Ġsraġl elyazov elxan həSƏNLĠ leyla həSRƏtova

Konusvari yaylar
- resor asma sxemlərində qeyri-xətti qanuna 
uyğunluqla dəyiĢən qüvvə xarakteristikaları tələb olunan hallarda 
istifadə olunur. Bu yayların istehsal texnologiyasının asan baĢa 
gəlməsi üçün onları sabit addımlı hazırlayırlar. Konusvari yayların 
istehsal texnologiyası çətin olduğundan onlar vaqon resorlarında 
geniĢ tətbiq oluna bilməyib. 
Vərəqvari resurslar
- müasir hərəkət vasitələrində az istifadə olunur. 
Bu resorlar ən çox sərniĢin və refrijerator vaqonlarında istifadə olunur. 
Ġstehsalına və təmirinə sərf olunan əmək tutumunun və kütləsininin 
böyuk olması bu resorun çatıĢmayan cəhətləri hesab olunıır. Bu 
resorların vərəqləri arasındadakı sürtünmə qüvvəsi sabit olunur. 
Vərəqvari resorlar horizontal silkələnmələri azaltmır. Formasına görə 
vərəqvari resorlar qeyri-qapalı və qapalı (elleptik) növlərə bölünür. 
Qeyri qapalı vərəqvari resor müxtəlif uzunluqlu vərəqlərdən ibarət olub, 
bir-birinin üzərinə qoyulmaqla, ortadan sancaq və boyunduruq (xamut) 
vasitəsilə birləĢdirilir. Yan əyilmələri aradan qaldırmaq üçün vərəqləri 
çox zaman novlu profil formasında hazırlayırlar. Qapalı tipli vərəqvarı 
resorlar sərniĢin vaqonlarının asma sxemlərində geniĢ tətbiq olunur. 
Belə elastiki elementlər, Qalaxov sistemli resorlar da adlanır. 
Vaqon yayları və resorları 55C2, 55C2A, 60C2 və 60C2A markalı 
silisiumlu poladlardan hazırlanır. Yayların konstruksiyasına qoyulan 
tələbatlar DÜĠST 1425-76 və DÜĠST1452-89 üzrə normallaĢdırılır. 
Resor asmalarının elastiki xassələri qüvvə xarakteristikalarının, 
sərtlik əmsalı və ya elastiklik əmsalının köməyi ilə qiymətləndirilir.
Elastiki elementln sərtliyi-C ona təsir edən qüvvənin-P həmin 
qüvvənin təsirindən yaranan yerdəyiĢmənin (əyilmə) nisbətinə 
bərabərdir, C = P:f, N/m. Elastiki elementin elastikliyi

sərtliyin 

---

tərsi olub, yerdəyiĢmənin (əyilmə) qüvvəyə olan nisbətinə bərabərdir: 
P
f
:


. 
Elastiki elementin sərtliyi və ya elastikliyi onun konstruksiyasin-
dan, xətti ölçülərindən və materialının fiziki-mexaniki xassələrindən 
asılıdır. 
Vaqonun resor asmasında elastiki elementlər bir-biri ilə paralel, 
ardıcıl və ardıcıl- paralel birləĢmə sxemlərində olurlar.