Toshkent moliya instituti korxona iqtisodiyoti va innovasiyalarni

Takrorlash uchun savollar 
1.Xizmatlar sohasidagi innovatsiyalarga ta’rif bering.
2.Marketing innovatsiyalari va narxlarni shakllantirishdagi innovatsiyalarga ta’rif 
bering.
3.Tashkiliy va biznesni yuritishdagi innovatsiyalar.
4.Jarayonlar bo‘yicha va marketing innovatsiyalari o‘rtasidagi farqnimada 
20- Mavzu. Real sektorda yangiliklar va innovatsiyalar portfelini shakllantirish
1.Innovatsiya ob’ektlarini ularning nodirligi asosida raqobatbardoshligini ta’minlash 
asoslari. 
2. Raqobat ustunliklarini baholash. Turli ob’ektlarning raqobat ustunliklarini ta’minlovchi 
an’anaviy omillar.
3. Tarmoq, mintaqa va mamlakat miqyosida raqobat ustunliklarini ta’minlash.
4. Takshilot va uning raqobatchilarining raqobatbardoshligin tahlil qilish.
 
Annotatsiya 
Innovatsiya statikada ham, dinamikada ham ko‘rib chiqilishi mumkin. Agar statikada 
yangilik kiritish bu yangiliklarni tijoratlashtirishning yakuniy natijasi bo‘lsa, dinamikada 
yangiliklarni yaratish, o‘zlashtirish vatarqatish murakkab jarayoni hisoblanadi. 
Innovatsion jarayonning mohiyati shunda namoyon bo‘ladiki, u innovatsiyalar 
tashabbusi bilan chiqish, yangi mahsulot va operatsiyalar ishlab chiqish, ularni bozorda 
sotish va diffuziyalash bo‘yicha maqsadli yo‘naltirilgan harakatlar zanjirini ifodalaydi. 
YAngi mahsulot (operatsiya) asoslab berilgach, taklif etilayotgan innovatsiyaning 
marketing tadqiqotlari o‘tkaziladi. Marketing tadqiqotlari davomida yangi mahsulot yoki 
operatsiyaga talab o‘rganiladi, agar ular limitlanadigan bo‘lsa ularni chiqarish hajmi yoki 
soni belgilanadi, innovatsiyaga bozorga kirib borayotgan tovar sifatida baxshida etish lozim 
bo‘lgan tovar tavsifnomalari va iste’mol xususiyatlari aniqlanadi. So‘ngra innovatsiyani 
sotish, ya’ni bozorda innovatsiyaning kichik partiyasi paydo bo‘lishi, uni ilgari surish, 
samaradorligini baholash va diffuziyalash amalga oshiriladi. 
Quyidagi jadvalda innovatsion faoliyatga ta’sir etuvchi omillar tizimi ko‘rsatilgan. 
XX asrning ikkinchi yarmi innovatsion rivojlanish bo‘yicha hayratlanarli misollarni 
taqdim etdi. Jahon innovatsion maydonida o‘zlarining afzalliklarini ishga solishga barcha 
diqqatini qaratgan, o‘z milliy, ilmiy-texnikaviy va texnologik siyosatini shaklantirgan 
mamlakatlar raqobatbardosh bo‘lib chiqdilar.
Ushbu ko‘rsatkichlar o‘rtasidagi farq turlicha nomlanadi: intellektual kapital, 
ko‘rinmas aktivlar (7-rasm). Agar barcha tarkibiy elementlarni bir maxrajga keltirishga 
urinib ko‘rilsa, unda bular turli bilim shakllari ekanligi ayon bo‘ladi. 

---

119