Vaqif sultanli
Yüklə 15,85 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси
- Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 117 SƏHƏR DUMANI
Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 115 gözləyirdi, ancaq günlər ötür, dəniz səmtindən səs-səda gəlmir, qaranlıq sular inadla susurdu. – Bu kişi bütün günü burda dayanıb dənizə baxır, - hün- dürdən danışa-danışa gedən qızların hansısa bunu pıçıltıyla dedi. Qulağı bu səsi çaldı, ancaq çevrilib səs gələn tərəfə göz- lərinin ucuyla da baxmadı. Dünyanın işıq və aydınlıq çağlarında dəniz sahilinə enəndə çiçək kimi əlvan rəngl bu qızlardan gözlərini çəkəmmirdi. Yanından ötüb keçəndə burnuna dəyən ə tirdən az qalırdı huşunu itirə. Ancaq indi qəlbində hər şeyə ölü bir biganəlik vardı. Hissləri və duyğuları o qədər korşalmışdı ki, onu heç nəylə heyrətləndirmək olmazdı. Dəniz bayaqkı kimi lal və səssiz idi. Elə xəfif titrəyirdi ki, sanki sulara körpə nəfəsilə sığal çəkirdilər. Qaranlığın qoy- nundan nə sahil körpüsünə yan alan gəmilərin fit səsləri eşidilir, nə bir vaxt dan sökülənəcən sayrışan mayak işığı görünürdü. Gözlərini gülmət boşluqlara dikib durmuşdu. Ona elə gəlirdi ki, gəmi o burda olmayanda, yatıb dincini almaq üçün evə getdiyi zaman gəlir və sahil boyu onu axtara-axtara fırlanıb geri qa- yıdır. – Gəmi nə vaxt gələcək? – Onda bir az aralı sahil mə- həccərinə söykənib qaranlıq dənizə tamaşa eləyən əli əsalı bir qocadan soruşdu və o saatca da soruşduğuna peşman oldu. Ancaq deyəsən qoca onun sualını başa düşmədi. – Nə dedin? - gözlərini dənizdən ayırmadan laqeyd-la- qeyd soruşdu. Dərhal sualı dəyişdi: – Deyirəm, qağayılar day görünmürlər, birdəfəlik yoxa çıxıblar. – Bu həngaməyə qağayımı dözər... Yazıqlar canlarını gö- türüb qaçıblar. Bizik dözürük... Qoca bir müddət susdu, sonra dərdli-dərdli danışmağa başladı: — Ötən əsrdə bir şair öz zəmanəsində vəziyyətin gündən- günə pisləşdiyini görüb keçmiş günləri yad eləyrək yazırdı ki, «əcəb əyyam imiş əyyami-sələf, gərək o günlərdə olaydıq tələf». Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 116 İ stəməsə də söhbətə qoşuldu, çünki özü başlamışdı. – O vaxtdan düz yüz əlli il keçir. O hesabnan dünya çoxdan dağılmalıydı. – Bəli, düz əsr yarımdı ki, hər şey beləcə pisliyə doğru gedir. – Bəs elədisə, niyə dünya dağılmır. Min ildi ki, dünya elə həminki dünyadı. Təkcə nəsillər əvəz olunub. – Hə elədi... Deməli, hər şey insanların başında çatlayıb. Dünya elə həminki dünyadı... elə həminki dünyadı... həminki dünyadı... dünyadı... Birdən çevrilib baxanda indicə söhbət elədiyi əli əsalı qocanın yerində ağ saçları boyun-boğazına dolaşmış səksən yaşlarında bir qarı gördü. Qarı dişsiz ağzıyla saqqız çeynəyə- çeynəyə başa düşmədiyi yad bir dildə nəsə deyib dənizə atıldı, ağ saçları suları yayıla-yayıla üzüb qaranlığa qarışdı. 1985, Peterburq-Bakı Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 117 SƏHƏR DUMANI Payız səhərinin tutqun işığı evin gündoğana açılan pən- cərəsindən otağa dolduqca içərinin zülməti çəkilib gedirdi. Ona elə gəlirdi ki, hər gün uzanıb yatdığı çarpayısında deyil, dün- yanın sonu-səmti bilinməyən, buluddan, günəşdən, torpaqdan savayı özgə heç nəyin gözə toxunmadığı qərib bir yurddadı. Gözlərini səhərin tutqun işığından ayıra bilmirdi. Yata- ğ ında o yan-bu yana çevrilir, qaçmış yuxusunu qaytarmaq istə- yirdi, ancaq səhərin tutqun işığı üz-gözündə oynadıqca yuxusu dağılıb gedirdi. Qalxmaq istədi, bacarmadı. Qocalıq məngənə kimi bəri- nə-bədəninə sarınmışdı və bu dəhşətli məngənənin qaçılmaz ol- duğunu bütün əzasıyla hiss eləyirdi. Bu məngənənin gücünü da- marlarında, sümüklərində, əzələlərində duyurdu. Və duya-duya qocalığın görünməz əllərində boğulurdu. Ə zim kişi çoxdannan bəriydi ki, içində ölüm gəzdirdiyini bilirdi və Əzim kişinin özündən qaçmağı içində gəzdirdiyi ölümdən qaçmağıydı. Əzim kişi nə illah eləyirdisə, ölümdən aralanammırdı, çünki ölüm kişinin içərisinə çökmüşdü, ağrı kimi, yorğunluq kimi qanına, varlığına hopmuşdu, ölümün qo- xusunu duyurdu. Əzim kişi nə illah eləyirdisə, ölümün cay- naqlarından qopammırdı, açılammırdı. Və içərisində böyüdükcə Ə zim kişinin ölümü gəzdirməyə tabı-taqəti qalmırdı. Ə zim kişi içərisində ölümlə birgə ağrı gəzdirirdi. İçərisini göynədən bu ağrı artıq olduğunu, oğul-uşağın çiynində yükə çevrildiyini dərk eləməyiydi. Qocanı ağrıdan oydu ki, ağsaqqal ola-ola evin, ailənin qayğıları onsuz həll olunurdu. Xəstə ola-ola dərdinə dərd kimi baxılmırdı. Günlərlə qızdırma içərisində qov- rulsa da, iştahası büsbütün çəkilsə də, bunun səbəbinin qo- calığında axtarılmağıydı. Və Əzim kişini göynədən ən böyük dərd öz evində qonaq kimi yaşamağıydı. Zorla qalxıb həyətə çıxdı. Sabahın soyuğunda üşüdü, titrəyən əllərilə köynəyinin açıq yaxasını düymələdi. Ə vvəllər də ertədən oyanardı. Günün gözü çırtlamamış bağı-bağçanı suvarar, heyvanları açıb kəndin ayağındakı örüşə Вагиф Султанлы. Щечлик вадиси 118 ötürər, toyuqları hindən buraxardı. Düz əlli il idi ki, səhərləri beləcə təkrar olunardı. Arvadının sağlığında nə qədər ertə qalx- sa da, onu həyətdə görərdi. İndi isə oğlu ilə gəlini səhər yu- xusunu yatırlar. Onları oyatmağa qıymır. Heç bu barədə işarə də vurmayıb. Özlərinin ağlı kəsir, qoy necə istəyirlərsə, eləcə yaşa- sınlar. Gecə səhərə kimi nəvələri yatmır, illah da kiçiyi – zərrəcə yuxu yoxdu gözlərində. Onların ucbatından yatmağa, rahat- lanmağa imkan tapmır. Ancaq bundan qətiyyən narahat olmur, ə səbiləşmir. Əksinə, yuxusuz gecələrində bu səs ona həyan olur, təkliyini, kimsəsizliyini unutdurur. Belə gecələrində özgə heç nəyin fərqinə varmır, təki, səs olsun, hənir olsun. Ömrün, yaşın bu çağında təklik, kimsəsizlik qədər onu heç nə qorxutmur. Qoca şehli otları ayaqlaya-ayaqlaya bağın ətəyindəki çəpərin döşünə qalxdı. Uzaqdan qəbiristanlıq səmtə boylandı. Səhərin tutqun işığında qəbiristanlığın gümüşü rəngli günbəzi seçilmirdi. Bir azdan duman çəkilib günəş doğacaq, günbəzin par-par yanan işığı kəndin ətəyindən başlayaraq göz işlədikcə uzanıb gedən yovşanlı düzənliyə qəribə bir işıqlıq gətirəcəkdi. Və səhərin doğacaq soyuq günəşində bu rəng də uzaqdan-uzağa qocanı üşüdəcəkdi. Uzaqda yovşanlı düzənliyin qurtaracağında gömgöy gö- yərən sututar yerlər səhər dumanında güclə sezilirdi. Gün qalx- dıqca duman göylüyə tərəf çkilirdi. Və elə bil qəlbinin, kök- sünün hansısa bir parçası dumana qoşulub göylüyün, boz yov- ş an kollarının üstüylə ağır-ağır çıxıb gedirdi. Son günlər duman dağılanacan beləcə dikdirin üstündə dayanıb düşüncələrə dalardı. – Sabahın xeyir, Əzim kişi! Qoca diksindi, ancaq səsin hayandan gəldiyini kəsdirəm- mədi. – Aqibətin xeyir olsun, oğul, - dedi. Dumana qarışıb uzaqlaşan addım səsləri bir müddət qula- ğ ından çəkilmədi. Bir vaxtlar kolxozun naxırını otarana səhərdən-axşama- can at belində təzə otlaqlar axtara-axtara düzü-dünyanı yorub ə ldən-ayaqdan salardı. Ömrü yəhər üstündəcə keçmişdi. İndi nə Yüklə 15,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|