Toshkent davlat agrar universiteti

5-mavzu.Oʻzbekiston dademokratik, fuqarolik jamiyati asoslarining shakllanishi, amalga oshirilgan siyosiy islohotlar.


Reja:


1. Milliy davlat boshqaruvi tizimi. Mustaqil Oʻzbekistonda hokimiyatlar boʻlinishi printsipi.
2. Oʻzbekistonda koʻppartiyaviylik tizimining shakllanishi va uning ahamiyati. Siyosiy partiyalar faoliyatidagi xususiyatlar.
3. Oʻzbekistonda parlament tizimi va undagi islohotlar. Huquq-tartibot organlari va sud tizimidagi oʻzgarishlar.
4. Oʻzbekistonda nodavlat notijorat tashkilotlar va ularning siyosiy, ijtimoiy hamda iqtisodiy jarayonlardagi ishtiroki.
5. Ijtimoiy-sherikchilik. Oʻz-oʻzini boshqaruv organlarining faoliyati va ularning jamiyatni demokratlashtirishdagi oʻrni.
6. Oʻzbekistonda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasi. Inson haq-huquqlarini ta’minlash va himoya qilish. Oʻzbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qoʻllab-quvvatlash vazirligining tashkil etilishi va faoliyati.
Oʻzbekistonda Prezident Institutining joriy etilishi. Sobiqittifoq Respublikalari orasida birinchi boʻlib OʻzbekistondaPrezidentlik lavozimi joriy etilgan edi. Davlat boshqaruviningPrezidentlik Instituti 1990- yilning 24- martida “Oʻzbekiston SSR Prezidenti lavozimini ta’sis etish va Oʻzbekiston SSR Konstitutsiyasi (asosiy qonuni)ga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisidagi” qonunbilan joriy etilgan edi. Oʻz SSR Oliy Soveti oʻn ikkinchi chaqiriq birinchisessiyasida I.А Karimov Prezident etib saylandi. Oʻsha sessiyada qilinganma’ruzada I.А Karimov shunday degan edi “....Bugun yuzaga kelgan vaziyatda Oʻzbekiston SSR Prezidenti lavozimini ta’sis etish muhim ahamiyat kasb

etmoqda. ......Respublikada yakka boshliq lavozimining joriy etilishi Ittifoq miqyosida boʻlganidek, qonunlar va davlatning boshqa qarorlarini ijro etish omillarini mustahkamlashga, demak, siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy, millatlararo va boshqa sohalarda qayta qurish jarayonlarini tezlashtirishga koʻmaklashishi shubhasizdir”.
1991- yil 29 -dekabr va 2000 -yil 9- yanvarda toʻgʻridan-toʻgʻri umumxalq saylovlari muqobillik asosida oʻtkazilib, unda I.Karimov Prezident etibsaylandi. Oʻzbekiston Respublikasining 1992- yil 8- dekabrda qabul qilingan Konstitutsiyasiga muvofiq Prezident – hokimiyatlar boʻlinishi printsipiga rioya qilinishida davlat mexanizmi uchun eng muhim institutdir.
Ma’lumki, “prezident” atamasi lotincha “praesidenso”, soʻzidan olingan boʻlib, aynan tarjimasi “oldinda oʻtiradigan” degan ma’noni beradi. Bu tushuncha konstitutsiyaviy-huquqiy ma’noda davlat boshligʻini anglatadi.