442
Sən bizi arayıb axtarsan əgər,
Darabasda yoldan kənar bir qədər,
Məhəmməd qızıyam, adım Gülənbər,
Alsan yarı ollam sən tək oğlanın.
Qıznan oğlanın bu görüşünnən Məhəmməd bəy
xəbər tutur və Aşıq Həsənalını o ki, var döydürüb kənddən
qovur. Gülənbər Həsənalının ayrılığına dözə bilmir,
sevgilisinə bir məktub yazıb atasının çobanı Səttara verir və
deyir:
Başına döndüyüm əhli–hal çoban,
Sən gedərsən Naxçıvana yetərsən.
Nabələd olsan da, xəbər alarsan,
Bu məktubu o oğlana verərsən.
Baislərin görüm üzü gülməsin,
Heç bir gözəl Gülənbər tək olmasın,
Elə çatdır özgə adam bilməsin,
Çəkib onu bir pünhana, verərsən.
Axtarıb arayıb tapıb özünü,
Çatdırarsan ona mənim sözümü,
De, eşitsin, bilsin sözün düzünü,
Gəlsə düşməz nahaq qana, verərsən.
Gülənbər məhtubunda Həsənalıya onun yolunu
gözlədiyini bildirir, libasını dəyişib Darabasa gəlməyi
tapşırır. Aşıqdan başqa heç kimə könül vermiyəcəyinə və
əhdinə sadiq qalacağına and içir:
Oğlan, hara gedib, nə axtarırdın?
Mənim atam ilə bədə varırdın,
Əgər ki, qəlbində yar axtarırdın,
Üz qoyuban Darabasa gələrsən.
Gülənbərəm, mən çəkirəm ah–zarı,
Nə müddətdir gözləyirəm yolları,
443
Əgər ki, gələsən sən bizə sarı,
Bürünərsən tərs libasa, gələrsən.
Atam, anam belə bir iş görərsə,
Sınmış qəlbi əyri qoyub hörərsə,
Səni qoyub başqasına verərsə,
Mən ölərəm, sən də yasa gələrsən.
Gülənbərin göndərdiyi çoban Səttar gəlib Şahbuzun
Xinzirək kəndinə çatır və Mədəd adlı birinin evində qonaq
olur. Mədəd çobana bələdçilik edir, gəlib Şahbuzun Zırnel
kəndində Aşıq Həsənalı ilə görüşüllər. Həsənalı Gülənbərin
məhtubunu oxuyub sevgilisinin dediyinnən hali olur. Lakin
Məhəmməd bəyin onu döydürüb kənddən qovdurması da
xatirinnən çıxmır. O bilir ki, Gülənbərin ardınca Darabasa
getsə, yenə müsibətə düşəcək. Odur ki, Gülənbərə belə bir
məhtub yazıb çoban Səttara verir:
Güllər içrə seçdim süsənbər səni,
Bilirəm özümə bir ənbər səni,
Həsənəm, sevmişəm, Gülənbər, səni,
Düşməgilən kəm xəyala, gəlmənəm.
Başqasına baxıb köks ötürmənəm,
Səndən özgə gözəl mən gətirmənəm,
Ölərəm, mən səndən əl götürmənəm.
Başım düşər qalmaqala, gəlmənəm.
Demirəm qorxuram xanü bəyindən,
Xəyal düşüb qeyri hala, gəlmənəm.
Əyər sən gələsən, yolun gözlərəm,
Üz döndərib, o mahala gəlmənəm.
Aşıq Həsənalı məhtubunda sevgilisi Gülənbərdən
gizlicə Naxçıvana, onun yanına gəlməyi iltimas edir:
Əgər ki, arasan mənim yerimi,
Sevər olsan, bu mahala gələrsən.
444
Mənim dediyimi atan bilməsin,
Başım düşər qilü–qala, gələrsən.
Hələ yaşayıram, bu cahandayam,
Bəy, ağa gözündən çox pünhandayam,
Dulusdan gəlmişəm, Naxçıvandayam,
Məni sevsən, bu mahala gələrsən.
Adım Həsənalı, özüm sərsəri,
Bu qısa məktubla verdim xəbəri,
Keçərsən gələrsən Uruddan bəri,
Ağdabandan aşıb dala, gələrsən.
Çoban Səttar Aşıq Həsənalının məhtubunu aparıb
Gülənbərə verməzdən qabaq Məhəmməd bəyin ilxıçısını
görür, Naxçıvannan gəlib Gülənbərə məhtub gətirdiyini
söylüyür. Ilxıçı bu işlə maraxlanıb məhtubu çoban Səttardan
alır və aparıb Məhəmməd bəyə verir. Məhəmməd bəy
фikirləşir ki, bu işi belə qoysa Aşıq Həsənalı bir gün gəlib
qızı qaçıracax və onu el içində xar edəcək. Odur ki, dərhal
qızı Gülənbərə toy eləyir və onu zorla dostu Səфər bəyin
oğluna verir.
Uzun illər keçir, Həsənalı bir gün Darabasa gedir.
Lakin eşidir ki, Gülənbəri zornan başqasına ərə veriblər.
Odu ki, el içində xar olmasın deyə Darabasdan Mələk addı
bir qız gətirir ki, kənddə desinnər aşıq getdi sevgilisin
gətirdi.
447
Naxçıvan Aşıqlar Birliyinin 1939-1940-cı illərdəki
yığıncaqlarının protokolları
448
Aşıq Molla Ismayıl
XIX əsr Şahbuz aşıqları içərisində Aşıq Molla
Ismayıl da öz dəsti–xətti ilə seçilən aşıqlardan olmuşdur.
Məşədi Məhəmməd oğlu Molla Ismayıl Şahbuzun Aşağı
Qışlaq kəndində doğulmuş, orada da yazıb–yaratmışdır.
Üçünə
Ay ağalar, beş gözələ uğradım,
Gözüm düşdü gözəllərin üçünə.
Istərsən kövsərdən sirab alasan,
Qul olginən, qulluq eylə üçünə.
Kim yandırdı kimin dü balü pərin?
Ustadı yolunda kim qoydu sərin?
Kimlər dedi ustadına aфərin?
Biri mimdi, biri cimdi, üçü nə?
Allah peyğəmbərə göndərdi salam,
Onların şənində oxur kim kəlam?
Beş ulu peyğəmbər, dəфtəri–aləm,
Biri Nuhdu, bir Ibrahim, üçü nə?
Dostları ilə paylaş: |