Tofiq Xəzər
Yüklə 4,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
Ģamil oluna bilər. Müstəqillik dövrü ədəbi tənqidinin nümayəndəsi Əsəd Cahangirin «Üç əsrimiz və nəsrimiz» və «QloballaĢma və millilik: dilemmadan çıxıĢ yolu nədədir?» adlı icmal və panoram səciyyəli yazıları da elmi-nəzəri hazırlığı və konseptual yanaĢması ilə diqqəti çəkir. Xatırlatmaq istərdim ki, Azərbaycan nəsrinin ümumi inkiĢaf yolunun xülasə Ģəklində Ģərhi fonunda yeni nəsil nasirlərin hekayələrindən bəhs edən «Üç əsrimiz və nəsrimiz» icmal-məqaləsi Türkiyədə çıxan «Sular günəĢə Ģərqi söylərkən» kitabına ön söz kimi yazılıb. Həmin yazı Gürcüstan və Özbəkistanda çıxan ədəbi dərgilərdə də çap olunub. «QloballaĢma və millilik: dilemmadan çıxıĢ yolu nədədir?» məqaləsi isə «Drujba narodov» jurnalının Azərbaycan ədəbiyyatına həsr olunmuĢ xüsusi sayına (2006-cı il №3) giriĢ kimi nəzərdə tutulub. Bu məqalədə Azərbaycan Ģeirinin 1500, nəsrin isə bir neçə yüz illik tarixinə ümumi ekskurs fonunda çağdaĢ nəsr və poeziyanın yığcam mənzərəsi canlandırılıb, Eyvaz Əlləzoğlu, RəĢad Məcid, YaĢar, Elçin Hüseynbəyli, Ġlqar Fəhmi, Elxan Zal Qaraxanlı, QəĢəm Nəcəfzadə, Murad Köhnəqala, Salam kimi nasir və Ģairlərin yaradıcılığına konkret münasibət bildirilib. Bunu da qeyd etməliyəm ki,
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
Azərbaycan tənqidinin xarici ölkələrdə iĢıq üzü görən örnəkləri kimi təbrikə layiqdir. Əsədin «DəmirbaĢlar» («Körpü» dərgisi və yeni redaktədə «525-ci qəzet»in 2007-ci il fevral-may sayları), «BaĢqaları və Aslan Quliyev»(«Azərbaycan»jurnalı №12) yazıları da icmal xarakterlidir. Hər iki yazıda çağdaĢ bədii təfəkkürdə müĢahidə olunan özəl və özgə gəliĢmələr,eksperimentçilik meylləri dünya fəlsəfi-estetik fikri miqaysında nəzərdən keçirilib. Ümumən baxdıqda, ədəbi icmallarda nəsrdən daha çox, poeziyadakı proseslərin diqqətdə saxlandığı məlum olur. Tənqidçi Tehran ƏliĢanoğlunun «Azərbaycan Ģeirinə rezüme» («Tənqid.net», 2007-ci il №1 ), Ġradə Musayevanın «ġeirimizin bu günü, bu günümüzün Ģeiri» («Körpü», 2005-ci il №1), Nərgiz Cabbarlının «Yeni nəsil poeziyası» («Azərbaycan», 2005-ci il ) icmalları da bu diqqətin təzahürüdür. Həmin yazılarda çağdaĢ Ģeirin ruhu, nəfəsi, bədii-estetik konsepsiyası və təmayülləri müxtəlif mövqelərdən Ģərh edilir.
* * *
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
Mən yuxarıda əsasən sistemli layihələri qeyd etdim. Ümumi prosesin, ayrı-ayrı ədəbi faktların müxtəlif yönlərdən izlənməsində isə bu gün bilavasitə və birbaĢa tənqiddə olan yazarların hər biri iĢtirak edib. Bu sırada bəzən akademiya köĢələrinə çəkilib tənqidi baĢsız qoymalarından haqsız giley etdiyimiz görkəmli ədəbiyyatĢünas alimlərimiz - Bəkir Nəbiyev, Nizami Cəfərov, Akif Hüseynov, Nizaməddin ġəmsizadə, Rahid Ulusel, Arif Əmrahoğlu, Kamal Abdulla da, praktik ədəbi tənqidlə məĢğul olan Vaqif Yusifli, Rüstəm Kamal, Aydın Talıbzadə, CavanĢir Yusifli, Əsəd Cahangir, Azər Turan, Telman Vəlixanlı, Aydın Xan, Bəsti Əlibəyli, Nərgiz Cabbarlı, Ġradə Musayeva, Südabə Ağabalayeva, Elnarə Akimova da, gəncliyin nümayəndələri Oqtay Hacımusalı, Maral Yaqubova, Qanturalı, Günay Ġsrafilova və baĢqaları da var. Adıçəkilən yazarların hər birinin xeyli sayda yazıları üzərində dayanmaq, üstünlük və məziyyətləri barədə danıĢmaq mümkündür. Ümumi səviyyə barədə isə qısaca bunu demək olar ki, bir neçə il öncə özünüdərk mərhələsində olan müstəqqilik dövrü ədəbi-tənqidi
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
missiyasını yerinə yetirməkdədir.
* * *
Tənqidin ədəbiyyat və proses barəsində birtərəfli qaydada hökm çıxarıb, diaqnoz qoymasında subyektivlik halları çox olduğundan birmənalı etimad qazanmır. Deməli, yeni yanaĢma üsulları gərəkir və bu baxımdan zaman ədəbi söhbətləri, polemik masaları, virtual müzakirələri gündəmə çıxarır. Bir əsrə yaxın fundamental ənənələrə malik olan «Azərbaycan» jurnalı Ġsa Muğanna, Bəkir Nəbiyev, Seyran Səxavət, Vaqif Bayatlı Odər və digər tanınmıĢ ədəbiyyat adamları ilə geniĢ spektrli söhbətlər verməklə ciddi oxucu marağına müvəffəq olub. Qeyd olunan ədəbi icmalların da əksərən bu jurnalda iĢıq üzü görməsi sübut edir ki, «Azərbaycan» yenə də ədəbi prosesin ağırlığını öz çiyinlərində daĢımaqda davam edir. Yüklə 4,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|