60
- maliyyə tənzimləyici orqanlar riskin yüksək mərkəzləşdirilməsinin və maliyyə
innovasiyalarının sürətli artımına səbəb olan qənaətbəxş olmayan stimulların aşkara
çıxarılmasında aciz olmuş;
- bu siyasəti işləyib hazırlayanlar maliyyə sistemi və mənzil bazarında sistemli risklərin
artmasına səbəb olan artan makroiqtisadi disbalansların hesabını nəzərə almamış;
- beynəlxalq maliyyə təşkilatları beynəlxalq səviyyədə aktiv əməkdaşlıq təşkil edə
bilməmiş [2].
Tədqiqatlar zamanı müəyyən olunan beş mühüm çatışmazlığı aradan qaldırmaq lazımdır.
Birincisi, tənzimləmənin perimetri və yaxud sferasını genişləndirmək lazımdır və bütövlükdə
iqtisadiyyat üçün risklər yaradan bütün fəaliyyət növlərini işə salmaq lazımdır. İkincisi, bazar
intizamını möhkəmləndirmək lazımdır. Üçüncüsü, tənzimləmə və mühasibat uçotunda dövriliyi
minimuma endirmək lazımdır. Dördüncüsü, informasiyalarda boşluqları doldurmaq lazımdır.
Beşincisi, mərkəzi banklar sistemli olaraq likvidliyin verilməsi üçün öz bazalarını
möhkəmləndirməlidirlər. BVF mühüm iqtisadi faktorlardan biri kimi kredit qoyuluşlarında
kommersiya banklarının fəallıq nümayiş etdirməsini yüksək qiymətləndirir. Ümumiyyətlə, fond
ölkəmizdə bankların fəaliyyəti üçün sağlam iqtisadi mühitin olmasını təqdir edir. Bankın
qənaətinə görə, respublikamızın bank sektorunda qeydə alınan göstəricilər dünyanın aparıcı
ölkələrinin bank sektoru üzrə orta göstəricilərindən bir neçə dəfə yüksəkdir. Bu isə
respublikamızın bank və maliyyə sisteminin sabit olmasını göstərir, eyni zamanda bankların likvid
fəaliyyətini təsdiqləyir.
Elmi yeniliyi: beynəlxalq maliyyə-kredit təşkilatlarının dünyada böhran hadisələrinin
tənzimlənməsi və qloballaşmanın mənfi nəticələri ilə mübarizə aparmaq üçün öz resurslarından
effektiv istifadə edə bilməsi həmin islahatların son məqsədi olmalıdır. Beynəlxalq maliyyə-kredit
təşkilatlarının aktivliyinin hissolunacaq dərəcədə yüksəlməsi, eyni zamanda onların ümumi
sayının xeyli dərəcədə artması müasir beynəlxalq inkişafın diqqəti cəlb edən fenomenlərindən
biridir. Ona görə də beynəlxalq valyuta-kredit və maliyyə münasibətlərinin fəaliyyəti ilə əlaqədar
olan münasibətlərin tənzimlənməsinə yönəldilən dövlətin və beynəlxalq təşkilatların fəaliyyətinin
öyrənilməsinə ehtiyac duyulur.
Tətbiqi əhəmiyyəti: məqalədə müasir dövrdə qlobal maliyyə böhranları, onları doğuran
səbəblər və onun aradan qaldırılmasında qarşıya çıxan problemlər öyrənilmişdir. Qlobal maliyyə-
iqtisadi böhranların aradan qaldırılmasında beynəlxalq maliyyə-kredit təşkilatlarının rolu
araşdırılmışdır. Qlobal maliyyə-iqtisadi böhranların aradan qaldırılması istiqamətində beynəlxalq
maliyyə-kredit təşkilatlarının tövsiyələrindən bütün dünya ölkələri faydalana bilər.
ƏDƏBİYYAT
1. Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının Bəyanatı. 21.12.2015.
2. Kərimov C.Ə. və b. Beynəlxalq iqtisadi təşkilatlar. Bakı: Nurlan, 2008, 213 s.
3. Məmmədov M.Q. Beynəlxalq iqtisadi təşkilatlar. Bakı: CBC, 2008, 246 s.
4. Zeynalov V.Z. Maliyyə böhranı: tarix, nəzəriyyə və antiböhran siyasət. Bakı: Azərnəşr, 2012,
176 s.
5. Borodulina L.P., Kudryaşova İ.A., Yurqa V.A. Beynəlxalq iqtisadi təşkilatlar. Rus dilindən
tərcümə. Bakı: İqtisad
Universiteti, 2008, 435 s.
6. www.economy.gov.az
Qlobal maliyyə böhranının aradan qaldırılmasında beynəlxalq maliyyə-kredit təşkilatlarının rolu
61
РЕЗЮМЕ
РОЛЬ МЕЖДУНАРОДНЫХ ФИНАНСОВО-КРЕДИТНЫХ ОРГАНИЗАЦИЙ В РЕШЕНИИ
ГЛОБАЛЬНОГО ФИНАНСОВОГО КРИЗИСА
Махмудова Л.Ф., Османов И.О.,Абдуллаева Е.Т.
Ключевые слова: глобальный финансовый кризис, международные финансово-кредитные
организации, Всемирный банк, Международный валютный фонд, банк,
кредит, валюта, инвестиция
В современных условиях с научно-практической точки зрения изучение глобальных
финансовых кризисов является актуальной проблемой. Исследованые ее особенности, причины и
формы проявлений позволят разработать соответствующие антикризисные меры и уменьшить их
отрицательные социально-экономические последствия. Задача статьи – изучение роли
международных финансово-кредитных организаций в этом направлении.
SUMMARY
THE ROLE OF INTERNATIONAL FINANCIAL AND CREDIT INSTITUTIONS
IN THE SETTLEMENT OF GLOBAL FINANCIAL CRISIS
Mahmudova L.F., Osmanov I.O., Abdullayeva E.T.
Keywords: global financial crisis, the international financial and credit organizations, the World
Bank, International Monetary Fund, bank, credit, currency, investment
In modern conditions of scientific and practical point of view global financial crisis is an urgent
problem. Research of its characteristics, causes and forms of expressions will call to develop appropriate
anti-crisis measures and reduce their negative social and economic consequences. In the article the role of
international financial organizations in this direction is studied.
Daxilolma tarixi:
İlkin variant
04.10.2016
Son variant
Mahmudova L.F., Osmanov İ.O., Abdullayeva Y.T.