U. G‘afUrov, Q. SharIpov

Yillar
Yil boshiga 
qiymati
Bir yildagi 
eskirishi
Yil oxiriga 
qiymati
amortizatsiya 
jamg‘armasi
1
50 000 000
5 000 000
45 000 000
5 000 000
2
45 000 000
5 000 000
40 000 000
10 000 000
3
40 000 000
5 000 000
35 000 000
15 000 000
4
35 000 000
5 000 000
30 000 000
20 000 000
5
30 000 000
5 000 000
25 000 000
25 000 000
6
25 000 000
5 000 000
20 000 000
30 000 000
7
20 000 000
5 000 000
15 000 000
35 000 000
8
15 000 000
5 000 000
10 000 000
40 000 000
9
10 000 000
5 000 000
5 000 000
45 000 000
10
5 000 000
5 000 000
0
50 000 000
Jadval ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, korxonada har yili stanok uchun 
5 mln. so‘mlik eskirish hisoblanib, amortizatsiya jamg‘armasiga o‘tkazib 
boriladi. Natijada, 10 yildan keyin stanokning qiymati umuman yo‘qolib, 
korxona amortizatsiya jamg‘armasida 50 mln. so‘m pul mablag‘i paydo 
bo‘ladi. Tadbirkor endilikda eskirgan stanokni chiqarib tashlab, o‘rniga 
yangi stanok sotib olish imkoniga ega bo‘ladi.
KorXoNa MaBLaG‘LarIDaN foYDaLaNISh 
SaMaraDorLIGI
Tadbirkor uchun o‘z korxonasi mablag‘laridan foydalanish samara
-
dorligini baholab borish muhim hisoblanadi. Buning uchun u bir qator 
ko‘rsatkichlardan foydalanishi mumkin.
asosiy mablag‘ samaradorligi (MS
as
)
– korxonada ishlab chiqarilgan 
mahsulot hajmi (
MH
) bilan asosiy mablag‘ qiymati (
M
as
) o‘rtasidagi nis
-
batni ifodalovchi ko‘rsatkich:
MS
as
as
MH
M


---

79
Aytaylik, korxonada 500 mln. so‘mlik asosiy mablag‘lar mavjud bo‘lib, 
2017-yil davomida 2 mlrd. so‘m hajmida mahsulot ishlab chiqarildi. U 
holda korxonaning asosiy mablag‘ samaradorligi ko‘rsatkichi 4 ni tashkil 
etadi. Bu korxonaning har 1 so‘mlik asosiy mablag‘i 4 so‘mlik mahsu
-
lot ishlab chiqarishda ishtirok etganini anglatadi. Mazkur ko‘rsatkichning 
yuqori bo‘lishi ijobiy holat hisoblanadi.