Toshkent farmasevtika instituti tillar kafedrasi farmatsevtik terminologiya



Yüklə 4,73 Mb.
səhifə24/29
tarix26.03.2018
ölçüsü4,73 Mb.
#34364
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29

3. O‘zbek tiliga tarjima qiling.

1) fructus Rosae

2) spiritus camphoratus

3) fructus Capsici concisus

4) spiritus saponatus compositus

5) fructus seu baccae Juniperi

6) fructus et semina Schizandrae chinensis

7) sirupus fructuum Rosae vitaminisatus

8) solutio Camphorae oleosa ad usum externum.

4. Quyidagi sifatlar yordamida yig‘malar nomini yasang va ularni

o‘zbek tiliga tarjima qiling.

1) diureticus, a,um 4) antiasthmaticus,a, um

2) amarus,a,um 5) expectorans,ntis

5) laxans,ntis 6) pectoralis,e.




5. Yig‘ma(choy)lar tarkibini lotin tiliga tarjima qiling.

1) Yel haydovchi yig‘ma tarkibi:

Qalampir yalpiz bargi -33.3 g.

Fenxel mevasi -33.3 g

Valeriana ildizpoyasi bilan ildizi



2) Ishtaha ochuvchi yig‘ma tarkibi:

Achchiq shuvoq(ermon) yer ustki qismi - 80 g.

Bo‘ymadoron yer ustki qismi (yoki guli) –20 g.

3) Tomoqni chayish uchun yig‘ma tarkibi:

Jo‘ka guli –40 g.

Moychechak guli - 60 g.

4) 2 - sonli ko‘krak yig‘masi tarkibi:

Oqqaldirmoq bargi - 40 g.

Zupturum bargi – 30 g.

Qizilmiya ildizi - 30 g.



5) 3 – sonli ko‘krak yig‘masi tarkibi:

Gulxayri ildizi - 40 g.

Qizilmiya ildizi - 40 g.

Fenxel mevasi - 20 g.



6. Noto‘g‘ri tarjima qilingan terminlarni toping.

Nuphar luteum, rhizoma cum radicibus Valerianae, folium Digitalis, rhizoma Bistorta, herba Ledum palustris, fructus Capsicum, semina Schizandri, herba Centauriae.



7. Terminlarning shartli tasvirini tuzib, Nom. va Gen. da lotin tiliga

tarjima qiling.

1) eman po‘stlog‘i

2) archa qubbalarining damlamasi

3) do‘lana mevalari

4) fenxel mevasi va moyi

5) kamforali spirt

6) sirtdan qo‘llash uchun

7) eman po‘stlog‘ining damlamasi

8) chakonda mevasi va moyi

8. Retseptlarni o‘zbek tiliga tarjima qiling.

1. Recipe: Spiritus aethylici 95% 20 ml

Aquae pro injectionibus 100 ml

Misce. Da.

Signa:10 ml.dan ko‘k tomirga yuborilsin.

2. Recipe: Infusi fructuum Anisi 15,0 : 200 ml

Da.

Signa: Kuniga 3 marta ovqatdan oldin 1 osh qoshiqdan



ichilsin.

3. Recipe: Sulfuris depurati 2,0

Glycerini

Spiritus camphorati ana 5,0

Misce. Da.

Signa:Yuz terisiga surtish uchun.

4. Recipe: Sulfuris depurati 2,0

Glycerini

Spiritus camphorati ana 5,0

Aquae destillatae 60 ml

Misce. Da.

Signa: Yuz terisiga surtish uchun.

5. Recipe: Solutionis Iodi pro usu interno 15 ml

Da.


Signa: Kuniga 3 marta ovqatdan keyin 1-5 tomchidan sut

bilan ichilsin.

6. Recipe: Herbae Adonidis vernalis 2,0

Rhizomatis cum radicibus Valerianae 1,5

Misce, fiant species.

Da.


Signa: 1 stakan suvga 1 xaltachadan solib damlansin va kuniga

3 marta 1 osh qoshiqdan ichilsin.



9. Retseptlarni lotin tiliga tarjima qiling.

1. Ol: Furatsilin tabletkalari 0,02 : 10 ta sirtdan qo‘llash uchun

Ber.

Belgila: 1 ta tabletkani 100 ml suvda eritib,tomoq chayqalsin.



2. Ol: Eman po‘stlog‘ining qaynatmasi 20,0 : 200 ml

Ber.


Belgila: Og‘iz bo‘shlig‘ini chayqash uchun.

3.Ol: Borat kislota 3.0

Glitserin 10.0

Etil spirti 70% 100 ml

Aralashtir. Ber.

Belgila: Emizikli onalarning ko‘kragiga surtish uchun.

4. Ol: Eman po‘stlog‘ining qaynatmasi 20.0 : 200 ml

Achchiqtosh 20 ml

Glitserin 15 ml

Aralashtir. Ber.

Belgila: Og‘iz bo‘shlig‘ini chayqash uchun.

5. Ol: 10%li kamfora spirti 40 ml

Ber.

Belgila: Uqalab surtish uchun.



6. Ol: Evkalipt barglari 20,0

Shirinmiya ildizi

Zig‘ir urug‘i teng miqdorda 15,0 dan

Fenxel moyi V tomchi

Yig‘ma hosil bo‘lguncha aralashtir.

Ber.


Belgila: 1 osh qoshiq aralashmaga 1 stakan suv quyib, 15

minut qaynatilsin. Kuniga 2 marta yarim stakandan

ichilsin.

7. Ol: Gulxayri ildizi 40,0

Shirinmiya ildizi

Oqqaldirmoq barglari teng miqdorda 20,0 dan

Sigirquyruq gullari 10,0

Arpabodiyon mevasi 10,0

Natriy sulfat 15,0

Yig‘ma hosil bo‘lguncha aralashtir.

Ber.

Belgila: 1 stakan suvga 1osh qoshiqdan solib damlansin va



kuniga 2 marta 1 stakandan ichilsin.

10. O‘zbek tiliga tarjima qiling.

1. In fructibus Rosae maxima quantitas vitamini C autumno continetur. 2. Doctrina est fructus dulcis radicis amarae. 3. Fructus Rubi idaei ut remedidium diaphoreticum adhibentur. 4. Ex fructibus Foeniculi vulgaris oleum aethereum conficitur. 5. Spiritus aethylicus aliter spiritus Vini nominatur. 6. Medicamenta sunt ad usum externum et ad usum internum. 7. Fructus Alni, Capsici, Crataegi, Juniperi, Rhamni catharticae, Schizandrae in medicina adhibentur.



11. ”IV va V turlanishdagi otlar “ mavzulari bo`yicha klaster tuzing.
I.”IV va V turlanishdagi otlar “ mavzusini o‘zlashtirib oling va quyidagi

savollar yordamida bilimlaringizni tekshirib ko‘ring.

1. Qaysi otlar IV turlanishga kiradi?

2. IV turlanishdagi otlar Nom.Sing. va Gen. Sing. da qanday

qo‘shimchalarga ega?

3. IV turlanishdagi otlarning Nom. Plur. va Gen. Plur.

qo‘shimchalarini ayting.

4. Qaysi otlar V turlanishga kiradi?

5. V turlanishdagi otlar Nom. Sing. va Gen.Sing. da qanday

qo‘shimchalarga ega?

6. V turlanishdagi otlar Nom.Plur. va Gen. Plur.da qanday

qo‘shimcharga ega?

7. “species” so‘zi qanday ishlatiladi?



II. 125,128,130-§§ dagi so‘z va so‘z iboralarini yod oling.

III. Chap ustundagi lotincha so‘zlarning o‘ng ustundagi o‘zbekcha

ekvivalentlarini toping.

1) manus a) kun, kunduzi

2) gelu b) natija, oqibat

3) habitus c) qo‘l

4) species d) spirt

5) Quercus e) ishlatish, qo‘llash

6) dies f) muz,yax

7) exitus g) meva

8) fructus h) yig‘ma

9) usus i) dub, eman



10) spiritus j) tashqi ko‘rinish

IV. Quyidagi jadval yordamida otlarning kelishik qo‘shimchalarini

yozing.



Casus

Singularis

I турл.

II турл.

III турл.

IVтурл.

V турл.

f

m

n

m

f

n

m

n

f

Nom.




























Gen.




























Dat.




























Acc.




























Abl.































Casus

Pluralis

I турл.

II турл.

III турл.

IV турл.

V турл.

f

m

n

m

f

n

m

n

f

Nom.




























Gen.




























Dat.




























Acc.




























Abl.




























V. Terminlarning shartli tasvirini tuzib, Nom. va Gen. da lotin tiliga

tarjima qiling.

1) arpabodiyon mevalari

2) arpabodiyon mevalarining damlamasi

3) eman po‘stlog‘ining qaynatmasi

4) kamforaning moyli eritmasi

VI. To‘g‘ri o‘qishni o‘rganing!

Ectericidum, Tomicidum, Mysulban, tinctura Sophorae japonicae, species “Elecasolum”, Allilcepum, Nittifor, Pedilin, Itax, Benzylii benzoas medicinalis,Crotamiton, Procytox, Carboplatin, Embichinum, Sarcolysinum, Racemelphalanum, Melphalan, Cytostasan, Dopanum, Ledoxina, Dipinum, Chlorbutinum, Linfolysin, Cyclophasphanum, Prospidinum, Lophenalum, Paphencylum, Hidrix, Citomid, Tespamin, Mylecytan, Phthorbenzotephum, Bendamustin, Spirobrominum, Thiophasphamidum, Exal, Benzotephum, Imiphosum, Hexaphosphamidum, Photrinum, Myelosanum, Leukosulfan, Lomustin, Carmustine, Dacarbazine, Methotrexate, Methylaminopterinum, Mercaptopurinum,Fludarabin,Thioguaninum, Phopurinum, Phthoruracilum, Fluoroplex, Queroplex, Phthorafurum, Cytarabinum, Cisplatine, Platinum, Blastocarb, Procarbazin, Hydroxycarbamide, Biosupressin, Colchaminum, Rosevinum, herbae Leonuri Oncocristin, Colchicinum, Nitoxantrone, Irenotecan, Vinblastine, Colchiquium, Podophyllinum.



VII. Quyidagi maqollarni yod oling!

1. Potius mori quam foedari.

Sharmanda bolgandan kora, olgan yahshi.

2. Amat victoria curam.

Galaba tirishqoqlikni yahshi koradi.
33 -AMALIY MASHG`ULOT: RETSEPTLARDA SO‘ZLARNI QISQARTIRISH
131-§. Retseptlarda so‘zlarni qisqartirish

Retseptlardagi so‘zlarni quyidagicha qisqartirish mumkin:

1. Retseptlarda so‘zlarni qisqartirganda ko‘pincha ularning boshlang‘ich qismi olinadi.

Masalan: semen – sem., folium – fol.

2. Agar so‘zning bosh qismida qatorasiga bir nechta undosh harflar kelsa, so‘zni qisqartirganda ular saqlanib qoladi.



Masalan: emplastrum –empl., infusum – inf.

3. Retseptlarda tez-tez uchrab turadigan so‘z va iboralar bitta harfgacha qisqartirilishi mumkin.



Masalan: Misce – M., Da - D., Signa – S.

132-§. RETSEPTLARDA QISQARTIRISHGA RUXSAT ETILGAN SO‘Z VA IBORALAR RO‘YXATI


So‘z yoki ibora

Qisqartirish

O‘zbekcha tarjimasi

1

2

3

ana

āā

teng miqdorda, baravar

aqua destillata

aq.dest.

distillangan suv

cortex

cort.

po‘stloq

Da (Detur) tales doses numero

D.t.d.N.

Shunday dozalardan..(son) ber. (berilgan bo‘lsin)

decoctum

dec.

qaynatma

dilutus

dil.

suyultirilgan

Divide in partes aequales

Div.in p.aeq.

Teng qismlarga bo‘ling

emulsum

emuls.

emulsiya

emplastrum

empl.

malham

extractum

extr.

ekstrakt

fiat yoki fiant

f.

hosil bo‘lguncha

flos

fl.

gul

folium

fol.

barg

fructus

fr.

meva

1

2

3

guttas

gtt.

tomchi

herba

hb.

o‘t, yer ustki qismi

in ampullis

in amp.

ampulada

in capsulis

in caps. gel.

jelatinli kapsulalarda

in charta cerata

in ch.cer.

mumlangan qog‘ozda

in tabulettis

in tab.

tabletkalarda

infusum

inf.

damlama

linimentum

linim.

liniment

liquor

liq.

suyuqlik

massa pilularum

m.pil.

hab dori massasi

Misce.Misceatur.

M.

Aralashtir.

Aralashtirilgan bo‘lsin.



Misce.Da.Signa.

M.D.S.

Aralashtir. Ber. Belgila.

Misce, fiat.

M.f.

Hosil bo‘lguncha aralashtir. (birlik)

Misce, fiant.

M. f.

Hosil bo‘lguncha aralashtiring. (ko‘plik)

mucilago

mucil.

shilliq

numero

N.

son

obductus

obd.

po‘st bilan qoplangan

oleum

ol.

moy, yog‘

pilula

pil.

hab dori

pulvis

pulv.

kukun

quantum satis

q.s.

keragicha

radix

r., rad.

ildiz

recipe

Rp.

oling

rhizoma

rhiz.

ildizpoya

Signa. Signetur.

S.

Belgila. Belgilangan bo‘lsin!

semen

sem.

urug‘

siccus

sicc.

quruq

sirupus

sir.

sharbat

simplex

simpl.

oddiy

solutio

sol.

eritma

species

sp.

yig‘ma

spissus

spiss.

quyuq

Sterilisa.Sterilisetur.

Steril.


Sterilizatsiya qil.

Sterilizatsiya qilingan bo‘lsin!



stigmata

stigm.

tumshuqcha, og‘izcha

suppositorium

supp.

shamcha

tabuletta

tab.

tabletka

tinctura

tinct.

nastoyka

unguentum

ung.

surtma


Yüklə 4,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə