək!!!» Şairin ədəbi yaradiciliğinda Azərbaycanin qürur verən ta- rixi keçmişi, mühüm tarixi hadisələri və ictimai həyatin bütün sahələrində «tarix yazmiş» görkəmli şəxsiyyətlərinin ədəbi tərənnümü də əsas yer tutur. O, Azərbaycan və dünya şerinin zirvəsi sayilan Nizami Gəncəvi haqqinda «Nizami böyükdür» adli şeirində (1968 mart) yazir:
«Vurğun yaşayacaq» adli şeirində (20.02.1979) xalq şairi Səməd Vurğunun
Xəyal cığırı – I cı̇ld 159
Şekspiri, Puşkini Sevdirdi öz elinə, Neçə dahi gətirdi Azərbaycan dilinə. Hələ nələr yazardı... Az yaşadı, o, heyhat! Ölüm vaxtsız apardı, Peşiman qaldı həyat. Söz ilə hələ neçə Əsrlər aşacaqdır... Həyat ilə həmişə Vurğun yaşayacaqdır!..». Şair, «Müşfiqi» adli şeirində (1968 mart) Azərbaycanin iste- dadli gənc şairi Mikayil Müşfiqin aci taleyini qələmə alir:
Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 160
Bürüdü qar-boran yalı, yamacı, Çiçəklər səslədi düzə Müşfiqi». «Müşfiqə» adli şeirində (1968 aprel) isə eyni mətləbləri bir başqa prizmadan bəyan edir:
«Sənət aşiqi» («Cəfər Cabbarliya») adli şeirində (13.10.1969) o, Cəfər Cabbarlinin ədəbiyyatimizda tutduğu yüksək mövqeyi, özünəməxsus dəst-xətti, üslubu xüsusi məharətlə vəsf etmişdir: «Bayron, Heyni, Şekspir Az sevməmiş sənəti, Taqor nəğmələrində Qamçılamış zülməti. Sevirəm sənətkarı, Əsrinin vüqarıdır. Daha artıq sevdiyim Sənətkar Cabbarlıdır. Kəlmələri dalbadal Kin, qəzəblə doludur, Cabbarlının sənəti Azadlığın yoludur. Sənətinə onun tək Xəyal cığırı – I cı̇ld 161
Vurğun bir insan hanı? O, qoydu dünyamızda Bir azadlıq dastanı. O, qələm götürmədi Dağda gülə, çiçəyə, Nə də gözəl-göyçəyə... Yazdı: «Hey, sən! Əski dünya, təslim ol! Sənə qarşı yürüş var! Yürüş var ha, yürüş var!». Xalqinin vətənpərvər və cəsarətli mütəfəkkir oğlu Şixəli Qurbanovun ölümü ilə əlaqədar 1967-ci ilin iyul ayinda yazdiği «Ellər ağladi» adli şeirində isə o, yazir: «Məni oyandırdı bir qanlı səhər, Gördüm, yasa batıb bizim bu şəhər. Yar ilə süründüm ora bir təhər, Qəlbimdə titrəyən tellər ağladı. Sel kimi axışdı övladi-Vətən, Dedilər, can gedir vuran ürəkdən. Baxıb izdihama, boynunu bükən, Tərli bənövşələr, güllər ağladı... ...Fərhadın baxırıq taleyinə biz, El ilə ağladı salonda «Sənsiz», Əsər dilə gəldi, danışdı sənsiz, Qopdu sızıltılar, yellər ağladı». Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 162
Tofiq Hüseynzadə ulu babasi Miskin Abdal kimi Allahin ən sevimlli, əməlisaleh bəndələrindən biri olub, ilahi hikmət, kəramət və fəzilətlərlə mükafatlandirilmiş, ruhunun əbədi var olduğuna, cisminin isə bu dünya kimi faniliyinə əmin olaraq, dünyəvi nemətlərdən uzaqlaşib, ancaq mənəvi dünyasinin zən- ginləşməsi, ruhi təkmilləşmə – əbədiyyət yolunu seçmiş, bu yolda bütün çətinliklərə sinə gərərək, maneələri mətinliklə aşa- raq, müqəddəs yolçuluğun nurunda kamilləşərək, «kamil insan» mərtəbəsinə yüksəlmiş, onun zəngin şəxsiyyəti də məhz belə yüksək əxlaqi dəyərlər iyerarxiyasindan təşəkkül tapmişdir. O, çox dərin mətləblərlə səsləşən və yüksək fəlsəfi məzmu- na malik «Gedir» adli şeirində (1967 oktyabr) dünya yaranandan bəri insanliği düşündürən əsas fəlsəfi mühakimələrin dünyasina baş vurur, qəlbində yaşatdiği «min dünyaliq ah-naləsini», ulu babasi Miskin Abdal saza köçürtdüyü kimi, musiqi dünyasinin zəngin dərinliklərinə cumaraq, qoynuna aldiği tarinin tellərinə köçürdüyünü dilə gətirir:
Kainatin sonlu və ya sonsuz olmasi və fəlsəfənin əsas prob- lemlərindən sayilan digər postulatlarla bağli şairin «Səyahət» adli şeiri (09.02.1969) fəlsəfi ideyalarla çox zəngindir: Yüklə 21,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|