- 130 -
İsa Həbibbəyli Naxçıvanda yaşayıb yaradan alimlər içərisində öz elmi məktəbini yaradan ilk
alimdir. Bu elmi məktəbin özünəməxsus xüsusiyyətləri vardır. İsa Həbibbəyli elmi məktəbinin
yetirmələri içərisində əsas hissəni ədəbiyyatşünaslar təşkil etsə də, bu məktəbi keçmiş digər elm
sahələrinə aid alimləri, o cümlədən, folklorçuları, dilçiləri, tarixçiləri, filosofları, pedaqoqları,
iqtisadçıları və s. də unutmaq olmaz. Naxçıvan Dövlət Universitetinin Elmi Şurasında və digər elmi
müəssisələrdə təsdiq olunan doktorluq və namizədlik dissertasiya mövzularının müəyyən olunma-
sında, onların planlarının hazırlanmasında, yerinə yetiril-məsində akademik İsa Həbibbəyli
aspirant və dissertantların ən yaxın məsləhətçisi olmuşdur. Bəzən onun verdiyi, heç kimin görə
bilmədiyi bir məsləhət, istiqamət böyük bir fəslin, əsərin yazılmasına gətirib çıxarmışdır.
Hacı Fəxrəddin Səfərli
tarix elmləri doktoru, professor
Bizim əməkdaşlığımız ilk dəfə Mark Tven, Cek London və Ernest Heminqueyə həsr olunmuş
Mərkəzi Asiya Amerika Ədəbiyyatı konfransının təşkil olunması ilə nəticələndi. Heminqueyə olan
böyük marağa görə bir il sonra biz ilk dəfə Mərkəzi Asiya Ernest Heminquey konfransı təşkil etdik.
Mən hədiyyə olaraq öz şəxsi ədəbiyyat kolleksiyamdan kitablar və tədqiqat materialları gətirdim
və bu coğrafi regionda NDU-da kampus proqramı üzrə ilk dəfə Ernest Heminquey Kitabxanası və
Muzeyi yaratdıq...Sizin Azərbaycan, Naxçıvan Dövlət Universiteti və Heminquey barədəki
çıxışlarınızı hələ də xatırlayır və yüksək dəyərləndiririk... Sizinlə bigə qurduğumuz Amerika-
Naxçıvan elmi körpüsü çox etibarlıdır.
Harri Lepinski
ABŞ, Mərkəzi Asiya Tədqiqat Mərkəzinin sədri, professor
- 131 -
A kademik İsa Həbibbəylidən bir dəfə eşitdiyim söz həmişə məni düşündürür,
bu mülahizənin mahiyyətini dərk etməyə sövq edirdi. Bir neçə il əvvəl hansısa
ədəbi tədbirlərin birində akademik İsa Həbibbəyli dedi ki, o sənətkar , o yazıçı
xoşbəxtdir ki, ya onun öz övladlarında biri onun irsini dərindən araşdırır,
öyrənir və təbliği ilə məşğul olub gələcək nəsillərə çatdırır, ya da onun
yorulmaz, fədakar, sədaqətli bir tədqiqatçısı olur, həmin varislik missiyasını o
yerinə yetirir. Azərbaycanın böyük yazıçısı Cəlil Məmmədquluzadə akademik
İsa Həbibbəylinin irəli sürdüyü təsnifat baxımından ikinci qrupa düşənlərdəndir. Yəni, övladları
tərəfindən yox, övlad qədər sədaqətli olan böyük tədqiqatçı sayəsində araşdırılıb təbliğ olunan
xoşbəxt sənətkarlardandır. Və bir də Mirzə Cəlil ona görə xoşbəxt yazıçıdır ki, onun ədəbi irsinin
tədqiqi ilə 3 il, 5 il yox, bir ömür boyu məşğul olan akademik İsa Həbibbəyli kimi işıqlı, cəfakeş
tədqiqatçısı var.
Vaqif Məmmədov
tarix elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi
- 132 -
AKADEMİK İSA HƏBİBBƏYLİNİN
FİKİRLƏRİNDƏN SEÇMƏLƏR
SELECTED THOUGHT ACADEMICIAN
ISA HABIBBEYLI
ИЗБРАННЫЕ ВЫСКАЗЫВАНИЯ АКАДЕМИКА
ИСА ГАБИББЕЙЛИ
- 133 -
Dövlət müstəqilliyimizin iyirmi beşinci ilinin böyük reallıqları Azərbaycan
Respublikasının müasir inkişafının mühüm nəticələrini və geniş imkanlarını aydın surətdə
təsəvvür etməyə, təhlil edib dəyərləndirməyə tam əsas verir. Müstəqil Azərbaycan dövləti qısa müddətdə
inkişaf etmiş ölkələrin sırasında dayanmağa qadir olduğunu isbat etmişdir. Görkəmli dövlət xadimi Heydər
Əliyevin müstəqil dövlətçilik təliminin məqsədyönlü şəkildə, ardıcıllıqla və yaradıcılıqla həyata keçirilməsi
ölkəmizin çoxəsrlik inkişafında yeni tarixi epoxanın formalaşdırılması ilə nəticələnmişdir.
Heydər Əliyev epoxası - Azərbaycan tarixinin yarım əsrə yaxın davam etməkdə olan bir dövrünün yeni
inkişafının böyük reallıqlarının ümumiləşmiş yekunu və gələcək uğurlarının hərəkətverici qüvvəsi
deməkdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin xalqla hakimiyyətin vəhdətinə, ümumxalq
etimadına əsaslanan düşünülmüş dövlət idarəçiliyi siyasəti ölkəmizin irəliyə doğru və hərtərəfli inkişafında
xüsusi bir mərhələnin yaranmasını təmin etmişdir. Dövlət müstəqilliyinin daha da möhkəmləndirilməsi,
beynəlxalq əlaqələrin genişləndirilməsi, cəmiyyət həyatının müasirləşdirilməsi, çoxcəhətli böyük inkişafın
gerçəkliyə çevrilməsi, Azərbaycan regionlarının sürətli yüksəlişinə nail olunması bu mərhələnin mühüm
reallıqlarını özündə əks etdirir.
«Müasir inkişafın reallıqları və üfüqləri»
Tarix boyu böyük ədəbiyyat həmişə dünyanın qüdrətli dövlət xadimlərinin həyatında və
siyasi fəaliyyətində mühüm yer tutmuşdur. Dövlət xadimlərindən bir çoxu dünya
ədəbiyyatının ən fəal mütaliəçisi kimi fərqlənmişlər. Belə siyasi rəhbərlər hətta bədii ədəbiyyata dair bilik
və informasiyaları ilə ziyalı mühitini heyrətləndirmişlər. Başqa qrup dövlət başçıları şeir həvəskarları
olmuş, rəğbət bəslədikləri şairlərin əsərlərini ən ciddi məclislərdə əzbər söyləmişlər. Hətta tarixdə şeir
yazan, dramatik əsərlərini teatrlara təqdim edən rəhbərlər də olmuşdur. Az da olsa ədəbiyyatdan, yazıçıdan
uzaqda dayanan, bu sahəyə rəğbəti olmadığını gizlədə bilməyən ölkə başçıları haqqında da məlumatlar
mövcuddur. Bütün bunlarla bərabər, ədəbiyyatı dövlət siyasətiin üzvi tərkib hissəsi səviyyəsində qəbul
edən, bu tükənməz xəzinədən milli siyasətin həyata keçirilməsində bacarıqla və yaradıcı şəkildə faydalanan
dövlət xadimləri də olmuşdur. Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin taleyində və siyasi fəaliyyətində
ədəbiyyat faktorunun yeri, rolu və imkanları çox geniş anlayış olub, yuxarıda sadalanan prinsiplərin bir
çoxunu özündə cəmləşdirir. Hər şeydən əvvəl, onu qeyd etmək lazımdır ki, Heydər Əliyev dünyada geniş və
sistemli ədəbiyyat biliyinə malik olan nadir dövlət xadimlərindəndir.
«Heydər Əliyevin dövlətçilik təlimində ədəbiyyat siyasəti və müasir dövr»
Ədəbiyyatşünaslıq elmi Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəbiyyatının və ictimai fikrinin
inkişafına xidmət etmək vəzifələrini məsuliyyətlə yerinə yetirir. Azərbaycanşünaslıq
ideyasının formalaşması və inkişafında milli ədəbiyyatla yanaşı, ədəbiyyatşünaslıq elminin
də özünəməxsus xidmətləri vardır. Geniş mənada Azərbaycanşünaslıq elmləri sisteminin tərkibində
Azərbaycan ədəbiyyztşünaslıq elmi xüsusi çəkiyə malikdir. Hazırda bütövlüklə Azərbaycan Milli Elmlər
Akademiyasında olduğu kimi, Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu da yeni islahatlar dövrünü yaşayır. Bu
Dostları ilə paylaş: |