zamanda dirəkləri bərkidirdilər. Nəticədə plan 28 dəfə artıq
yerinə yetirildi (düzdü, adambaşına düşən artım 9 dəfə idi,
amma bu da az deyildi).
3. Layihə üzrə işçi qrupu yaradılır. Onlar ayrı-ayrılıqda işi
bir aya bitirəcəkdilərsə, qrupda düzgün vəzifə bölgüsü, təcrübə
bölüşməsi nəticəsində sinerji yaradaraq işi on günə də
tamamlaya bilərlər. Sinerji mənbəyi olan fərqləri qiymətlən-
dirmək lazımdır.
Təsəvvür edin, iki nəfərsiz, hərənizdə də bir alma var.
Onları dəyişsəz hərənizdə neçə alma olacaq? Yenə də bir. Amma
hərəniz bir şey bilirsizsə, onda necə? Bəli, hərənizdə artıq 2 bilgi
olacaq. Sinerjinin bir forması da budur.
Mövzuya aid deyil, sadəcə bir məntiqi sual verim beyniniz
açılsın. İki nəfərsiz. Nəyi bölüşsəz heç birinizdə heç nə
qalmayacaq (olduğunuzdan da məhrum olacaqsız)? Cavabını
praktiki tapşırıqların sonunda deyəcəm.
Praktiki tapşırıqlar:
1. Sinerji üçün öz həyatınızda ən azı 1 variant tapın.
2. Sizə lazımlı sahələr üzrə maraqlı insanların siyahısını
tərtib edin. Onlarla tanış olmağa çalışın.
3. Digər insanlara kömək etməyə başlayın.
4. İndiki və ya gələcək fəaliyyətinizə uyğun təşkilatları,
qrupları (canlı, sosial şəbəkələrdə, internetdə) müəyyən edin və
onlara qoşularaq aktiv iştirakçı olun.
5. Tanışlarınıza qarşı diqqətli, pozitiv olun və onlara
yaxşılıq edin.
6. Məntiqi sualın cavabı sirrdir.
8. Maliyyə sahəsində düzgün strategiya.
Bu mövzuda da bir çox müəllif yazıb. Bodo Şeferin “7 ilə
ilk milyon” kitabını xüsusi qeyd etmək istəyirəm. Əsas məsələ
56
bir milyona sahib olmaq deyil (lotereyada da udub pulları
havaya sovurmaq olar), əsas məsələ bir milyonluq insan
olmaqdır (yəni qazanmaq bacarığınız olmalıdır ki, bu pulu
dəfələrlə qazana biləsiz).
Bələdçidə təsvir edilən uğurlu insan keyfiyyətlərinin
hamısı varlı olmaq üçün önəmlidir. Məsələn, əgər pulun əl çirki
olduğunu beyninizdən çıxarmasaz, pul qazana bilməzsiz.
Əslində pul şəxsi rahatlıq və müstəqilliklə yanaşı imkansızlara
yardım etmək, yeni məktəblər və xəstaxanalar tikdirmək üçün
bir vasitədir. Siqaretdən imtina etmək qənaətdir, o pulu yığın.
Baxaq görək günə 3 manatlıq (və ya dollarlıq) siqaret pulunu
illik 12%-lə banka yerləşdirsək nə qədər olacaq (kapitalizasiya
aylıq olsa, yəni faizə faiz aylıq hesablansa). 10 ilə 20 700, 20 ilə 89
000, 30 ilə 315 000, 40 ilə 1 060 000, 50 ilə isə 3 515 000. Düzdü,
depozitə aylıq yerləşdirməni və inflyasiyanı da nəzərə almaq
lazımdır (ayda bir dəfə banka gəlmək yəqin ki, problem deyil,
ikincisinin təsirini azaltmaq üçünsə vəsaiti nisbətən sabit
valyutada saxlamaq olar).
Rəngli fotolar, şəkillər, qrafiklər və s. vasitələrlə hədəfinizi
vizuallaşdırın və tez-tez onlara baxıb özünüzü hədəfə çatmış
kimi təsəvvür edin.
Əvvəlcə özünüzə kömək edin (gəlirinizin 10%-ini, əlavə
gəlirinizin isə 50%-ini yığın və düşünülmüş şəkildə investisiya
edin). Deməyin ki, bu mümkün deyil. Corc Kleysonun sözlərinə
əsasən xərc gəlirə uyğun artır. Doğrudan da maaş və ya gəlir
artdıqda heç bilmirsən bu əlavə pul hara gedir.
Cəmiyyətimizdə əşyalarla özünü göstərmə qüsuru var.
İlkin tələbatını güclə ödəyən insan da bahalı telefon, dəbli geyim
və digər əhəmiyyətsiz əşyalar alır (əksəriyyəti də kreditlə). ABŞ-
da varidatı 3-5 milyon arasında olan insanların yalnız 10%-inin
maşını 45 000 dollardan bahadır. Qalanlarının ən bahalı
kostyumu 400, saatı isə 235 dollardır. Bir milyonçu maşını 2 aylıq
57
qazancdan, evi isə 2 illik qazancdan baha alınmamasını
məsləhət görür. İstehlak kreditləri əksər hallarda səhv çıxış
yoludur. Sadəcə nəfsimizə qalib gələ bilmirik. Robert Kiyosaki
məsləhət görür ki, pulu yığaraq aktivlərə (pul gətirən yerə)
yerləşdirək, passivə (pul gətirməyən istehlak alışları) yox.
İstehlak mallarını isə investisiya gəlirlərindən alın.
İnvestisiya qaydaları
Ÿ
Mümkün qədər investisiyanı bir neçə yerə bölün (bizdə
imkanlar məhduddur (bank əmanəti, nəsə almaq (qızıl,
daşınmaz əmlak və s.), biznesə investisiya və s.). Amma
xaricdə səhmlər investisiya üçün bəzən daha yaxşı
yoldur. Əgər uşaq anadan olanda onun adına 5 000
dolları 10,4%-lə yerləşdirsəz (aylıq kapitalizasiya
şərtilə, yəni faizə faiz aylıq hesablansa), o, 56 yaşına
çatanda 1 650 000 dollara sahib olacaq. Amma bu
məbləği dörd bərabər hissəyə bölərək illik gəlirlik
dərəcəsi 16% təşkil edən (risk dərəcəsi daha yüksək
olan) müxtəlif sahələrə yerləşdirsəz və 3 hissəni tamam
itirsəz, yalnız qalan bir hissə sizə 5,5 dəfə çox qazanc
gətirəcək.
Ÿ
Maliyyə müstəqilliyi olduqca vacibdir. İnsan ilkin
ehtiyaclarını ödəyə bilmədikdə digər sahələr kənarda
qalır və yalnız bu problem haqqında düşünür. Maslou
piramidasına əsasən insan bu ardıcıllıqla öz
ehtiyaclarını ödəməyə çalışır: fizioloji, təhlükəsizlik,
məhəbbət (və ya mənsubiyyət), hörmət, dərk etmə,
estetik, özünü reallaşdırma. Buna görə də 6 aylıq
xərcləriniz qədər təhlükəsizlik yastığı yaradın və yalnız
təhlükəsiz və likvid yerlərə investisiya edin.
Ÿ
Ezopun belə bir təmsili var. Kasıbın qazı hər gün bir
qızıl yumurta yumurtalayırdı. Nəticədə o, varlandı. Bir
58
müddətdən sonra nəfsinin qurbanı oldu və daha çox
qazanmaq üçün qazı kəsdi ki, içindəki bütün qızıllara
birdəfəlik sahib olsun. Siz də qızıl yumurtalayan qazı
kəsməyin, yəni qazanc gətirən vəsaiti xərcləməyin,
investisiya gəlirindən xərcləyin.
Ÿ
Hesablayın görək aylıq xərclərinizi ödəmək qədər faiz
qazanmaq üçün nə qədər vəsaitiniz olmalıdır. Məsələn,
ayda 1 000 manat və ya dollar sizə kifayət edirsə, bunu
qazanmaq üçün 12%-lə 100 000 yerləşdirilməlidir. Bu
məbləği 10-a vurun və hədəf kimi qəbul edin.
Öz biliyinizə də pul qoyun, beyniniz ən qiymətli
kapitaldır. Brayan Treysi bunun üçün gəlirin 3%-inin
ayrılmasını tövsiyyə edir.
9. İşə yaradıcı yanaşın, fürsətləri görün və əldən
verməyin.
İşə yaradıcı yanaşın, çərçivədən kənara çıxmağı bacarın,
özünüzü artıq çərçivələrə salmayın. İngilis dilində buna
“thinking out of the box” deyilir. Gəlin buna dair bir məntiqi
tapşırığı həll edək (cavabı bəndin sonunda verilib). Ağ kağızın
ortasında aşağıda göstərilən qaydada 9 nöqtə işarələyin. Qələmi
kağızdan ayırmadan bu 9 nöqtəni 4 düz xətlə birləşdirin (yəni,
hər nöqtədən azı bir xə keçməlidir):
Məşhur ingiltərə psixoloqu Toni Byuzen maraqlı bir fakt
barədə yazıb. Beyində 100 milyard hüceyrə var və hər bir
hüceyrə digər 20 000 hüceyrə ilə əlaqəlidir. Beləliklə, əlaqələr
59
Dostları ilə paylaş: |