Dinlari tarixi
Yüklə 2,18 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MA’LUMOT UCHUN
| MA’LUMOT UCHUN
Komil narsa ortiqchalikni ham, kamchilik- ni ham qabul etmaydi. Abu Rayhon Beruniy Qozog‘istonda musulmon (2517 ta diniy tashkilot) va pravoslav (323) diniy jamoalari yetakchi o‘rinlarda boryapti. Ular mamlakatdagi e’tiqod qi - luvchi aholi qatlamining 95% ni tashkil qiladi. Turkmanistonda 99 ta diniy tashkilot islom dinining sunniylik yo‘na- lishi, 5 tasi shia oqimi, 13 ta rus pravoslav cherkoviga (3 tasi Ashxabod shahrida joylashgan) va 11 tasi boshqa din vakillariga (Katolik cherko - vi – 1 ta, Krishnani anglash jamoasi – 1 ta, Bahoiylar – 1, Baptistlar – 1, Pyatidesyatniklar – 1, Velikaya blagodat – 1, Yettinchi kun adventistlari – 1 ta va Yangi apostol jamoasi – 1 ta) tegishli.Tojikistonda taxminan 3000 dan ziyod masjidlar mavjud. Shuningdek, Rus pravoslav, Yevangel xris- tian-baptistlar, Rim-katolik, Yettinchi kun adventistlari, Yevangel lyuteran, Iegovo shohidlari cherkovlari, bahoiy, zardushtiylik, yahudiy diniy jamoa- lari kabi noislomiy diniy tashkilotlar ro‘yxatdan o‘tgan. 104 Bunday sektalar ayrim insonlarning jismoniy va ruhiy ojizligi, va tushkunlik holatidan chiqishga bo‘lgan intili - shlaridan o‘zlarining g‘arazli maqsadlari yo‘lida foydala - nadilar. Natijada adept – sektalarga a’zo bo‘lganlar dan o‘zlarining manfaatlari uchun xizmat qildiradlar. Hozirda diniy ta’limotlar, ulardagi muayyan qoidalarni davr talabiga moslashtirish, modernizatsiya qilish jarayo - nini kuzatish mumkin. Masalan, Rim Papasi O‘rta asrlar- da cherkov tomonidan amalga oshirilgan inkvizitsiya va salb yurishlari xato bo‘lganini tan olib rasman kechirim ham so‘radi. 1992-yilda Papa Ioann Pavel II o‘z paytida Galileo Galileyning haq bo‘lganini tan olib, barchadan uzr so‘ragani ham bunga misol bo‘la oladi. Shuningdek, mavjud dinlarning tarqalish hududida jiddiy o‘zgarishlar sodir bo‘layotganini ta’kidlash zarur. O‘tgan asrda, asosan, xristianlar yashab kelgan Yevropa- da bugungi kunda 20-25 million atrofida musulmonlar is - tiqomat qilmoqdalar. Jumladan, Buyuk Britaniyada – 3 million, Germaniya- da – 5 million, Fransiyada – 6-7 million islomga e’tiqod qiluvchi fuqarolar yashamoqda. Aholisi an’anaviy ravishda buddaviylik va islomga e’tiqod qilib kelgan o‘lkalarda xristianlikni yoyishga in - tilish kuzatilmoqda. BMT ma’lumotlariga ko‘ra xristian - likning o‘sish ko‘rsatkichi yiliga 1,46 foizni tashkil qiladi. Germaniya Moskva Fransiya London MA’LUMOT UCHUN Birlashgan millatlar tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, islomning yil- lik o‘sish sur’ati 6,4 foizni tashkil etib, 1989-yildan 2011-yilga qadar mu - sulmon aholi soni Shimoliy Amerikada – 25, Afrikada – 2,15, Osiyoda – 12,57, Yevropada – 142,35, Avstraliya va Okeaniyada – 257,01 foizga ko‘paygan. Faqat Lotin Amerikasida islomga e’tiqod qiluvchilar ulushi 4,73 foizga kamaygan. 105 Diniy konfessiyalar manzarasi rang-barangligini O‘zbekistonda rasman ro‘yxatdan o‘tib faoliyat yuritayot- gan diniy konfessiyalar misolida ham ko‘rish mumkin. Xristianlikka mansub bo‘lsa-da, yurtimizdagi 11 ta yo‘na- lishning har biri o‘zini alohida diniy konfessiya, deb hi- soblashi fikrimizning isboti bo‘la oladi. Sharja Quddus Avstraliya Yüklə 2,18 Mb. Dostları ilə paylaş:
|