International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
104
ةيربُك شاَّطلا ىلع ةيِنوَعلا ُةيشاَحلا
-
ةيوغل ةسارد
صخلملا
شاُط ةلاسر حرش ىلع ةيشاح ةّمَث
هداز ىربُك
مل ِةرظانُمـلاو ِثحبلا ِبدأ يف
ت
هّقح َقل
ا
ملو ،مامتهلاا نم
ت
ىّتح ْعبط
ُهَبَتَك ،مويلا
ا
طوطخملا اذهل اندجو دقو ،ينامثعلا رصعلا يف بونيس نِم ٌمِلاَع
ة
خَسُن
ًا
ًةتوافتُم
لا ،ةباتِكلا ِنمز يف
َةخسِّن
( مقرب ةِيكرُّتلا ِتاطوطخَمـلا ِعمجَم ُةخسِن يهو ،ىلولأا
1
/
11671
ِتاطوطخمـلا ِعمجَم يف ٌةدوجوم ُةيناَّثلا ُةخسُّنلاو )
( مقرب ِةيكرُّتلا
1
/
31844
َّثلاو ،)
( مقرب ةيكيرملاا ةدحتملا تايلاولا يف نايغشيم ِةعماج ِتاطوطخم يف ُةثلا
793
اّمم ،)
هتيمهأ ىلع ُّلدَي
ا
هراشتناو
ا
ةبقاعتم ةنمزأ يف
،
ّلؤملا َّنأ اَنْدجو ِةطوطخَمـلا ىوتحم ىلإ ِرظّنلا َدنعو
ىلع قّلع دق َف
نحنو ،ٍّيوغُلو ٍ ّيقطنَم ٍبولسأب هداز يربك شاط ِةلاسر ِحرش
هذه نم ِ ّيوغللا ِبناجلا ِةساردب ُموقن فوس انرودِب
.ِةطوطخملا
:ثحبلا اذه نّمضتَي
1
-
.ةرظانملاو ثحبلا بادآ ملع ئدابمب فيرعتلا
2
-
.هرصعو ،يبونيسلا نيسح نب دمحم ةايح نع ةسراد
4
-
.هنومضمو باتكلا عوضومب فيرعتلا
3
-
.ةيملعلا ةباتكلا يف هجهنم
7
-
.ّيبرعلا هبولسأ صئاصخ
ثحبلا فدهي
:ىلإ
1
-
طوطخملا اذه نع فشكلا
ة
هدادعإو
ا
.جارخلإاو قيقحتلل
2
-
.هدعبامو هنمز يف باتكلا ريثأت ةسارد
4
-
.برعلا ءاملع جهنم عم قافتلاا طاقنو ،فرصلاو وحنلا يملع ةسارد يف ةينامثعلا ةلودلا ءاملع ةقيرط سّملت
3
-
صلاا ثيح نم فرصلاو وحنلا يملع ىلإ باتكلا اذه اهمدق يتلا ةفاضلإا
دقنلاو ليلحتلاو حلاط
.
:تاملكلا حاتفم
شاَّطلا
.ثحبلا ،ةغللا ،يبونيسلا نيسح نب دمحم ،ةيِنوَعلا ُةيشاَحلا ،ةيربُك
Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
105
MUSTAFA B. ÖMER B. MUHAMMED B. AHMED ER-RÛMÎ ES-SÎNOBÎ’NİN
İSTİNSAH ETTİĞİ ES-SEKKÂKÎ’NİN MİFTÂH’UL-‘ULÛM ADLI ESERİ
HAKKINDA BİR İNCELEME
Hasan Selim KIROĞLU
*
Bozan ALHAMAD
**
Selim KARAÇAĞA
***
Öz
Elimizde bulunan İmam Ebû Ya’kûb Yusuf Ebû Bekir Muhammed b. Ali, es-Sekkâkî el-
Havârizmi’nin Miftâh’ul-‘Ulûm adlı el yazma eseri Sinoplu âlim Mustafa b. Ömer b. Muhammed
b. Ahmed er-Rûmî es-Sînobî tarafından istinsah edilmiştir. Müstensihimiz hakkında her ne kadar
ayrıntılı bir bilgiye ulaşamamışsak da, müellifimiz es-Sekkâkî’nin Miftah’ul-Ulûm adlı eserini
tanıtmaya çalışacağız. Belağat ilmi alanında kendisinden önceki âlimlerin yazdığı eserlerden is-
tifade ederek bu alanı sistematik hale getiren ilk kişi olması ve aileden kilit ustası olup farklı bir
alanda zirve haline gelmesi, es-Sekkâkî ve eserini incelememize bir kat daha değer katmıştır.
Farklı bir alanda terim oluştururken aile mesleğinden edindiği kavramları kullanması, onun sosyal
hayat içinde ne kadar başarılı olduğunu ve zihin dünyasında disiplinler arası geçişi başarılı bir
şekilde sağlayabildiğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler Mustafa b. Ömer b. Muhammed b. Ahmed er-Rûmî es-Sînobî, es-Sekkâkî,
Miftah’ul Ulûm, İnceleme.
*
Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, hasanselimkiroglu@sinop.edu.tr
**
Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, bozan555@hotmail.com
***
Öğr. Gör., Sinop Üniversitesi, skaracaga@sinop.edu.tr
International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
106
Al-Sakkâkî’s Miftah Ul-‘Ulûm as Transcribed by Mustafa b. Umar b. Muhammad b.
Ahmad Al-Rûmî al-Sînobî: An Examination
Abstract
The copy of Imâm Abû Ya‘qûb Yûsuf Abû Bakr Muhammad b. ‘Ali Al-Sakkâkî Al-
Khawârizmî’s handwritten work Miftah al-‘Ulûm currently in our possession was retranscribed
by the scholar Mustafa b. Umar b. Muhammad b. Ahmad Al-Rûmî Al-Sînobî from the city of
Sinop in present day Turkey. Although we have a dearth of information about this scribe, we will
attempt to introduce Al-Sakkâkî’s work Miftah al-‘Ulûm. Benefiting from the works of rhetoric
authored by previous scholars, Al-Sakkâkî is the first person to systematize this field. The fact
that he was a locksmith who not only entered into another discipline but mastered it adds another
layer of value to Al-Sakkâkî and his work. The fact that Al-Sakkâkî used concepts that he had
obtained through his family trade while formulating words in another discipline will allow us to
see how successful he was in social life and how he was able to facilitate a transition between
disciplines in his mental world.
Keywords Mustafa b. Umar b. Muhammad b. Ahmad Al-Rûmî Al-Sînobî, Al-Sakkâkî, Miftah
al-Ulûm, Examination.
Dostları ilə paylaş: |