191
Davolovchi shifokor:
Bakteriologik usulda bemorlar tashhisi tasdiqlanganidan so‗ng etiotrop davo qo‗llang va
uni asoslang. Bemorlarni kasallikdan sog‗ayganlaridan so‗ng shifoxonadan chiqarish tartibini
tushuntirib bering.
Uchastka shifokori:
Kasallikdan tuzalib turar joyiga qaytgan talabalarga nisbatan profilaktik maqsadda qanday
ishlar olib boriladi?
12. 45 yoshli bemor uzoq muddatli safardan qattiq bosh og‗rig‗i, tanasida razeolyoz-
petexial toshmalar bo‗lishi hamda alahsirash kuzatilgan holda uyga qaytdi. Og‗riq azobidan
shikoyat qilib QVP ga murojaat qilgan. Anamnezi bo‗yicha bemorda epidemik toshmali tifga
shubha tug‗ildi.
Uchastka shifokori:
Anamnezi bo‗yicha bemorda epidemik toshmali tifga shubha tug‗ilgan vaziyatda Sizning
hatti-harakatingiz.
Davolovchi shifokor:
Dastlabki tashhisni tasdiqlash maqsadida bakteriologik laboratoriyaga tekshirish uchun
qanday biologik ashyo olasiz? Yo‗llanma to‗lg‗azing va uni asoslang.
Vrach bakteriolog:
Olingan biologik ashyo va yo‗llanmani izohlang. Tekshirish o‗tkazish rejasini tuzing va
muddatini belgilang. YAkuniy javobni yozma ravishda bering.
Davolovchi shifokor:
Tashhisi ma‘lum bo‗lgan bemorda davolash ishlarini olib borish tartibini tushuntirib
bering. Davo choralari tugagach, uni shifoxonadan chiqarib yuborishda nimalarga e‘tibor
beriladi?
Uchastka shifokori:
Epidemik toshmali tifdan sog‗aygan shaxsga nisbatan ko‗riladigan chora-tadbirlar va
kasallikning bundan keyin uchramasligi bo‗yicha qanday ishlar amalga oshiriladi?
13. Bolalar poliklinikasiga 25 oktyabr kuni 10 yoshli maktab o‗quvchisi quruq yo‗tal,
tumov, yuqori harorat, ko‗z qizarishi, lunjida toshmalar bo‗lishi bilan murojaat etdi.
Anamnezidan o‗quvchi 15 oktyabrda mehmonda bo‗lgani va u erda xuddi shu belgilari mavjud 7
yoshli qarindoshi bilan o‗ynagani ma‘lum bo‗ldi.
Uchastka shifokori:
Anamnez bo‗yicha bemorda qanday kasallik kelib chiqqaniga shubha tug‗ildi.
Bakteriologik laboratoriyada tekshirish uchun qanday ashyo olasiz? Yo‗llanma to‗ldiring va uni
asoslang.
Vrach virusolog:
Yo‗llanma va olingan biologik ashyoni izohlang. Tekshirish o‗tkazish rejasini tuzing va
muddatini belgilang. YAkuniy natijani yozma ravishda bering.
Uchastka shifokori:
Virusologik laboratoriyadan olingan javobni izohlang. YAkuniy tashhis qo‗yilgandan sung
etiotrop davo belgilang. Kasallikning oldini olishda maxsus va umumiy chora -tadbirlar nimadan
iborat bo‗ladi.
14. Uy egasi tongda o‗z uyining hovlisiga sigirga em-hashak berish uchun chiqqan.
Hovlida adashgan tulki unga xujum kilib, bo‗ynidan tishlamoqchi bo‗lganda bo‗ynini qo‗llari
bilan berkitishga ulguradi. Xayvon uning qo‗lini tishlab, tirnab tashlaydi va qochadi.
SHikastlangan kishi 4 soat o‗tgach, uchastka shifokoriga murojaat etgan.
Uchastka shifokori:
Yuzaga kelgan vaziyatda uchastka shifokori sifatida Sizning hatti-harakatingiz.
Travmatolog shifokor:
Yo‗llanma bilan kelgan bemor anamnezidan qutirish kasalligiga shubha tug‗ildi. Bu holda
shikastlangan kishiga nisbatan qanday tez chora-tadbirlar amalga oshiriladi.
192
Virusologik tekshirishlar o‗tkaziladimi? Qanday holatda?
15. shahar yuqumli kasalliklar shifoxonasiga isitma, sariqlik, holsizlik belgilari bilan
bemor murojaat etdi. Epidemik anamnezi bo‗yicha bemor shifoxonaga tushishdan oldin uyda
davolangan.
Yuqumli kasalliklar shifokori:
Kasallik belgilari va anamnezi bo‗yicha qanday kasallik kelib chiqqaniga shubha bor?
Sizning hatti-harakatingiz. Bemorda tashhisni tasdiqlash uchun qanday biologik ashyo olasiz va
qaysi laboratoriyaga jo‗natasiz?
Vrach virusolog:
Yo‗llanma va olingan ashyoni izohlang. Tekshirish olib borish rejasini tuzing va muddatini
belgilang. Yakuniy javobni yozma ravishda 192ering.
Yuqumli kasalliklar shifokori:
Virusologik laboratoriyadan olingan javobni izohlang. Tashhis tasdiqlangandan so‗ng davo
ishlarini olib boring va kasallikdan tuzalgandan keyin shifoxonadan chiqarish qoidalarini
tushuntirib bering.
193
VII. MUSTAQIL TA‘LIM MAVZULARI
Mustaqil ishni tashkil etishning shakli va mazmuni
Tinglovchilarning mustaqil ishi o‗rganilayotgan mavzu yuzasidan ma‘lumotlarni axborot
texnologiyalarining imkoniyatlaridan keng foydalangan xolda yig‗ish, olingan ma‘lumotlarni
mustaqil ravishda ishlab chiqish, tahlil qilish va amaliyotda qo‗llay olishdan iborat bo‗lib, uning
shakllari turli ko‗rinishda bo‗lishi mumkin. Mustaqil ishga mo‗ljallangan mavzular quyida
keltiriritilgan.
Tinglovchilarning mustaqil ishiga shuningdek, bitiruv malakaviy ishlarini bajarilishi
borasida olib boradigan faoliyati ham kiradi.
Mustaqil ishni bajarish natijalari baholanadi. Uyga vazifalarni bajarish, qo‗shimcha darslik
va adabiyotlardan yangi bilimlarni mustaqil o‗rganish, kerakli ma‘lumotlarni izlash va ularni
topish yo‗llarini aniqlash, internet tarmoqlaridan foydalanib ma‘lumotlar to‗plash va ilmiy
izlanishlar olib borish, mustaqil ravishda ilmiy manbalardan foydalanib ilmiy maqola va
ma‘ruzalar tayyorlash kabilar tinglovchilarning mashg‗ulotlarda olgan bilimlarini
chuqurlashtiradi, ularning mustaqil fikrlash va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi.
Mustaqil ta‘lim mavzulari
1.Mikroskopni tuzilishi. Mikrobiologik tekshirish usullari.
2.Bakteriya hujayrasining asosiy struktur komponentlari va funksiyasi. Prokariot va
eukariot hujayralarining tuzilishi.
3.Mikroorganizmlar fiziologiyasi: oziqlanish, bakteriyalar oziqlanishida noorganik
moddalarning ahamiyati. Biologik oksidlanish yoki bakteriyalarni nafas olishi. Bakteriyaning
o‗si-shi va ko‗payishi.
4.Mikroorganizmlarning
fermentativ
xususiyatlaridan amaliyotda
foydalanish
va
ahamiyati. Bijg‗ish va oksidlanish jarayonlari. Ularning sanoat amaliyotdagi ahamiyati.
5.Mikroorganizmlar irsiyatining tibbiyotdagi ahamiyati. Viruslar irsiyati.
6.Mikroorganizmlar ekologiyasi, atrof-muhit mikroflorasi. Oziq-ovqatlar va boshqa
mahsulotlar mikroflorasi.
7.Infeksiya
shakllari.
Yuqumli
kasalliklarning
tarqalishi.
Yuqumli
kasalliklar
ximioterapiyasi
8.Immun sistema hujayralari, ularning rivojlanishi, vazifa-lari. Immunitetning namoyon
bo‗lish shakllari. Immun tizimiga bog‗liq kasalliklar. Dori vositalarining immun sistemasiga
ta‘siri.
9.Zamburug‗lar keltirib chiqaradigan kasalliklar (kandidozlar).
10.Ovqatdan zaharlanish toksikoinfeksiya qo‗zg‗atuvchilari.
11.Rikketsiya, xlamidiya va mikoplazmalar qo‗zg‗atuvchi kasalliklar
12. Viruslarning infeksion xossalari (gerpes virus, onkogen viruslar).
Dostları ilə paylaş: |