306
ƏDƏBİYYAT
1. Statistika xəbərləri, Elmi-praktik jurnal №4, Bakı, 2016
2. Azərbaycan Respublikasında Sahibkarlıq gününün təsis edilməsi haqqında Azərbaycan
Respublikasının Prezidentinin sərəncamı 21 aprel 2016-cı il
3. Şərq qapısı qəzeti Naxçıvan, 19 aprel 2017-ci il. Səh 2
4. Azərbaycan 2020; gələcəyə baxış İnkişaf Konsepsiyası. Bakı, 2012
5. Ş.Ə.Axundov və M.Ə.Axundov Bazar iqtisadiyyatının əsasları Bakı, 2001. Səh 672.
6. Atakişiyev M, Süleymanov Q. “İnnovasiya menecmenti” Bakı, 2004.
7. F.H. Qasımov., T.N. Əliyev., Z.M. Nəcəfov., Milli innovasiya sisteminin təşkili və
idarə edilməsi, Dərs vəsaiti Bakı, Elm
və təhsil, 2013. Səh 678
8. F.H. Qasımov, A.N. Hüseynov., İnnovasiya sistemi və onun informasiya təmimatı.
Dərs vəsaiti. Samara: As Qard MSC, 2013 səh 382.
ABSTRACT
Bahriyya Abbasova
THE DEVELOPMENT PERSPECTIVE OF INNOVATION
ENTREPRENEURIAL ACTIVITY
The innovation proses is connected with the gaining of the new production, the
modernization of the export, the attract to the export proses of the new production material and the
formation of the organization and controlling of the products.On the condition of the innovation the
owner ready to do risk, and ready to do innovation. Not only they ready to search but as realized the
new products,
technology, business and new ideas and new objects.
The activity of owher is always dynamic process connection with the innovation. The
activity of innovation owher money air important role on the providing of the economic dynamic
development. In developing country the development of the scientific-technical connect, with the
innovation owher.
РЕЗЮМЕ
Бахрия Аббасова
ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗВИТИЯ ИННОВАЦИОННОЙ
ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
Инновационный процесс тесно связан с освоением новой продукции, с модернизацией
выпускаемой продукции, с привличением в процесс производства новых средств
производства, с более совершенными формами организации и управления производством. В
условиях инновационной экономики предприниматель должен быть постоянно готовым к
риску, заранее видеть то, что не могут сделать другие, завоевать доверие потребителей, быть
уверенным в себе и постоянно искать новшества. Они, являясь деловыми людьми,
находящимися в постоянном поиске, создают новую продукцию, технологию, новые формы
бизнеса, проводят в жизнь новые идеи и проекты.
Предпринимательская деятельность является динамическим процессом, всегда
связанным с новшеством и внедрением нововведений. Предпринимательская деятельность
является эффективной хозяйственной формой, так как с минимальными затратами и
внедрением самых эффективных методов организации труда и производства, производится
продукция соответствующая требованиям, а потребителям оказываются услуги высокого
качуства. Инновационная предпринимательская деятельность имеет незаменимое значение в
обеспечении динамического развития экономики, достижении более быстрого характера
экономического прогресса. В развитых странах развитие научно-технического прогресса
связяно именно с инновационным предпринимательством.
NDU-nun Elmi Şurasının 19 oktyabr 2017-cı il tarixli qərarı ilə çapa
tövsiyyə olunmuşdur. (protokol № 02).
Məqaləni çapa təqdim etdi: İqtisad üzrə elmlər doktoru, professor A.Rüstəmov
307
NAXÇIVAN DÖVLƏT UNİVERSİTETİ.
ELMİ ƏSƏRLƏR, 2017, № 6 (87)
NAKHCHIVAN STATE UNIVERSITY.
SCIENTIFIC WORKS, 2017, № 6 (87)
НАХЧЫВАНСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВЕРСИТЕТ.
НАУЧНЫЕ ТРУДЫ, 2017, № 6 (87)
HƏSƏN ABBASOV
Naxçıvan Dövlət Universiteti
UOT: 338.43
AQRAR TƏNZİMLƏMƏ FƏALİYYƏTİNİN TƏSƏRRÜFAT
SUBYEKTLƏRİNİN TƏLƏBLƏRİ İLƏ UYĞUNLAŞDIRILMASI
VƏ QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ İMKANLARI
Açar sözlər: aqrar
sahə, aqrar tənzimləmə fəaliyyəti, təsərrüfat subyektləri, uyğunluq,
qiymətləndirmə
Key words: agrarian sector, agrarian regulation activities, economic subjects, compliance,
evaluation
Ключевые слова: аграрная отрасль, аграрная регулировочная деятельность,
хозяйственные субъекты, соответствие, оценивание
Ümumilikdə ölkə, o cümlədən muxtar respublika miqyasında aqrar sferanın hazırki vəziyyətinin
qənaətbəxş şəkildə qiymətləndirilməsi digər işlərlə yanaşı bu sferada aparılan məqsədyönlü tənzimləmə
fəaliyyəti ilə də əlaqələndirilməlidir. Onun əsas istiqamətləri kimi müvafiq qanunvericilik normalarının
hazırlanaraq icraata verilməsi, daxildə və beynəlxalq təcrübədə sınaqdan çıxarılmış metod və
mexanizmlərin yerli şərtlər nəzərə alınmaqla tətbiqi və digər uyğun tədbirlər hesab oluna bilər. Məsələnin
araşdırılması və qiymətləndirilməsində bir çox amilin təsir dərəcəsinin öyrənilməsi öz əhəmiyyətini
qorumaqdadır. Vahid sistemin tərkib komponentlərini təşkil edən həmin amillər öz növbəsində qarşılıqlı
əlaqə və asılılıqları ilə seçilən ümumilikdə iqtisadi mexanizmlərə, o cümlədən aqrar sahədə baş verən
hadisə və proseslərə özünün fərqli təsir həcmləri ilə seçilməkdədir, bu da bir daha çoxyönlü yanaşmanın,
həmçinin tənzimləmə fəaliyyətinin aparılmasının zəruriliyindən xəbər verir.
Reallığa əsaslanaraq qeyd etmək yerinə düşər ki, müəyyən edilmiş məqsədlər əsasında tənzimlə-
mənin çoxsaylı təsirləri ilk növbədə aqrar məhsulların, aqrar xammalın və ondan emal sənayesi tərəfindən
istehsal olunan ərzaq məhsullarının azad bazar, sağlam rəqabət müddəaları əsasında reallaşdırılması və bu
baza üzərində istehlakçıların tələbatının daha optimal təmin edilməsi proseslərində özünü biruzə
verməlidir. Bu zaman dövlətin iştirakı işgüzar mühitə müdaxilə etməməkdən, onun alət və mexanizm-
lərinə köməklik etməkdən, müvafiq stimullaşdırıcı fəaliyyəti təmin etməkdən, bu istiqamətlərdə işlək
çoxaspektli institutsional təşkilatlanmanı təmin etməkdən ibarətdir. Digər tərəfdən, tənzimləmə bazası və
mexanizmlərindən (gömrük, vergi, subsidiyalaşma, investisiya qoyuluşları, güzəştli kreditlərin verilməsi
və s.) istifadə etməklə subyektlərin maliyyə imkanlarının yaxşılaşdırılması dövlətin apardığı aqrar
siyasətin hansı səviyyədə olmasının qiymətləndirilməsinin əsas meyarlarından hesab olunmaqdadır.
Sadalanan istiqamətlərdə olan fikirləri ümumiləşdirərək diqqətin ilk öncə tənzimləmə fəaliyyətini
tələb edən aşağıdakı amillər üzərində qurulması düzgün hesab olunur:
Tənzimləmə fəaliyyəti üzrə özünün sistemliliyi və kompleksliliyi ilə seçilən müvafiq
konsepsiyaların və mərhələliyi, icra dövrlərini özündə əks etdirən proqramların hazırlanması;
Ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi baxımında ümumilikdə sahə, o cümlədən onun ayrı-
ayrı istiqamətləri üzrə müvafiq işlərin görülməsi;
Mövsümi istehsal və tələbat əsasındakı vəziyyətin dəqiqləşdirilməsi və bu əsasda xarici analoqların
daxili bazara gətirilmə kvotalarının müəyyənləşdirilməsi;
Torpaq və digər resurslardan, su ehtiyatlarından səmərəli istifadənin təmin olunması və ətraf mühit
elementlərindən maksimal istifadə edilməsi, onların sıradan çıxarılmasının qarşısının alınması üzrə
tənzimləyici tədbirlərin həyata keçirilməsi;
Aqrar istehsal və reallaşdırma fəaliyyətində olan mənfi təsirə malik amillərin təsirinin
minimallaşdırılması sahəsində işlərin görülməsi;