VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ
323
DİJİTAL BASKI TEKNOLOJİLERİNİN
ÇAĞDAŞ TÜRK RESİM SANATINDAKİ YERİNE DAİR: DEVRİM ERBİL ÖRNEĞİ
(ON THE PLACE OF DIGITAL PRINTING TECHNOLOGIES IN
CONTEMPORARY TURKISH PAINTING ART: DEVRIM ERBIL'S EXAMPLE)
Ahmet DALKIRAN
Ahmet Fatih ÖZMEN
**
ABSTRACT
Within the scope of the report, it is aimed to investigate the place of digital
printing technologies in Turkish Art. Because it is seen that in the age of technology,
many art artists prefer different technological techniques to traditional methods and
techniques while producing their works. This preference implies some artists as a result
of the age, and some artists inadvertently or not. In this context, digital printing
technologies from rapidly evolving technologies, are today's methods that often used in
the art of painting. However, despite the use of digital printing methods by artists in the
field of art, many researchers have found that no research has been done in this
literature.
For this reason, in order to create an example of the use of digital printing
technologies in Turkish Art, the works of Devrim Erbil, who has been using digital
printing technologies for many years in his studies, have been identified and examined
and the results of his findings and interpretations have been collected under a title and
contributed to the related literature and it is thought that creating a new resource for
field researchers in this way is very important.
In this context, among the artists who produce works in Turkish painting art; It is
aimed to examine the examples of works that show the effects of Devrim Erbil's digital
printing technologies. Devrim Erbil was preferred to be investigated within the scope of
his research because his steady work in this area has been a reference.
Qualitative research methods and techniques will be used in the research on
which the general screening model will be based.
Key words: Digital Printing, Devrim Erbil, Contemporary Turkish Painting Art.
GİRİŞ
Birkaç yıl öncesine kadar radyo, televizyon, fotokopi makinesi, faks gibi kitle
iletişim araçları, ileri teknolojiyi ifade eden araçlar iken bugün onların yerini
bilgisayarlar ve dijital baskı makineleri gibi daha yeni teknolojiler almıştır (Avcı,
2013: 46). Bütün bu araçların oluşturduğu ortama ‘dijital ortam’ denilebilir. Dijital
teknolojiler, temelde bilgi ve iletişim araçlarını esas almakta ve bunların gün
geçtikçe yenilenmesiyle kendini geliştirmektedir. Fakat unutulmaması gereken
önemli bir nokta ise bu kavramların gün geçtikçe kapsamının değişmesidir.
Özellikle XX. yüzyılın sonlarından günümüze kadar “dijital teknolojiler”in toplumsal
açıdan farklı kelime kullanımları ile tanımlandığı görülmektedir (Kır, 2008: 53).
Doç. Dr., Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü Öğretim Üyesi,
Konya/Türkiye.
**
Arş. Gör., Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anasanat Dalı Öğretim
Elemanı, Konya/Türkiye.
VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ
324
Kısaca kavramlar kendini güncelledikçe bulunduğu dönemin “yeni teknolojisi”,
“dijital teknolojisi”, “bilgisayar teknolojisi” olmaktadır.
Araştırma kapsamında dijital teknolojiler;
-Bilgisayarlar,
-Dijital baskı makineleri,
-Fotokopi makineleri olarak sınıflandırılabilir.
DİJİTAL
BASKI
TEKNOLOJİLERİNİN
ÇAĞDAŞ
TÜRK
RESİM
SANATINDAKİ YERİNE DAİR: DEVRİM ERBİL ÖRNEĞİ
Bedri Rahmi Eyüpoğlu’nun öğrencisi olan Devrim Erbil, 1959’da ‘Soyutcu
7’ler’ grubunu kurmuş ve ileriki yıllarda B. Rahmi Eyüpoğlu, Cemal Tollu ve Cevat
Dereli’nin atölyelerinde asistanlık yapmıştır (Pelvanoğlu, 2008: 190).
Erbil, eserlerinin felsefi alt yapısında, tasarım ilkelerinin kullanımında
geleneksel sanatlara göndermeleri ve modern üslubuyla ortaya çıkan sanatçılardan
biridir. Erbil, özellikle minyatürlere değinmeleriyle şehir yorumları planlamalarında,
Matrakçı Nasuh’un şehir krokilerinden etkilenmiştir. Bu krokilerde Matrakçı Nasuh
benzeri bakış açılarını tercih etmiştir. Çalışmalarında fotoğrafik görüntü yerine,
çağdaş bir minyatürcünün yorumuyla farklı şehirler tekrar analiz edilmektedir
(Atalay, 2012: 15).
Elmas, Erbil’in eserleri hakkında; “Matrakçı Nasuh’un Bağdat’a uzanan eski
sefer yolu üzerindeki, kentler ve kasabaları tasvir eden menzil minyatür krokileri
diğer bazı sanatçıların kuşbakışı modern, yeni İstanbul peyzajları oluşturma
yöntemlerine kaynak olmuştur. Bu sanatçılardan biri daha önceleri soyutlanmış
ağaç motifleri oluşturan Devrim Erbil’dir. ” (Elmas, 1998: 172) demektedir.
Erbil’in; doğadan yola çıkarak çizginin ağırlıklı olduğu eserlerinde, yüzeye
dayalı bir kompozisyon kurduğu görülür. Mavi rengin egemen olduğu resimlerinde
(Görsel-1) insan ve doğayı işlemeye başlamış, kesik sert çizgileriyle yeni bir ritim
oluşturarak belirgin bir soyutlamaya yönelmiştir (Arslan, 1997: 531).
Görsel-1: Devrim Erbil, “İsimsiz”, 100x130 cm, 2013, Alüminyum Üzerine Dijital
Baskı, (“Sanal”, 2014).
Erbil’in eserleri ve sanat anlayışı kısmen açıklanmış olsa da dikkate
alınması gereken diğer bir açı da, Erbil’in tuval resminin yanı sıra başta gravür ve
ipek baskı olmak üzere uygulamalı sanat dallarını da çok önemsediğidir. Erbil
hakkında; sanat ve eser üretme konusunda geniş görüşlü ve yeniliklere açık bir
sanatçı olduğu söylenebilir.
“Batıda gelişen akımları bizim topraklarımıza ekip filiz vermesini bekleyen
davranışa karşıyım. Batıya bilinçli bir seçme ile yaklaşmak, sanat oluşumunu
biçimsel şemaların ötesinde aramak çağdaş sorunlarımıza kendi sanat açımızdan