1 Ramiz Dəniz
Yüklə 3,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- XI fəsil. Quayakildən uzaqlaşan yolçular
121 həm Migel, həm də kapitan Xuan Kitoya getməkdə eyni məqsəd güdürdülər. Coğrafiyaşünas Bartolomey kapitan Xuan vacib bir məsələdən ötrü Kitoya yollanmasını eşidən- də, elə həmin an o, rəisdən xahiş edir ki, həmin ərazilər haqqında anlayışını və biliyini genişləndirmək üçün, onu da özü ilə həmin şəhərə aparsın. O, həmin ərazilərdə, imkan dairəsində tədqiqatlar aparmaq istəyirdi. Kapitan Xuan yolda özünə artıq yük etməsin deyə, alimin bu təklifini qətiyyətlə rədd edir. Lakin bu məsələyə qoca səyyah qarışandan sonra o, coğrafiyaşünası özü ilə uzaq səfərə aparmağa məcbur olur. İndi qalırdı bir məsələni də həll etmək. Kitoya hansı yol ilə getmək; birbaşa quru yol ilə, yoxsa yarı okean, yarı quru yol ilə? Quru yol ilə getməyin heç bir perspektivi yox idi. Gedən adam həddindən artıq bərk yorulur, bundan əlavə Kitoya catmaq üçün xeyli vaxt tələb olunur. Kapitan Xuan artıq vaxt itirməsin deyə, Kalyaodan gəmi ilə Quayakil limanına getməyi qərara aldı. Quayakildən isə Kitoya kimi yol getmək heç də çox vaxt tələb etmirdi. Lakin Limadan Kitoya qədər yol uzun olduğundan səfərə xeyli pul xərclənməli idi. Kapitana isə ekspedisiyanı saxlamaq üçün hələ xeyli miqdarda pul lazım idi. Öz uzaqgörənliyi ilə həmişə hamıdan fərqlənən qoca səyyah belə bir təklif verdi ki, kapitan Quayakil limanına kapitan Filipp Odovaldonun başçılıq etdiyi “Vanquardia“
122 gəmisində yollansın. Ümumiyyətlə, “Vanquardia“nın Quaya- kil limanında lövbər salması vacib idi. Ona görə ki, işdir, polkovnik Alonso öz dəstəsi ilə Kitoda olsa, onları hər hansısa bir yol ilə Limaya gətirməlidir. Bu işdə “Vanquar- dia“ böyük rol oynaya bilərdi.
XI fəsil. Quayakildən uzaqlaşan yolçular
Kapitan Filipp “Vanquardia”nı, 1535-ci ildə Sebastyan de Belalkasar tərəfindən əsası qoyulmuş Quayakil limanına, iyul ayının 1-də çatdırdı. Axşamçağı olduğuna görə yolçular gecəni elə gəmidə qalmağı məsləhət bildilər. Lakin elə həmin gün onlar Kitoya getmək üçün bir araba və üç at tapdılar. Migel dostları ilə at belində, kapitan isə coğrafiya- şünas ilə arabada yol getməli idilər. Ancaq buna baxma- yaraq, Kitoya gedənlər bir peşəkar döyüşçü kimi yolun təhlükəsizliyi barəsində xeyli məlumatlar toplamalı idilər. Quayakil ilə Kito arasındakı yol yerli hinduların yaşadığı ərazidən keçirdi. Onsuz da burada izah etdilər ki, beş nəfərin
123 Kitoya yollanması həddindən artıq böyük risk tələb edir. Hindular belə olan halda onların üzərinə hücum da çəkə bilərlər. Lakin bu səfərdə Xuan, Migel, Sebastyan və Osval- do kimi adlı-sanlı peşəkar döyüşçülər iştirak edir və onların hər biri on nəfər hinduya ciddi müqavimət göstərə bilərlər. Quayakil ilə Kito arasındakı məsafə həddindən artıq uzun olduğundan yolçulara bələdçi lazım idi. Peru vitse-krallığının hər hansı bir yaşayış məntəqəsinə getmək üçün burada, bir- iki hindu tayfalarının dilində sərbəst danışan peşəkar bələdçilər tapmaq mümkün idi. Bələdçi tapmaq işi Migelə tapşırıldı. O, da bu işi yerinə yetirmək üçün şəhərə çıxdı. Gözlənildiyi kimi, hər bir torpağa ayaq basmağa çalışan və həmin torpağın hər bir daş-kəsəyi ilə maraqlanan coğrafiya- şünas da öz şagirdi ilə Quayakili seyr etməyə çıxdı. Onlar birbaşa Santa-Ana yüksəkliyinə yollandılar. Necə olsa da Quayakilin bu işıqlı dünyada peyda olunmasında Santa Ana yüksəkliyi əsas rol oynamışdır. Şəhərin əsası elə məhz burada qoyulmuşdur. Bilindiyi kimi, şəhərin əsasını 1535-ci ildə Sebastyan de Belalkasar qoymuşdur. Lakin çox keçməmiş şəhər yerli-dibli hindu qiyamçıları tərəfindən yandırılaraq, yerlə-yeksan edilmişdir. 1537-ci ildə Quayakil yenidən Fransisko de Orel- yana tərəfindən salınır. Şəhərin demək olar ki, özəyini Plan- çado və San-Karlos fortları təşkil edirdi. İlk növbədə şəhərin
124 müdafiəsi möhkəmləndirilir. Çünki Quayakilə hər iki tərəf- dən təhlükə yaranırdı - qurudan hindular, okeandan isə dəniz quldurları. Buna baxmayaraq, son illər bu torpağa heç bir təcavüz edilməmişdir. Şəhər özü okeandan iyirmi kilometr aralı salınmış və Quayas çayının sağ tərəfində yerləşirdi. Quayas çayının özü Babaoyo və Daule çaylarının birləşdiyi yerdən əmələ gəlir və uzunluğu 5 liq (30 km) idi. Bir sözlə, Fransisko Orelyana Quayakil üçün coğrafi mövqeyinə görə çox əlverişli bir yer seçmişdir. Şəhərin ən sıx yeri Las- Penyas kvartalı idi. Burada əhalinin əsas təbəqəsi yaşayırdı. Çaya tərəf döndərilmiş evlərin qabaqları sanki qala divarları- na oxşayırdı. Migel ilə coğrafiyaşünas Quayakilin dar və əyri küçələri ilə gəzə-gəzə böyük olmayan şəhəri seyr edirdilər. Hava qaralmaq üzrə olduğundan, burada onlar üçün lazım olan adamı tapmaq xeyli müşkül iş sayılırdı. Onlar yolda bir neçə adamdan sorğu-sual edib öyrəndilər ki, Kitoya bələdçini yalnız Las-Penyas kvartalında yerləşən “Eldorado” adlı yeməkxanada tapmaq olar. “Eldorado”da həm işsiz qalan dənizçilər, sıravi konkistadorlar, sənətkarlar, bələdçilər, tərcüməçilər, həm də ki, cangüdənlər tapmaq mümkün idi. Migelgil vaxt itirmədən özlərini həmin yemək- xanaya çatdırdılar. Yüklə 3,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|