feodal davlati qoilab-quvvatlashi bilan
yirik yer egalari ularning
yerlarini asta-sekin egallab olishdi, dehqonlar esa krepostnoylar
qatoriga o'tishdi.
Pomestiya prikazlari deb nom langan yer ishlarini olib boruvchi
davlat muassasasi boshchiligida o'tkaziladigan yozma ta ’riflash nafaqat
yerlarni yozma ta ’riflash va hisobga olish uchun, balki, feodallarning
yerga bo ‘lgan mulkiy huquqlarini mustahkamlash
uchun ham zarur
edi. Kimga, qayerda va qanday xizmatlari evaziga pomestye egaligi
uchun yer berilganligi yoziladigan muddatli kifobni yuritadigan pri-
kazlar orqali yer m unosabatlari tartibga solinar edi. Yozma ta ’riflarda
aholini hisobga olish olib borilganligi sababli dehqonlarni krepost-
noylashtirishga asos yaratildi.
Yozma ta ’riflash Pomestiya prikazi tom onidan tayinlanadigan yo-
zuvchi partiyalar tom onidan olib borildi;
yerlar chegaralari doimiy
belgilar bo'yicha (jarliklar, daryolar, botqoqliklar nom lari bo'yicha)
ro'yxatga olindi.
Bosh chegaralash 1765-1861-yillar orasidagi davrda dvoryan yer
egaliklarini texnik va huquqiy rasmiylashtirish va uning aniq chega-
ralarini ta ’m inlash m aqsadida o'tkazildi. Bunga sabab,
yer egaliklari
XVIII asrning birinchi yarm ida juda chalkash bo'lganligi edi. Dvo-
ryanlar yerlari qonuniy rasmiylashtirilmagan edi, bu ularni sotib
olishda, sotishda, merosga qoldirishda, sovg'a qilishda ham da har xil
yer turlari (sug'orish joylari, o'rm onlar, vo llarv a boshqalar) sifatida
foydalanishda noaniqliklarga olib kelar edi. Ko'piab
yer egaliklari
b o 'lak -b o 'lak polosalar shaklida joylashgan edi, notekis, noqulay
chegaralarga ega, chegaralarning o 'tk ir qirralari boshqalar yerlariga
kirib ketishi va boshqa karnchiliklarga ega edi. Bosh chegaralash 1765-
yil 1 9 -se n tab rd a c h o p e tilg a n , q o 's h n ila r
bilan to rtish u v la r
bo'lm aganda, u yoki bu shaxs egaligidagi barcha yerlarni yer egalariga
biriktirishni ko'zda tutadigan hukum at manifesti asosida amalga
oshirildi. Aks holda tortishuvga sabab bo'lgan uchastkaiarga egalik qilish
huquqini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etish zarur b o 'la r edi.
Chegaralash davlat tashabbusi bilan va majburiy tarzda o'tkazildi;
ishlarni guberniya chegaralash xizmatiga bo'yinsinadigan yer o le hash
Yüklə
Dostları ilə paylaş: