Tövhid
qid
cmu si
188
Bu f sild a
dak m
r hat olunmu dur:
1.
Duada istisna
etm yin qada an olunmas ;
2.
Bu qada an n s
bi;
3.
Pey mb rin (Ona Allah n salavat v salam olsun)
«Allahdan ist diyini
tiyy tl ist
k laz md r» k lam ndak hikm t;
4.
Allahdan bir ey dil
n adam n öz dil yind öz r
tini gücl ndirm li
olmas ;
5.
Bunun s
binin izah .
53. «M nim qulum», «M nim k nizim» ifad rinin
dilm sinin qada an olmas haqq nda f sil.
Buxari v Muslimin bu Hureyradan (Allah ondan raz olsun) r vay t
etdiyi h disd , R sulullah (Ona Allah n salavat v salam olsun) demi dir
:
«M bad biriniz «r bbini yedizdir», «r bbini yuyundur» dey rk n «r bb»
sözünü i
, bu zaman «seyyid» v «mövla» sözl rni i tm k laz md r».
«M bad biriniz: «M nim qulum», «M nim k nizim» dey . Lakin
«o lum», «q m», «cavan o lan» sözl ri il müraci t etsin»
198
.
Bu f sild a
dak m
r hat olunmu dur:
1.
«Nök rim», «k nizim» dem yin qada an olmas ;
2.
Nök rin a as «R bbim!» dey ça rmas n v nök
«R bbini
yedizdir!» dey mr
etm sinin qada an olmas ;
3.
Birinciy (a aya) müraci td «o lum», «q m» xitablar ndan istifad
etm yin tövsiy
edilm si;
4.
kinciy (nök
) müraci td «seyidim», «mövlam» xitablar ndan istifad
etm yin tövsiy edilm si;
198 Buxari (2552), Muslim (2249)
Tövhid
qid
cmu si
189
5.
Diqq tin tövhid , h tta sözl rd d riay t olunmas n z ruriliyin
yön ldilm si
54. Allah n ad tutub bir ey ist
nin r dd olunmamas
haqq nda f sil.
bn Öm rd n (Allah ondan v atas ndan raz olsun) r vay t olnur ki,
sulullah (Ona Allah n salavat v salam olsun) demi dir:
«Kim Allah n
ad tutub siz p nah g tirs , ona s nacaq verin; kim Allah n ad tutub
sizd n bir ey ist
, onun ist diyini verin; kim sizi ça rsa, onun ça
na
cavab verin; kim siz bir yax
q ets , onun yax
n qar
verin.
r onun yax
n qar
verm
bir eyiniz olmasa, onda ona
xeyir-dua edin ki, sizin onun yax
n qar
verdiyiniz bilinsin»
199
.
Bu h disi bu Davud v N sai s hih bir isnadla r vay t etmi r.
Bu f sild a
dak m
r hat olunmu dur:
1.
Allah n ad tutub s nacaq ist
n adama s nacaq verilm sinin
vacibliyi;
2.
Allah n ad tutub bir ey ist
n adama ist diyi eyin verilm sinin
vacibliyi;
3.
Ça
a cavab verilm sinin vacibliyi;
4.
Edil n yax
n qar
n öd nilm si;
5.
Yax
n qar
öd
bir eyi olmayan adam n bunu xeyir-
dua il
z etm si;
6.
Pey mb rin (Ona Allah n salavat v salam olsun)
«Sizin onun
yax
n qar
verdiyiniz bilinsin» k lam ndak hikm t.
199 N sai (2567)
Tövhid
qid
cmu si
190
55. Allah n üzü üçün C nn td n ba qa bir eyin ist
yinin
qada an olmas haqq nda f sil.
Cabirin (Allah ondan raz olsun) bel dediyi r vay t olunur:
«R sulullah (Ona Allah n salavat v salam olsun) demi dir:
«Allah n üzü il
nn td n ba qa bir ey dil
k olmaz»
200
.
disi bu Davud r vay t
etmi dir.
Bu f sild a
dak m
r hat olunmu dur:
1.
Allah n üzü üçün ist dikd ist nil nl rin n böyüyünd n ba qa bir eyin
ist nm sinin qada an olmas ;
2.
Allah n üz sif tinin isbat .
56. «
r» sözü haqq nda f sil.
Bu bar
Allah T al nin k lamlar :
«...Onlar: «
r bu i
bizim
üçün bir ey olsayd , el buradaca öldürülm zdik», deyirl r...»
201
«Evl rind oturan v qarda lar haqq nda: «
r, onlar sözümüz
qulaq assayd lar, öldürülm zdil r», - dey nl
söyl ki: «
r do ru
deyirsinizs , onda ölümü özünüzd n uzaqla
n!»
202
hih Muslimd
bu Hureyradan (Allah ondan raz olsun) r vay t
olunur ki, R sulullah (Ona Allah n salavat v salam olsun) demi dir:
«S
fayda ver n eyi ld etm
s y et, bu yolda Allahdan köm k ist , ba na
200 bu Davud (1671)
201Qurani-K rim (Ali- mran, 154).
202Qurani-K rim (Ali- mran, 168).
Tövhid
qid
cmu si
191
bir müsib t g ls d , acizlik göst rm v heç vaxt dem ki,
r m n bunu
bel ets ydim, bel -bel olard . ksin bel de: - Bu Allah n q za-
ridir, Allah ist diyini etdi. Bil ki, «
r» sözü eytan
li üçün yol
aç r»
203
.
Bu f sild a
dak m
r hat olunmu dur.
1.
Ali- mran sur sind n iki ay nin t fsiri;
2.
nsan n ba na bir i g nd «
r» sözünd n istifad edilm sinin aç q-ayd n
qada an olmas ;
3.
r» dem yin qada an olunmas na bu sözün bel m qamlarda eytan
li üçün yol açd
n s
b olmas ;
4.
Bel hallarda deyilm li olan söz haqq nda göst ri ;
5.
Fayda ver n ey Allahdan köm k ist
kl s y edilm si;
6.
Bunun ksinin, acizlik göst rm yin qada an olmas .
57.
Kül yi söym yin qada an olmas na dair f sil.
Ubeyy ibn K bd n (Allah ondan raz olsun) r vay t olunur ki,
sulullah (Ona Allah n salavat v salam olsun) demi dir:
«Kül yi
söym yin, onda xo ag lm z bir ey görs niz bel deyin: - Allah m, biz
nd n bu kül yin, onda olanlar n v ona mr olunmu eyin biz xeyir
verm sini dil yirik, biz bu kül yin, onda olanlar n v ona mr olunmu
eyin rind n S
p nah apar q»
204
. Tirmizi bu h disin s hih h dis
oldu unu söyl mi dir.
Bu f sild a
dak m
r hat olunmu dur:
203 Muslim (2664)
204 Tirmizi (2252)