Ishlab chiqarishni takomillashtirish kontseptsiyasi o’z harakatini mahsulot ishlab
chiqarish samaradorligiga, mahsulot birligining
tannarxini
pasaytirish
maqsadida
ishlab
chiqarish
texnologik
jarayonlarning
optimallashuviga qaratadi. Boshqa
so’z bilan
aytganda, keng tarqalgan va narx jihatidan
qulay
bo’lgan tovarlarga nisbatan marhamatli
bo’ladilar. Shunga ko’ra bu kontseptsiya
e'tiborining asosiy ob'ekti qilib ishlab chiqarishni
takomillashtirish
va
taqsimot
tizimining
samaradorligani
tanladi.
Maqsadga
erishishning etakchi vositalari sifatida ishlab
chiqarish miqyoslarini kengaytirish va mahsulot
tannarxini kamaytirish tavsiya etilardi.
Tovarni takomillashtirish kontseptsiyasi mahsulotning iste'molchilik xususiyatlarini oshirishga
alohida ahamiyat beradi. Bunda asosiy tezis sifatida
iste'molchilar
eng
yuqori
sifatli,
eng
yaxshi
ekspluatatsion xususiyatlarga ega
bo’lgan tovarga
nisbatan xayrixoh b
o’ladilar, degan tushunchani ilgari
suradilar. Asosiy diqqat e'tibor tovarga qaratiladi,
shuning uchun ham marketing harakatlar tovar
sifatiga,
aniqrog’i uning modernizatsiyasiga qaratildi.
30-yillarning
o’rtalaridan
80-yillarning
o’rtalarigacha marketing rivojlanishining ikkinchi
bosqichi davri bo’ldi. Bu davrda e'tibor sotishga,
so’ngra esa iste'molchiga qaratiladi (tijorat
harakatlarini
jadallashtirish
kontseptsiyasi,
marketingning
umumiy
kontseptsiyasi,
marketing-miks).
Tijorat harakatlarini jadallashtirish kontseptsiyasi sotish
va
sotilishlarni
rag’batlantirish sohasida etarli harakatlarni
amalga oshirmasa, iste'molchilar firmaning
tovarlarini kerakli miqdorda sotib olmaydilar,
deb hisoblaydi. Firmaning asosiy maqsadi -
sotilishlar hajmining o’sishi hisobiga foyda olish.
E'tiborining asosiy maqsadi - sotish va xizmat
ko’rsatish
texnologiyasi
va
sotishni
rag’batlantirish bo’yicha tijorat jarayonlarini
jadallashtirish.
Vaqt o’tishi bilan marketing mohiyati tovar va
narx siyosati, taqsimlash, siljitish va sotish
jarayonlarining majmui sifatida tobora
ko’proq
tushunilib boryapti. "Marketing aralashmasi"
deb tarjima qilingan maxsus "marketing-miks"
atamasi kiritilyapti. Keyingi