Vaqif bəHMƏNLİ artirma poeziya toplusu proloq bir cüMLƏ

AYRI CÜR AĞLAMAQ

Diki yağış döyür, islanır eniş,

Çaylar qırağında söyüd ağlayır.

Qoca kainatda hamıdan geniş,

hamıdan ətraflı

bulud ağlayır.

Hikkəli kişilər çarlığa çıxır –

Analar ağzında nəmlidir yaşamaq.

Azad bətnlərdən darlığa çıxır,

Anadan oldumu ağlayır uşaq...

Hürür acı-acı it ağlayanda,

Atın ağlamağı ayrı cür olur.

Payızın çisəyi yaş bağlayanda

Otun ağlamağı ayrı cür olur.

Bəlkə yer şarı bir iri damladır

Göyün bəbəyində görünüb gedir.

Yan, fələk,

ağappaq ömür şamları

görünə-görünə əriyib gedir.
Çeşmənin göz yaşı donur şaxtadan,

Nəmdi qopuz nitqi, ozan səsi də.

Qanlı yaş tökülür xaçlı taxtadan,

Hönkürür göylərdə azan səsi də.

Bəlkə kainatın göz yaşlarıdı

Quruyub,

yerində dağlar qalıbdı?!

Nədəndi mərdanə qardaşlarının

Min ildi anası ağlar qalıbdı?
Göyün göz yaşına bəlkə dürr deyim

Göylərdən enirsə, baldı ağu da.

Özü gözümüzə görünmür deyin

Görünmür Allahın ağlamağı da...

2008
ÄÈØ

Àüûë äèøè, êþïÿê äèøè, ñöä äèøè –

Áó óøàüûí äèøè ÷ûõûð, àé íÿíÿ.

Ñöðò ÿëèíè, ñàíà áèð-áèð, ýöä äèøè...

Ùÿð äàìàãäàí áåøè ÷ûõûð, àé íÿíÿ!
Óøàã äåéèë, ñàíêè ýöëöð úàíàâàð

Äîéäóì äåìèð, éåéèð, äåéèð: éåíÿ âàð?

Ãàçàí, áàëòà, ÿò ìàøûíû, ñàìàâàð,

×ÿíýÿë, áû÷àã, ãàøûã ÷ûõûð, àé íÿíÿ!
Óøàã ÿêäèê ãîé áàøûìûç äèê îëñóí,

ßêìÿäèê êè, ýÿëèá áèçÿ éöê îëñóí.

Íåéëÿéÿê êè, õÿçÿë êèìè òþêöëñöí

Äèøäÿí êèìèí áàøû ÷ûõûð, àé íÿíÿ?
Ãóðó éàíäû, éàøëàðûìà áàõûðàì,

Éàìéàø îëàí èøëÿðèìÿ áàõûðàì.

Áó óøàüûí äèøëÿðèíÿ áàõûðàì

Ýþçëÿðèìèí éàøû ÷ûõûð, àé íÿíÿ!

Èë ãóðàãäû, òîðïàüûìûç äÿìèéÿ,

Îëàðìû ùå÷ ìÿí áó ñþçö äåìèéÿì?

Áó äöíéàíû ýÿìèðìÿéÿ, éåìÿéÿ

Ãóðä àüûçëû êèøè ÷ûõûð, àé íÿíÿ.

2002

YÜK
Çox da ki, çıxacağım çoxdu;

dolu dəryadı könlüm,

toxdu.

Gözüm dəyməz kimsəyə,

gözümdə yoxdu.
Amma kor da deyiləm,

Çünki diriyəm hələlik,

gorda deyiləm.
Yoxdu canımı

divara dirəyən hələlik,

Hələlik eyvana çıxır,

pəncərədən baxıram,

pəncərədən baxır,

eyvana çıxıram.

Eyvana çıxanda,

pəncərədən baxanda

həm xəzinə kimi işıq saçan

cazibədar insanları,

həm də yarıçılpaq,

palto,

papaq,

şalvar insanları görürəm.

Köynəyi qırış, bükük-bükük

üzü tüklü,

çiyinləri,

əlləri yüklü insanları görürəm.

Gələn elə

yüklü gəlir;

klok-klok,

zənbil-zənbil,

səbət-səbət...
Birinin yükünü

sərçə qaçırda bilər,

birinin yükünü fil çəkməz,

birinin yükü babat.

Yüklü insanlar düzülür ard-arda

bəzən

liftdə yaranır nobat.
Istəklər nəhayətsizdi;

iriləri, xırdaları,

çoxları, azları da var,

yararlıları,

yaramazları da var,

daha natarazları da var yükün.

Şəksiz ki,

mənzilə qaldırılan

bütün yüklər

sığmaz liftə -

lap olsun alın tərinin əvəzi,

lap olsun müftə.

Məsələn,

kasıbın mebel arzusu

pilləkəndə sürünür

dizin-dizin,

və yaxud ürəkdə qalxır,

Məsələn,

əyyaşın pivəsi

böyrəkdə qalxır...

Pəncərədən baxıram;

gəlir, gəlir adamlar,

çıxar-çıxar adamlar,

gəlir-gəlir adamlar,

qalxır, qalxır adamlar,

yenir, yenir adamlar...

naxır-naxır adamlar,
Paltaryuyan maşındı

dördkünc qutuda ağzı bağlı,

qazan da ağzıbağlı,

yelçəkər, soyuducu,

ütü də ağzıbağlı...
Dartıb daşıyan adamlar içində

salam verib, salam aldığım

birisi də var –

üzündə işıq istisi, nur şəlaləsi.

Həmişə şax çiynində

qatı açılmamış vicdan,

ağzı bağlı həqiqət,

abıra bükülü məhəbbət,

və mərhəmət şələsi,

və bir də namusu –

“upakovkada”.
Əlində nə səbəti var, nə zənbili

Liftə minmir o adam –

pilləkənlərə çatmamış

evinə çatır,

birinci mərtəbədədi

mənzili!..

2011
ÝÖËËßÐÈÍ ßÍ ÃßÌËÈÑÈ
Ýöëëÿðèí ÿí áàùàëûñû

ùàìûñûíäàí

øàõ äóðàíûäû,

Ýöëÿðèí ÿí ÿòèðëèñè

ýöíÿøäÿí

ãàáàã äóðàíûäû.
Ýöëëÿðèí ÿí ùÿéàëûñû

éåðÿ éàïðûõûá

ùàìûäàí àë÷àã äóðàíûäû.

Ýöëëÿðèí ÿí àðõàëûñû

áþéðöíäÿ

éàðïàã äóðàíûäû...

Ýöëëÿðèí ÿí íóðëóñó

ëÿ÷ÿêëÿðèíäÿ

÷ûðàã äóðàíûäû...

Ýöëëÿðèí ÿí ãÿðèáè

÷ÿìÿíäÿí ãûðàã äóðàíûäû.
Ýöëëÿðèí ÿí ãÿìëèñè –

ãÿáð öñòöíäÿ...

àëòûíäà áèð òîïà òîðïàã äóðàíûäû...


2002


AĞRI VƏ ÖLÜM

Adam anladıqca qalxır ölümdən,

Aydınlıq ayıldır yuxudan onu.

Boş sözdü ki, adam

qorxur ölümdən;

əslində,

ağrıdı qorxudan onu.
İynə barmaq deşir olmasa üskük,

Zülümdü dabandan bir tikan çıxa!

Adam ağrımazmı yırtıla köksü,

Balaca bədəndən nəhəng can çıxa?

Fələk, qoy yolunu ağrısız sürsün

Bu qatar, bu uçaq, gəmi adamlar!

Ölüm, it kimidi,

əlli yol hürsün,

Yetişir mənzilə cəmi adamlar.
Ağrı burum-burum qalxır göylərə,

Yayılır dərgaha dörd bucaq ilə,

Bir namərd bir mərdin

nahaqca yerə

Kəsir boğazını küt bıçaq ilə.
Ürəyi çatlayan, dili batan var

Ağrısı qorxulu dil yarasından,

Acından ilanı qucub yatan var,

Arı bal sümürür gül yarasından...

Daş başa dəyəndə qısıl, əyil ha –

İçin gen açacaq ağrı çətrini.

Ananın ölümü ölüm deyil ha,

Doğuş ağrısıdı

kişi bətninin!

Gömgöy təpik yeri, biz ağrıları...

Kəsir hövsələni,

səbir çatladır.

Beca zəhmətlərin düz ağrıları

gorda şiddətlənib qəbir çatladır.

Allahın böyründə Əzrail –

hami;

Cütünə neyləsin? –

tükənən can,

tək!..

Qorxu dik qaldırır

yatan adamı

Ağrı süründürür diki ilan tək!

Dərd ki var, tayfadı, tirə-tirədi.

Qanbir qardaşdı ölüm ağrının

Ölüm ağrıdan bir xoş xatirədi,

həm də

başdaşıdı ölüm ağrının.
2010

QOCA

Áèð äÿ ýþðöðñÿí êè, óøàã òÿê äîëóð,

Êå÷èëìÿç êîëëóüà àòû ñàëûð î.

Èíñàí êè, éàøëàíäû, äåéèíýÿí îëóð

Ùÿð ñþçöí áàøûíà ÷àòû ñàëûð î.
Ýþçöíÿ äÿéÿíè “èñëàäûá ñÿðèð”,

Èñòèéÿ ãàðüûéûð, ñîéóüó ñþéöð.

Áèð êÿëìÿ äèëëÿíèá äåìèðèê; êèðè,

Àðâàäû, óøàüû, òîéóüó ñþéöð.
Ãåéçëÿ ÷åâðèëèð äóðíà ñÿñèíÿ,

Ýþð íÿ íÿñäàù à÷ûð åøìÿ ñþíÿíäÿ.

Éàíûð äàí éåðèíèí ñþêöëìÿñèíÿ,

Ùèðñëÿíèð àõøàìûí äöøìÿñèíÿ äÿ.
Äåéèíèð êþëýÿäÿ, äþøäÿ, ýöíåéäÿ –

Ýåúÿ ùàâàëû òÿê ãàëõûð éóõóäàí.

Àëëàùûí ýöíÿøè ýöí ýþðìöð ýþéäÿ,

Éàüûøû éàüìûðñà, éàüìûð ãîðõóäàí.
Àììà êè, ãûíàìà ñÿí î ãîúàíû

Äåìÿ êè, óøàãëà àüûëû áèðäè.

Äåéèì, íèéÿ òóòóá ýèëåéëÿð úàíû? –

Îí÷öí êè, ôÿëÿéèí íàüûëû áèðäè.
Þìöðäÿ ìÿãàì âàð, àüûëäàí þòöð

Òàëå áèð ãàïûäû éà êå÷ìÿ, éà êå÷.

Áèð éåíè, áèð øèðèí íàüûëäàí þòðö

Óøàã àüëàéàíäà ýþðìÿìèñÿí ùå÷?
Áèð äÿ êè, èòÿíëÿð ãàéûäàí îëñà

Áèð þìðöí ñåâäàñû áàøûíäà éàíàð.

Ñÿíèí áèð ÷þïöíÿ òîõóíàí îëñà

Ãóðóí áèð òÿðÿôÿ, éàøûí äà éàíàð.

Âàëëàù, ÷èìäèêëÿñÿ áèðè éàíûíû

Ýþéíÿðòè äèêÿëèá ãàíûíà ÷ûõàð.

ßëèíäÿí àëñàëàð øèðèí úàíûíû

×ûüûðòûí Àëëàùûí éàíûíà ÷ûõàð.

Íÿ ôÿðãè, éàø ÷àòñûí ìèíÿ, ìèëéîíà

Äöíéàäàí äîéìàìàã ýþç ãàéäàñûäû.

Ðóù êè áèð òèêàíäûð, ñàíúûëûá úàíà

×ûõàíäà àüðûòìàã þç ãàéäàñûäûð.
Ãîúàíû éàíäûðàí áèëäèíìè íÿäèð,

Íÿäèð éàðàëàðûí ýþçöíö à÷àí?

Òîéóã äà, óøàã äà áèð áÿùàíÿäèð

Ôÿëÿéèí öçöíÿ òöïöðöð ãîúà...
1988
NİYƏ ÇƏKİR ŞƏHƏR BİZİ

Ãîïàðûá åëäÿí-îáàäàí

Íèéÿ ÷ÿêèð øÿùÿð áèçè?

Àëûá íÿíÿäÿí, áàáàäàí

Íèéÿ ÷ÿêèð øÿùÿð áèçè?
Ýþçëÿðèíè íÿì àëàúàã,

Öçëÿðèíè ãÿì àëàúàã,

Áó ãûçëàðû êèì àëàúàã,

Íèéÿ ÷ÿêèð øÿùÿð áèçè?
Øèðèí-øèðèí äèëëÿðèéëÿ,

Ùàìàð-ùàìàð éîëëàðûéëà,

Äàììàð-äàìàð ãîëëàðûéëà,

Íèéÿ ÷ÿêèð øÿùÿð áèçè?

Äîüàíàãëûã èïè ùàíû,

Ïóëëóäóðñà úèáè ùàíû,

Ãóéóäóðñà äèáè ùàíû,

Íèéÿ ÷ÿêèð øÿùÿð áèçè?

Êèëèì äåéèë, ùàíà äåéèë,

Ïÿðè äåéèë, ñîíà äåéèë,

Àòà äåéèë àíà äåéèë,

Íèéÿ ÷ÿêèð øÿùÿð áèçè?

Äÿðäè, ãÿìè éîõäó áÿëêÿ?

Éàõøû éåéèá, òîõäó áÿëêÿ?

Èøûãëàðû ÷îõäó áÿëêÿ –

Íèéÿ ÷ÿêèð øÿùÿð áèçè?

1979

ÁÞÉÖÊ
Éîëóí àéäûíäû, ýóéà –

Ñèðëÿðèí ñèðäÿí áþéöê,

Íÿéèí âàð, ýèäè äöíéà,

Ñÿíèí ôèêèðäÿí áþéöê!?
Ãÿì ýÿëñÿ ÷ÿòÿí-÷ÿòÿí,

Úàíûì äöøÿð ãöââÿäÿí.

Îíäà äàäûíà éåòÿí

Îëìàç ñÿáðäÿí áþéöê.
Àëìà âåúÿ äöíéàíû,

Ùàããà âàðàí éîë òàíû.

Ìþùòÿøÿì ñàðàé ùàíû

Ñîéóã ãÿáðäÿí áþéöê?
Äàìûíäàí ñóëàð äàìàð,

Ýþçöíÿ òîðïàã äîëàð.

Þçö ñàùìàíà ñàëàð –

Êèì âàð î ÁÈÐ-äÿí áþéöê?
2001

AZAN

Düşüb nurun izinə

min beş yüz ildən bəri

ucaldıb göy üzünə

azan açır səhəri...
Hikmətdi açar andı –

ondan düşərli hanı?

bu dünya bağlı sandıq –

azan açır dünyanı...

Son sözü azan deyir,

candan qopur can kimi.

axşamlar kilidləyir

aləmi dükan kimi.

2010

ÊÞÌßÊ

Éàíûã ýöíëÿðèìÿ ùèñ äåéèðÿìñÿ,

Ýÿðÿê éàíäûðìàéûì øàìûìû ùÿäÿð.

ßýÿð êè, ñèäã èëÿ èñòÿéèðÿìñÿ

Éàøàéûì Àëëàùûí éàçäûüû ãÿäÿð –

Ìÿí ýÿðÿê òàíðûìà êþìÿê åëÿéèì.
Âàõòûí êèðêèðÿñè ÷îõ äÿíè äþéöá –

Äöøöì áàøàã-áàøàã... òÿìèç äÿí ÷ûõûì.

Íàïàê úÿùÿííÿìèí éîëóíäàí äþíöá,

Úÿííÿòèí éîëóíà èíäèäÿí ÷ûõûì –

Ìÿí ýÿðÿê òàíðûìà êþìÿê åëÿéèì.
Òàìàù ãàðûøäûðûá çÿùÿðè áàëëà,

Ìöãÿääÿñ ìÿëÿêëÿð òîõ èñÿ ÿýÿð

Àëëàùûí âåðäèéè î óëó éîëëà

Éåðèéÿí áèð íÿôÿð éîõ èñÿ ÿýÿð,

Ýÿðÿê ìÿí òàíðûìà êþìÿê åëÿéèì.
Éàüû ýöëëÿñèíÿ âåðèì ñèíÿìè,

Áóéíóçëó áàøëàðû äàøûìëà éàðûì,

Äþøöíÿ éåðèéèì ùàãäàí äþíÿíèí

Çöëìöí äèâàðûíû áàøûìëà éàðûì –

Ìÿí ýÿðÿê òàíðûìà êþìÿê åëÿéèì...
Ùà÷àíäû ãóðóìóð ýþçöìöí íÿìè,

Ýþð íå÷ÿ àéðûëûã ùîïóá úàíûìà;

Àòàìû, àíàìû, áàáà-íÿíÿìè,

Úàâàí ãàðäàøûìû ÷ÿêèá éàíûíà –

Ýÿðÿê ìÿí òàíðûìà êþìÿê åëÿéèì.
ßýÿð êè, íèééÿòèì ýþçöìäÿ ãàëñà,

ßýÿð áàúàðìàñàì êàôòàð þëöìëÿ,

Äåéèì, éîõäó äàùà èøèí ÷ÿòèíè –

Êÿíäèðè áîéíóìà ñàëûì ÿëèìëÿ,

Àéàüûì àëòûíäàí ÷ÿêèì êÿòèëè –

Ìÿí ýÿðÿê òàíðûìà êþìÿê åëÿéèì!

2003

HAVAYI ZƏHMƏT

Birini vid-fason, birin batil,

Birini yüngülcə bir ah öldürür

Xəncəri əlindən at yerə, qatil,

Adamı ən rahat Allah öldürür.
Allahın işinə qarışma, qatil,

Odlu xəncərinə baxıb öyünmə.

Allah aparandı, başkəsən deyil,

Adamı altına yıxıb öyünmə.

Əldə xəncər tutub qəst etmə cana,

İş bitib, gəlmisən cihad yerinə.

Uşaq çimizdirir vannada ana,

Qurban hazırlayır yuyat yerinə!

2008

ÃÀÐ

Ñÿùÿðäÿí áàéûðäà ãàð éàüûð, òÿìèç

Àüëûãäàí ýþçëÿðèì ãàìàøûð éåíÿ.

Ñÿïèëèð éîëëàðà àéàüûìäàí èç,

Òèòðÿê àääûìëàðûì äîëàøûð éåíÿ.
Îðäà ãàëàã-ãàëàã ñîéóã ãàð äóðóá,

Î äþøÿ, éàìàúà éàçûüûì ýÿëèð

ßëèíäÿ ãàðòîïó... îüëàíëàð äóðóá...

Ãûçëàðà éàìàíúà éàçûüûì ýÿëèð.
Îíà áàõ, ãàð öñòÿ àòûá äèçèíè,

Îâ÷óäó, úåéðàíûí èçèíÿ äöøöá.

Éàøàðà-éàøàðà ãûðïûð ýþçöíö

Ãàð ýöëö áóëàüûí ýþçöíÿ äöøöá.
Ñûíäûðûð ÷ûüûðû, ñöïöðöð éîëó,

Ýþëëÿðäÿ ôèò ÷àëàí êöëÿê äÿëèäèð.

Óçàíûá ãàðøûìà öñòö ãàð äîëó –

áóäàãëàð î ãûçûí áÿéàç ÿëèäèð.
Éåð èòèá, ýþé èòèá, áèðëÿøèá àëÿì,

Ñÿìàäàí áèð àü éîë ÷ÿêèðëÿð éåðÿ.

Éàüûð ãóøáàøû ãàð, áÿëêÿ äåéèðÿì,

Éàüûøû ãóðóäóá òþêöðëÿð éåðÿ.
Äàëüàñû öðÿê òÿê òèòðÿéÿí, âóðàí

Ýþëëÿð ùàìàðëàøûá, øöøÿéÿ äþíöá.

Áèð àíà ÷àüûðàí, áèð àíà ñîðàí

Äÿðÿëÿð òÿðòÿìèç áåøèéÿ äþíöá.
Áó ãàðëû ùàâàäà, àé ñóáàé îüëàí,

Ñÿíèí äÿ ÷èí ÷ûõàí ìóðàäûí îëà.

Èñòè îòàã îëà, òÿê ñÿí îëàñàí,

Èñòè ÷àé ýÿòèðÿí àðâàäûí îëà...
Þçýÿäè ëÿççÿòè ñîéóã ãàðûí äà

Ñèð äîëó àëÿìäè, ìþúöçÿäè áó.

ßñÿáè áèð ãûçûí áàðìàãëàðûíäà

Äèäèëèð åëÿ áèë îüëàí ìÿêòóáó!
Äåéèðÿì áèíàäàí ýÿëèí éàðàíûá

Áöðöíöá àüàïïàã äîíà òÿáèÿò.

Éàðïàã ãîïóá äöøÿí íå÷ÿ éàðàíû

Òÿíçèôëÿ ñàðûéûá àíà òÿáèÿò...

1977
ÊÞÙÍß ÄÎÑÒËÀÐ
“ßñêè äîñòëàð, ÿñêè äîñòëàð...” äåéÿ îõóíóð ÷ÿðõè ôÿëÿéèí è÷èíäÿí ýÿëÿí áèð òöðê øÿðãèñèíäÿ... Ùÿð äÿôÿ î íÿüìÿíè äèíëÿéÿíäÿ áó äöíéàäàí úàâàí ýåäÿí äîñòóì Àéäûí Ñÿëèìçàäÿ éàäûìà äöøöð.

Áèðè-áèðèìèçèí áàõòûíà,

Êèì äåéèð, ýþéäÿí äöøÿðèê? –

Éåòèøèá øàùëûã òàõòûíà

Áèð äÿ ÷ÿòèí ýþðöøÿðèê –

Êþùíÿ äîñòëàð, êþùíÿ äîñòëàð.
Íÿ áîéäà äÿðä áèòèðìèøèê,

Úàí ãîéìóøóã äÿðä éîëóíäà.

Áèç çàìàíû èòèðìèøèê

Ùàëàë þìðöí ñÿðò éîëóíäà,

Êþùíÿ äîñòëàð, êþùíÿ äîñòëàð.
Áàø ýþòöðöá ãà÷äûã äóçà –

Î ñåâäàëû ãàòàð ùàíû?

Ôÿëÿê âóðäó àüçûìûçà

×àðàëãàíû, ãàíòàðãàíû...

Êþùíÿ äîñòëàð, êþùíÿ äîñòëàð.
Áåëèìèçè ÿéèá áèçèì,

Ãÿëáèìèçè ãàí åëÿäè,

Êèì áö ýöíÿ ãîéóá áèçè,

Êèì áèçè õîðòäàí åëÿäè –

Êþùíÿ äîñòëàð, êþùíÿ äîñòëàð?
Íÿéè òàïäûã øöêöð äåäèê,

Øèðèí, àúû, éà òóðø... éåäèê,

Àòà ýåòäè äèëëÿíìÿäèê,

Àíàìûçû ãóðä-ãóø éåäè –

Êþùíÿ äîñòëàð, êþùíÿ äîñòëàð!..

Ñà÷ëàð ýöìöø, öðÿê ãûçûë –

Áöêöëìöøöê éàðïàãëàðà,

Óúà áîéëó ôÿëÿê öçöð

Àòûð áèð-áèð òîðïàãëàðà...

Êþùíÿ äîñòëàð, êþùíÿ äîñòëàð!
... Ñîíðà àüû – ñèíÿ äàüû

Ùàíû î áàü, ùàíû áîñòàí?

Óíóäóëóð êþùíÿ íàüûë

Éàääàí ÷ûõûð êþùíÿ äàñòàí –

Êþùíÿ äîñòëàð, êþùíÿ äîñòëàð.
2003
AZAD QADIN HEYKƏLİ ÖNÜNDƏ

Íÿ áþéöê ñþçäöð àçàäëûã!...

àçàä îëà ãàðäàøûí, áàúûí,

àçàä îëà ùÿéÿòèí, áàúàí,

àçàä îëà Âÿòÿíèí!...

Äèë ÷ûõàðìàéà àäàìëàðà

Ñóëàðû ñàðû áèð ÷àé,

Þðòìÿéÿ ñèôÿòëÿðè

ãàðà ÷àðøàá, êÿëàüàé...

Àçàä ãàäûí,

äàùà ãîðõóí éîõ ñÿíèí

ôàëäàí, øåéòàíäàí, úèíäÿí,

éàõóä äà êè, êÿáèíäÿí –

êÿáèíëè þëêÿëÿð âàð àììà

÷àðøàá éåðèíÿ

êÿíäèð êå÷èðèá áîüàçûíà

÷ÿêèðëÿð áåëÿäÿí-áåëÿ,

Ýöëìÿéèíÿ ýöìàí éîõ

èííÿí áåëÿ ìèí èëÿ...

Àçàäëûüûì ìÿíèì –

ùÿëÿ êè, äàø øÿêëèíäÿñÿí

îí÷óí äà éàøàìûðñàí

ãîðõà-ãîðõà, éàøûíà-éàøûíà

Ùÿð ýöí áèð àç àøàüû ñöðöøöð

÷èéíèìäÿêè ÷àðøàá

Ýöíëÿðèí áèð ýöíö äöøÿúÿê

áèç ãåéðÿòñèçëÿðèí áàøûíà

äàø ÷àðøàá!

Àüëàìàã áèëèðñÿíìè, äàø ìÿëÿê? –

éàüûø éàüàíäà éîõ à...

àäè âàõòëàðäà...

éàø ýÿëèðìè áÿëÿêëÿðèíäÿí,

àçàä áàúûëàðûí ñûéðûëàíäà

áÿëÿêëÿðèíäÿí

éàø òóòóðìó ýþçëÿðèíè!? –

îíó äåéèðÿì!

Áèð áàõ, ïéåäåñòàëûíà ñûüûíûá

þïöøÿí îüëàíëà ãûçà –

ùÿëÿ ýåäèðëÿð äóçà...

Áîéóí óúàäû, ýþðöðñÿí

êþçÿðÿí èëè÷ ëàìïàëàðûíû,

áöëëóð ãÿíäèëëÿðè,

áöòöí åâëÿðè, ìÿíçèëëÿðè:

Îäóð áàõ,

áèð êèøè áîøãàá ãûðûð

àçàä àðâàäûíûí éóìøàã òåëëÿðèíäÿ,

î ñþç ãàëìûð äåìÿñèíëÿð áèð-áèðíÿ –

Çÿùÿð òóëóüó äèëëÿðèíäÿ...
Áàü÷à óøàãëàðû

ãîðõà-ãîðõà þòöð àçàäëûüûí áþéðöíäÿí

éóðäóìóí àçàä ãàäûíëàðû,

àçàä êèøèëÿðè îëàúàãëàð

ýöíëÿðèí áèð ýöíöíäÿ.
Äèê áàøûí ýþé öçöíÿ ñàðû,

ýþé öçöíöí ýåúÿñèíÿ,

ýöíäöçöíÿ ñàðû –

Àç ãàëûð

òîðïàãäàí öçöëÿ àéàãëàðûí,

öçöëìÿç àììà,

òîðïàãñûç

àçàäëûã îëìàç!

Âàëëàù èñòÿéèðÿì êè,

ãàíàäëàðûí äà îëñóí, ìÿëÿéèì,

ñîíñóç ýþé öçöíäÿ òàï

áàùàð àçàäëûüû, ãûø àçàäëûüû,

àììà áåêàðà àçàäëûãäû

ãóø àçàäëûüû –

íÿ ãÿäÿð êè, îâ÷ó òöôÿíýëÿðè

éàøàéûð äöíéàäà...

Ñóáàéëûã ñóëòàíëûãäû äåéèðëÿð,

Ñóáàé áèð îüëàíàì ìÿí;

ýÿë åâëÿíÿê, àçàä ãàäûí,

ãàéà êöðÿêëè, äàü öðÿêëè

àçàä áèð îüóë äîüóëñóí èêèìèçäÿí

Àçàä áèð éîë áàøëàñûí

áèçäÿí!
1978

BƏHRAM GURUN HEYKƏLİ ÖNÜNDƏ

Âóð!

Ýþçöíÿ äþíöì,

äþüðà çÿùÿð êöïöíö,

àë áó àçüûíûí êþïöíö!

Àììà

áèð àç åùòèéàòëû îë –

èøäè,

çÿùÿðëè äèøäè,

áàòäû-áàòäû,

ñîíðà íåéëÿìÿê îëàð,

ñîíðà áèð àç ýþéíÿìÿê,

áèð àüûç àüû äåìÿê îëàð,

ñîíðà ÷ûõàðñàí éàääàí...

(î ãÿäÿð úÿíýàâÿðëÿðè óíóòìóøóã êè...)

Ùåéðÿòëÿ áàõûðàì

ßëèíäÿêè ãûëûíúà,

ÿæäàùàíûí éàðàëû áàøûíà,

áàõûðàì

íÿùÿíýëÿðèí ñàâàøûíà...

Äåéèðÿì, áèðäÿí

íàüûëëàðäàêû êèìè îëàð –

áèð áàø äà ÷ûõàðàð ÿæäàùà.

Îíäà

öìèä ãàëûð Àëëàùà!

Éîõ, Àëëàùà íèéÿ?!

Áóðà ýÿëèí,

ýÿëèí áóðà,

åé ñÿñèìè åøèäÿíëÿð!

Êèìèí ýöúö íÿéÿ ÷àòûð ýþòöðñöí;

àüàúûíû,

êÿñÿéèíè,

äàøûíû...

Áÿùðàì ÿæäàùà òóòóá

êþìÿêëÿøèá

öçÿê îíóíó áàøûíû!..

1978