Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin yaradıcılığı ədəbi tənqiddə



Yüklə 3,14 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə65/80
tarix18.06.2018
ölçüsü3,14 Kb.
#49461
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   80

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
 
Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin yaradıcılığı ədəbi tənqiddə 
 
 
204 
əsasında  nəşr  olundu.  İlyas  Əfəndiyevin  "Hökmdar  və 
qızı"  tamaşası  əsasında  ikiseriyalı  film  çəkildi  və 
göstərildi.  
Bundan sonra İlyas Əfəndiyevin doxsan illiyi gəldi və 
doxsan  illiyi  ilə  bağlı  hörmətli  Prezidentimiz  İlham 
Əliyev  xüsusi  sərəncam  verdi.  2004-cü  ilin  oktyabr 
ayında  İlyas  Əfəndiyevin  doxsan  illiyi  həqiqi  bir 
ədəbiyyat,  teatr  bayramına,  sənət  bayramına  çevrildi. 
Bütün bu müddət ərzində İlyas Əfəndiyevin kitabları çap 
edildi,  seçilmiş  əsərləri  müxtəlif  nəşriyyatlarda,  o 
cümlədən doxsan çap vərəqi həcmində ikicildlik seçilmiş 
əsərləri nəşr olundu. Türk dilində "Geriyə baxma, qoca" 
romanı çap olundu. Onun pyesləri respublikanın müxtəlif 
teatrlarında tamaşaya qoyuldu. Bütün bunlar, mən hesab 
edirəm  ki,  xalqımızın,  o  cümlədən  sizlərin  dərin 
məhəbbətinizin  nəticəsidir.  Əgər  İlyas  Əfəndiyev 
yaradıcılığı,  şəxsiyyəti  sevilməsəydi,  bu  kitablar  da  çap 
olunmazdı, əsərləri tamaşaya qoyulmazdı.  
Onun yaradıcılığının doxsan beş faizi sovet dövründə 
yaranıb.  Amma  baxın,  sovet  hökuməti  çökdü,  Sovet 
İttifaqı  dağıldı,  o  ideologiya  getdi,  özüylə  çox  əsərlər 
apardı,  yalnız  Azərbaycanda  deyil,  postsovet  məkanında 
çox  ədəbiyyat  generalları  o  sistemlə  birgə  getdi,  amma 
İlyas  Əfəndiyevin  əsərləri  müstəqil  Azərbaycan 
vətəndaşlarının  sevimli  əsərləri  olaraq  qaldı.  Tamaşaları 
da eləcə.  
Burada vurğulandı ki, İlyas Əfəndiyevin ruhu bu gün 
şaddı.  Bu,  şübhəsiz  ki,  belədi,  ailə  üzvləri,  dostları, 
sevdiyi  sənətçilər  buradadı.  İlyas  Əfəndiyev  bu 
sənətkarları  öz  ailəsinin  üzvlərindən  biri  hesab  edirdi. 


www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
 
Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin yaradıcılığı ədəbi tənqiddə 
 
205 
Bunlar hamısı öz yerində, şübhəsiz ki, bunlara görə onun 
ruhu şaddı.  
Amma  eyni  zamanda,  demək  istəyirəm  ki,  İlyas 
Əfəndiyev  bütün  qanıyla,  canıyla  Azərbaycana  bağlı  bir 
insan  idi.  Və  Azərbaycanın  içində  Qarabağa  bağlı  bir 
insan  idi.  İlyas  Əfəndiyevdə  ki,  o  daxili  səliqə-sahman 
var  idi,  o  daxili  nizam-intizam,  səfərbərlik  var  idi,  o, 
xəstəliklərə  baxmayaraq,  bəlkə  də  bu  günə  kimi, 
yaşayardı.  Amma  Qarabağ  hadisələrinin  onun  dünyasını 
dəyişməyində çox böyük rolu oldu. Və İlyas Əfəndiyevin 
ruhu  o  zaman  son  dərəcə  şad  olacaq  ki,  Azərbaycan  öz 
ərazi  bütövlüyünü  bərpa  edəcək,  Qarabağ  düşmənlərdən 
xilas olacaq." 
Mərasim  Yazıçılar  Birliyinin  Natəvan  klubunda 
davam etdirildi. AYB-nin sədri Anar vurğuladı ki, İlyas 
Əfəndiyev  səhnə  tariximizdə  böyük  dönüm  yaradan 
sənətkardı,  "Sən  həmişə  mənimləsən"  əsəri  tamaşaya 
qoyulandan  sonra  həmişə  "siz"lə  danışan  teatrımız 
"sən"lə danışmağa başladı: "Onun əsərləri demək olar ki, 
sovet dövründə yazılıb, lakin bu əsərlərin üzərində sovet 
damğası  yoxdu.  "Geriyə  baxma,  qoca",  "Üçatılan" 
əsərləri bu gün daha aktual səslənir, çünki bizi müvəqqəti 
itirdiyimiz Qarabağa, onun ab-havasına qaytarır". 
Mədəniyyət  və  Turizm  naziri  Əbülfəs  Qarayev  də 
böyük sənətkarın yaradıcılıq özəlliyindən söz açdı: "İlyas 
Əfəndiyev  yaradıcılığının  əsas  cizgisi,  sütunu  onun 
vətənpərvərliyində, 
insanpərvərliyindədi. 
Bu,  İlyas 
müəllimin  daxili  dünyasından,  insana  sevgisindən  irəli 
gəlirdi.  Onun  əsərlərində  xalqımızın  tarixi  kökləri, 
müstəqillik savaşımız əsas yer tutur. Mənə çox əzizdi ki, 
Elçin  müəllim  məni  o  görkəmli  yazıçıyla  şəxsən  tanış 
etmişdi.  Mən  onun  gözlərində  bir  nikbinlik  və  vüqar 


www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
 
Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin yaradıcılığı ədəbi tənqiddə 
 
 
206 
gördüm.  Baxmayaraq  ki, çox  itkilər  yaşadıq, ancaq  mən 
onun  gözlərində  gördüyüm  o  nikbinliyə  yenə  də 
inamlıyam."  
Xalq  şairi,  AYB-nin  birinci  katibi  Fikrət  Qoca 
vurğuladı ki, İlyas Əfəndiyev böyük, ölməz bir irs qoyub 
gedib. "Onun ən şah əsərlərindən biri də övladları - gözəl 
yazıçımız 
Elçindir, 
görkəmli 
mədəniyyət 
işçisi 
Timuçindi…" 
Xalq  artisti  Amaliya  Pənahova  bildirdi  ki,  hər  bir 
əsər  müəllifinin  bir  parçası  olur:  "Bu  mənada,  İlyas 
müəllimin  əsərləri  onun  xarakterini,  təbiətini,  istəyini 
özündə 
yaşadır… 
Mənim 
gündəlik 
həyatımda, 
fəaliyyətimdə İlyas Əfəndiyev həmişə var, yaşayır." 
Xalq  şairi  Zəlimxan  Yaqub  bir  daha  İ.Əfəndiyev 
sənətinin  ölməzliyindən  söz  açdı:  "O,  ədəbiyyata 
"Kənddən  məktublar"la gəlmişdi. Özüylə bərabər kəndin 
nəfəsini,  etnoqrafiyasını  da  gətirmişdi.  Ancaq  bununla 
kifayətlənmədi.  Ardıcıl  mütaliəsi,  marağı  ilə  bu  dünyanı 
genişləndirdi…  İlyas  Əfəndiyevə  qayıtmaq  kökə 
qayıtmaqdı. O, mənim üçün həmişə sağdı - dünən atamın, 
bu  gün  mənim,  sabah  nəvə-nəticəmin  sevimli  yazıçısı 
olaraq həmişə yaşayacaq." 
Tanınmış  şair  Fikrət  Sadıq  İ.Əfəndiyev  yaradı-
cılığındakı saflıqdan, təmizlikdən söz açdı: "Onun məzarı 
Heydər  Hüseynovun  son  mənziliylə  yanaşıdı.  Bu  da  bir 
tale  seçimidi.  Ona  görə  ki,  hər  ikisi  eyni  amalın 
daşıyıcıları idi." 
AYB-nin xarici əlaqələr şöbəsinin müdiri, şair Abbas 
Abdulla  yubilyarın  nadir  şəxsiyyətindən  bəhs  edərək 
dedi:  "İlyas  müəllim  haqda  xatirələrimi  danışmaq  bir  az 
özümü tərifləməyim olar. O, mənim xətrimi çox istəyirdi. 


Yüklə 3,14 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   80




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə