onla
rın öz dəyərləri ilə toqquşa bilər.
Qanun
aliliyi
və polisin sərbəst hərəkət etmə azadlığı arasında görünən
toq
quşma və ya gərginlik mövcuddur.
Yeni
işə alınan polis işçiləri böyük səlahiyyətə malik olacaqlar: mütləq
hakimiy
yət mütləq korrupsiya doğurur.
Çox zaman mü
rəkkəb və çətin polis işləri hallarından çıxmanız üçün si-
zin “duy
ğusal ağıl” –la hərəkət etməniz lazımdır.
5.2. Po
lis Rəislərinin Beynəlxalq Assosiasiyası (PRBA) proqramı və vəsait
Polis etika
sı üzrə digər qəbul edilən beynəlxalq təlim proqramı Polis Rəislərinin
Beynəlxalq Assosiasiyasının (PRBA) “Etika Vəsaiti”-dir və o tamamilə onlayn ola-
raq ha
mı üçün əlçatandır (bax “lazımi website-lar). Bu faydalı təlimat polis etikası haq-
qında geniş məlumat verir,o cümlədən, aşağıda 10-cu Haşiyədə fərdi məsuliyyət haqqında
da m
əsləhətlər verir.
Ha
şiyə 10: Fərdi məsuliyyət və dürüstlüyün saxlanması
Polis idar
əsində yüksək dürüstlük standardı inkişaf etdirilmısi və saxlanması sonucda
f
ərdi polis işçilərinin bu işə sadiqliyindən və iradəsindən asılı olacaqdır. Düzgün iş gör-
m
ək üçün fərdi dürüstlük və düşüncəli qərar (hətta bəzən başqa cür hərəkət etməyə inanıl-
maz t
əzyiq olduqda belə), etik qərar vermə mühitində maşın təkərinin firlanaraq yola çıx-
ma
sıdır. .
Dürüstlüyün q
əbul edilməsinin bəyan edilməsi və davranış kodeksinin,dəyərlər bəya-
nının və ya digər deklarasiyaların qəbul edilməsi mühümdür. Ancaq bu prinsiplər, gündə-
lik
əsasda daxildə istifadə olunmasa və xidmətin bütün işçiləri tərəfindən praktikadan
keçm
əzsə,əhəmiyyətsiz hala düşür. Mənəvi və etik iş şəraiti,polis rəisindən başlamış yeni
işə alınan polis işçisinə qədər hamının mənəvi və etik davranış prinsiplərini qəbul edib öz
günd
əlik həyatına inteqrasiya etməsini və bu məsuliyyətləri qarşılamaq
üçün fərdi məsu-
liyy
ətləri tanmasını tələb edir. İdarənin hər bir fərdi, şüurlu qərar verməlidir (a) nəyin uy-
ğun,nəyin isə uyğunsuz davranış olduğunu müəyyən etməli və(b) hər hansı yaranmış və-
ziyy
ətdə,həmən fərd və onun iş yoldaşları düzgün addım atacaqları məsuliyyətini qəbul
etm
əlidir.
PRBA-nin website-dan, apa
rılan siyasətlərin nümunəsini götürmək mümkündür,mə-
s
ələn,davranış standardları ilə bağlı model və polis xidmətində anti-korrupsiya tədbirləri-
nin m
əqsədinə nail olamq üçün digər daha faydalı materiallar götürmək olar.
297
5.3.
Təlim verilməsinin metodları
Mövzu h
əssas olduğundan və onun bir çox insanlarda, yəqin ki,inkar və ya rədd etmə
kimi güclü duy
ğular yarada bilməsi ehtimalına görə, uyğun və işə aid
olan təlim vermə
metodla
rı və praktikalarından istifadə edilməsi vacibdir. Bu,bütün iştirakçıların dərs proq-
ra
mından optimal nəticələr əldə etməsini və eyni zamanda bütün müdavimlərin töhvə
ver
ə biləcəyi və ya ön yarğılarla hərəkət edən kadrlardan təhlükə hiss edilməyən,sakit və
m
əhsuldar dərs mühitinin yaradılmasını təmin edəcəkdir. 9-cu Fəsil öyrənmə metodlarını
t
ədqiq edir).
Peşəkar etika və ya anti-korrupsiya
210
kimi ç
ətin mövzu sahələri ilə əlaqədar təlim və
inki
şaf fəaliyyətləri həyata keçirilən zaman fəal öyrənmə yanaşmalarından
211
istifad
ə edil-
m
əsi vacibdir.
Çıxış etmə və müzakirələr
Peşəkar səfərlər/çıxışçılar
Media
əsaslı təkanverici
cavab f
əaliyyətlərindən
istifad
ə edilməsi
Qrup/cüt
araşdırmaları və
yorumla
rı
Rol oynama
S
ənaye məlumat bazlarının
analizi
Problem h
əll etmə fəaliy-
y
ətləri
İş izləri/iş təcrübəsi
D
ərs vəsaiti
boyunca fəal
iyy
ətlər,məsələn,nəyisə
s
əhti
olaraq nümayiş etdir-
m
ək və canlı tapşırıqlar
Geniş miqyaslı dərs vermə və öyrənmə strategiyaları tətbiq etmək lazımdır, lakin,həm-
çinin d
ərsin məzmununun daha geniş şəkildə əhatə edilməsinin vacibliyini də qəbul
etm
ək lazımdır; bir çox mövzu sahələrində, bu, üslubların balansının pozulması mənasını
ver
ə bilər
212213
. Eyni zamanda, lüzumsuz t
əzyiq və stress olmayan mühit yaradaraq,maraq
d
ərəcəsindən asılı olaraq,nə çətin,nə də çox da asan olmayan yeni məsələləri
ortaya qoya-
raq praktiki ola bil
ən bütün düşüncələri stimullaşdırmaq faydalıdır. Tədbirlər zamanı
seçil
miş müəyyən zaman ərzində müdavimlərin geniş sahəli əqli,fiziki,estetik,sosial və
duy
ğusal maraqlarını və təçrübələrini inkişaf etdirən sosial qarşılıqlı təmasların artırılması
m
əsləhətlidir və bunun sayəsində müdavimlər passiv müşahidəçi yox, aktiv iştirakçı ol-
ma
ğa həvəsləndirilir.
5.4.
Təlim və tədris nəzəriyyələri
Mü
əllimlərə(təlimçilərə)sağ və sol beyin düşüncəsinin fərqlərinin nəzərə alınması və
eşitmə,görmə və estetik öyrənmə üslublarına üstünlük verənlərin nəzərə alınmaları öyrə-
dilir. Bu t
əkliflərin vacib olması ilə bərabər,təsiredici və yadda qalan öyrənmə təcrübəsi
298